"
Το καθεστώς που ισχύει μέχρι το τέλος του 2010
Ειδικό καθεστώς ισχύει για τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, που θα αναγνωρίσουν μέχρι το τέλος του έτους τη στρατιωτική θητεία. Για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους παραμένουν σε ισχύ παλαιότερες ρυθμίσεις και δεν έχει εφαρμογή ο τελευταίος νόμος όσον αφορά την εξαγορά της στρατιωτικής θητείας. Ωστόσο, επειδή από το 2011 αλλάζουν τα όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότηση, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναγνωρίσουν τη θητεία όσοι μπορούν φέτος να θεμελιώσουν δικαίωμα. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγουν τις όποιες αλλαγές στα όρια συνταξιοδότησης θα τεθούν σε ισχύ τη νέα χρονιά.
ΙΚΑ, ΤΑΜΕΙΑ ΔΕΚΟ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΤΑΜΕΙΑ ΤΥΠΟΥ
Οι προϋποθέσεις και το κόστος για την αναγνώριση
Oι ασφαλισμένοι μισθωτοί του ιδιωτικού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα έχουν τη δυνατότητα της αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής τους θητείας με καταβολή εισφοράς τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματός αλλά και για προσαύξηση της σύνταξής τους.
Τι ισχύει μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010
Μέχρι το τέλος του έτους δεν επέρχεται καμιά αλλαγή όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορεί ο ασφαλισμένος να κάνει χρήση του δικαιώματος της στρατιωτικής του θητείας. Οι προϋποθέσεις που ισχύουν σήμερα για την εξαγορά της, αλλά και οι περιορισμοί όσον αφορά τη χρήση του χρόνου που εξαγοράζεται εξακολουθούν να ισχύουν. Ετσι ο χρόνος στρατιωτικής θητείας μπορεί να εξαγοραστεί είτε για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος είτε για την προσαύξηση της σύνταξης. Αναλυτικότερα:
1. Προϋποθέσεις για την αναγνώριση
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης δεν υπάρχουν προϋποθέσεις. Ο εργαζόμενος μπορεί όποτε ο ίδιος θέλει να αναγνωρίσει τον χρόνο της στρατιωτικής θητείας ως χρόνο ασφάλισης στο Ταμείο του.
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος) απαιτείται ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του και 3.600 ημέρες ασφάλισης. Διαφορετικά η αναγνώριση χρησιμοποιείται μόνο για προσαύξηση της σύνταξης. Προσοχή σε αυτήν τη λεπτομέρεια, καθώς είναι εύκολο να χαθεί η δυνατότητα χρήσης του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για συμπλήρωση προϋποθέσεων συνταξιοδότησης.
Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούν οι εργαζόμενοι, ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει 7.500 ημέρες ασφάλισης σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και συνταξιοδοτούνται με συνολικό αριθμό 10.500 ημερών ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή για τη συμπλήρωση των 10.500 ημερών ασφάλισης συνυπολογίζεται και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας που θα αναγνωριστεί ακόμη και σε ηλικία κάτω των 58 ετών.
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω αναπηρίας, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να κριθεί ανάπηρος από την υγειονομική επιτροπή σε ποσοστό 67% (ιατρική αναπηρία) και άνω και να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 900 ημέρες εργασίας.
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω θανάτου του ασφαλισμένου μπορεί να γίνει η αίτηση τόσο από τον επιζώντα σύζυγο όσο και από τα παιδιά εφόσον δεν έχουν ξεπεράσει το 18ο έτος της ηλικίας τους (24ο λόγω σπουδών).
Προσοχή: Ενώ το ΙΚΑ υπολογίζει τους μήνες εργασίας με ανώτατο όριο 25 ημέρες για κάθε μήνα όταν πρόκειται για θεμελίωση δικαιώματος, στην περίπτωση της στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζονται 30 ημέρες για κάθε μήνα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν θεμελιωτικά.
2. Πόσο κοστίζει η αναγνώριση
Η αναγνώριση του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για τους μισθωτούς γίνεται πάντοτε με την καταβολή των σχετικών εισφορών (εξαγορά). Η εισφορά που καταβάλλεται για τον κάθε μήνα που αναγνωρίζεται ανέρχεται στο 20% των αποδοχών που είχε ο εργαζόμενος τον προηγούμενο μήνα από εκείνον που κατέθεσε την αίτηση.
Σε κάθε περίπτωση οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζεται το ποσό που θα κληθεί να πληρώσει ο εργαζόμενος για την αναγνώριση δεν μπορεί να είναι μικρότερες από το 25πλάσιο του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη. Επίσης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερες από το ποσό της ανώτερης ασφαλιστικής κλάσης που ισχύει κάθε φορά στο ΙΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι με βάση όσα ισχύουν μέχρι σήμερα το ποσό που θα πρέπει να πληρώσει ένας εργαζόμενος, για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει, θα είναι αναλόγως με τις αποδοχές του, από 166 περίπου ευρώ μέχρι 475 περίπου ευρώ.
Η καταβολή του ποσού γίνεται είτε εφάπαξ με έκπτωση 15% είτε σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβαίνουν τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται.
Το αντίστοιχο ποσό που θα κληθεί ο ασφαλισμένος να καταβάλει για αναγνώριση εισφορών στον επικουρικό φορέα (Ε.Τ.Ε.Α.Μ.) φθάνει το 6% των αποδοχών και υπολογίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον κύριο.
Χρήσιμες παρατηρήσεις
* Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας είναι πάντοτε συμφέρουσα επιλογή όταν με τον χρόνο αυτό θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Οταν, δηλαδή, ο χρόνος αυτός χρησιμοποιείται για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων οι οποίες προβλέπονται για την καταβολή σύνταξης. Για πολλούς οι διατάξεις αυτές, που δίνουν τη δυνατότητα αναγνώρισης, είναι ευεργετικές αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να πάρουν σύνταξη ή θα έπαιρναν τη σύνταξή τους μετά από ένα ή και περισσότερα χρόνια.
* Οταν ο χρόνος στρατιωτικής θητείας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης, ειδικά για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, χρειάζεται προσοχή, αφού η αναγνώριση αυτή σε πολλές περιπτώσεις είναι ασύμφορη. Ασύμφορη είναι η αναγνώριση, κατά κανόνα, για όσους παίρνουν συντάξεις με τα κατώτερα όρια και γενικότερα όσους έχουν χαμηλές αποδοχές και λίγα χρόνια ασφάλισης.
* Για εργαζομένους που έχουν ασφάλιση διαδοχική σε δύο ή περισσότερα Ταμεία, παρέχεται η δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής θητείας μόνο στο ένα από τα Ταμεία αυτά. Μπορεί ο ίδιος ο εργαζόμενος να επιλέξει το Ταμείο στο οποίο θα κάνει την αναγνώριση. Το ίδιο ισχύει και για τους επικουρικούς φορείς.
Ο χρόνος στρατιωτικής θητείας δεν συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση των 11.100 ενσήμων (ημερών ασφάλισης) και συνταξιοδότηση ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Ο.Α.Ε.Ε.
Αναγνώριση μόνο με εξαγορά για τους ελεύθερους επαγγελματίες
Οι ασφαλισμένοι στον Ο.Α.Ε.Ε. ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να αναγνωρίσουν τον χρόνο στρατιωτικής θητείας μόνο με εξαγορά, δηλαδή αφού καταβάλλουν τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
Οπως ακριβώς συμβαίνει και στα ταμεία των μισθωτών (Ι.Κ.Α. κλπ), έτσι και στον ΟΑΕΕ μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010 ισχύουν σε κάθε περίπτωση όλες οι προϋποθέσεις και οι περιορισμοί που υφίστανται μέχρι σήμερα. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση επηρεάζει και αυτό το πλαίσιο μετά την 1η Ιανουαρίου 2011.
Ειδικότερα μέχρι το τέλος του έτους ισχύουν τα εξής:
Προϋποθέσεις
Οπως στα Ταμεία των μισθωτών, έτσι και στο Ταμείο των αυτοαπασχολούμενων, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις στην περίπτωση που ο χρόνος στρατιωτικής θητείας χρησιμοποιείται για θεμελίωση του δικαιώματος. Ετσι λοιπόν:
1. Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης, δεν υπάρχουν προϋποθέσεις. Ο ασφαλισμένος μπορεί, όποτε ο ίδιος θέλει, να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας ως χρόνο ασφάλισης στο Ταμείο του.
2. Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος), απαιτείται να έχει συμπληρωθεί το 58ο έτος της ηλικίας και 3.600 ημέρες ασφάλισης τουλάχιστον.
Πόσο κοστίζει
Για να αναγνωριστεί ο χρόνος στρατιωτικής θητείας στον Ο.Α.Ε.Ε., θα πρέπει να καταβληθεί ποσό ίσο με εκείνο που καταβάλλει ο ασφαλισμένος στον κλάδο σύνταξης κατά την περίοδο υποβολής της αίτησης.
Στον συγκεκριμένο οργανισμό υπάρχουν υποχρεωτικές και προαιρετικές κατηγορίες με βάση τις οποίες γίνεται η ασφάλιση των ελεύθερων επαγγελματιών. Ετσι, λοιπόν, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να πληρώσει το ποσό που αντιστοιχεί στην ασφαλιστική κατηγορία με την οποία ασφαλίζεται.
Για παράδειγμα αν κάποιος ασφαλισμένος βρίσκεται στην 5η ασφαλιστική κατηγορία, για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει, θα πληρώσει 280 ευρώ περίπου.
Σε περίπτωση που είναι στην 12η ασφαλιστική κατηγορία θα πληρώσει, για κάθε μήνα στρατιωτικής θητείας που θα αναγνωρίσει 460 περίπου ευρώ.
ΟΓΑ
3.600 ημέρες ασφάλισης και το 58ο έτος της ηλικίας απαιτούνται για θεμελίωση δικαιώματος
Σε όσους έχουν ασφαλιστεί στον κλάδο κύριας ασφάλισης του Ο.Γ.Α. παρέχεται η δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής θητείας με τις ίδιες προϋποθέσεις που ισχύουν και για τα άλλα ταμεία. Δηλαδή για προσαύξηση της σύνταξης, η αναγνώριση μπορεί να γίνει οποτεδήποτε, ενώ για θεμελίωση δικαιώματος θα πρέπει να έχει συμπληρωθεί το 58o έτος της ηλικίας και 3.600 ημέρες ασφάλισης (12 χρόνια) τουλάχιστον. Και στην περίπτωση αυτή όμως οι περιορισμοί αίρονται από την 1η Ιανουαρίου 2011. Αναλυτικά τι ισχύει μέχρι το τέλος του έτους:
Κόστος αναγνώρισης. Για να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος του ΟΓΑ τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, θα πρέπει να πληρώσει, για κάθε μήνα, το άθροισμα της μηνιαίας εισφοράς εργαζομένου και εργοδότη (ή κράτους) που αντιστοιχεί στην 5η ασφαλιστική κατηγορία του κλάδου κύριας ασφάλισης. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε μήνα θητείας, με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα χρειαστεί να καταβληθεί εισφορά 140 ευρώ περίπου.
Παρατήρηση: Οπως σε όλα τα Ταμεία έτσι και στον Ο.Γ.Α. συμφέρει οπωσδήποτε η αναγνώριση, όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ο χρόνος αυτός για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Αντίθετα, για κάποιον που συνταξιοδοτείται από τον Ο.Γ.Α. δεν συμφέρει, κατά κανόνα, η αναγνώριση όταν ο χρόνος στρατιωτικής θητείας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης. Αυτό προκύπτει από το ποσό που θα χρειαστεί να πληρώσει κάποιος και το ποσό της σύνταξης που θα πάρει ο ίδιος από την αναγνώριση αυτή. Το ποσό, λοιπόν, που θα καταβάλλει για να αναγνωρίσει ένα έτος στρατιωτικής θητείας θα είναι 1.680 ευρώ περίπου, ενώ το επιπλέον ποσό που θα παίρνει τον μήνα στη σύνταξη του, πάντοτε με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα είναι 18 ευρώ περίπου.
Εξαγορά με έκπτωση 30% από το 2011
Νέο τοπίο διαμορφώνεται από την 1η Ιανουαρίου 2011 στο καθεστώς αναγνώρισης της στρατιωτικής θητείας στα Ταμεία που ανήκουν στην εποπτεία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Συγκεκριμένα, η στρατιωτική υπηρεσία εντάσσεται στο πλέγμα των πλασματικών χρόνων που μπορεί ο ασφαλισμένος πλέον να αναγνωρίσει, ώστε να μπορέσει είτε να θεμελιώσει νωρίτερα το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, είτε να προσαυξήσει σε σημαντικό ποσοστό το ποσό της σύνταξης.
Με αυτήν την αλλαγή δίνεται και η δυνατότητα περαιτέρω μείωσης των απαραίτητων ποσών για την εξαγορά. Ετσι μπορούν και οι χαμηλόμισθοι ασφαλισμένοι να πραγματοποιήσουν την αναγνώριση αυτού του χρόνου.
Συγκεκριμένα:
* Ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για θεμελίωση, είτε για προσαύξηση σε κάθε περίπτωση ανεξάρτητα από τον φορέα. Εως σήμερα αυτή η δυνατότητα παρείχετο μόνο στο Δημόσιο.
* Το ποσό για την εξαγορά το 2011 μειώνεται κατά 30% (και επιπλέον 15% για την εφάπαξ καταβολή) για όλους εκείνους που θεμελιώνουν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2011 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014.
* Το ποσό για την εξαγορά μειώνεται κατά 50% (και επιπλέον 15% για την εφάπαξ καταβολή) για όλους εκείνους που θεμελιώνουν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά.
Τα «κλειδιά»
Με αυτές τις αλλαγές αξίζει ο ασφαλισμένος να σταθμίσει το πότε τον συμφέρει να προβεί στην εξαγορά της στρατιωτικής του θητείας.
Και αυτό γιατί ήδη από φέτος και μέχρι το 2015 μπορεί να θεμελιώσει το δικαίωμα συνταξιοδότησής του σε διαφορετικό κάθε φορά χρονικό όριο ηλικίας.
Εξάλλου, η μείωση στο απαιτούμενο ποσό της εξαγοράς δίνει τη δυνατότητα ακόμη και σε χαμηλόμισθους εργαζομένους να προχωρήσουν άμεσα στις ανάλογες ενέργειες για την αναγνώριση και κατά συνέπεια τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Τα κλειδιά για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος είναι:
* Χρόνος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Οσο πιο γρήγορα θεμελιωθεί το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, τόσο πιο νωρίς θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί ο ασφαλισμένος αποφεύγοντας τις επαχθείς αυξήσεις στα όρια ηλικίας.
* Αποδοχές. Οσο πιο νωρίς γίνει η αναγνώριση, τόσο πιο χαμηλό θα είναι το ποσόν που θα δαπανηθεί, καθώς υπολογίζεται ως ποσοστό επί των αποδοχών που κατά κανόνα είναι χαμηλές στην έναρξη του εργασιακού βίου.
Τι αλλάζει το 2015
Από την 1η Ιανουαρίου 2015 όποιος εισέρχεται στην αγορά εργασίας και κατ’ επέκταση ασφαλίζεται για πρώτη φορά ή βρίσκεται στα πρώτα στάδια του ασφαλιστικού του βίου συμφέρει να αναγνωρίζει άμεσα τη στρατιωτική του υπηρεσία. Αυτό γιατί μετά την ημερομηνία αυτή το ποσό που θα απαιτείται μειώνεται κατά 50%. Επιπλέον, όμως, καθώς για τους νέους ασφαλισμένους η εξαγορά της στρατιωτικής θητείας υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών, είναι σημαντικό οι απαραίτητες ενέργειες να γίνουν όσο αυτές διατηρούνται χαμηλές, ώστε να είναι και εύκολη η άμεση απόσβεση.
Σε κάθε περίπτωση, προσοχή χρειάζεται από όλους τους ασφαλισμένους, καθώς οι αναγνωρίσεις (και της στρατιωτικής υπηρεσίας) θα πρέπει να γίνονται πάντα σε συνάρτηση με τον συγκεκριμένο συνταξιοδοτικό στόχο.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Δημήτρης Μπούρλος
Αξιοποίηση πλασματικών χρόνων αρχικά από αυτούς που δεν απαιτούν καταβολή χρημάτων
«Για τους ασφαλισμένους (άνδρες) που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010, ο αναγνωρισμένος χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας αποτελούσε και αποτελεί τον κύριο και βασικό πλασματικό χρόνο ασφάλισης που μπορεί να αξιοποιηθεί υπό τις ειδικότερες προϋποθέσεις, τόσο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.
Οι ασφαλισμένοι που θεμελιώνουν δικαίωμα από το 2011 έχουν την ευχέρεια αξιοποίησης και άλλων πλασματικών χρόνων που κοστίζουν λιγότερο, ακόμη και μετά τη σημαντική μείωση που προβλέπεται για την αναγνώριση του στρατού από το 2011 και κυρίως από το 2015.
Σε κάθε περίπτωση ο ασφαλισμένος θα πρέπει να προχωρεί σε αξιοποίηση των πλασματικών χρόνων, αρχίζοντας από αυτούς που δεν απαιτούν καταβολή χρημάτων και συνεχίζοντας με αυτούς που συνεπάγονται το χαμηλότερο κόστος, ώστε η συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης να μην καθίσταται δυσβάσταχτη και ασύμφορη.
Πάντως, παρά τις πολλαπλές ανάγκες είσπραξης εισφορών του συστήματος, δεν πρέπει να αποκλείεται η επανεξέταση της θεσμοθέτησης της αναγνώρισης της στρατιωτικής υπηρεσίας χωρίς εξαγορά από τον ασφαλισμένο, αφού η θητεία είναι υποχρεωτική κατ’ επέκταση και η μη ασφάλιση για την εν λόγω περίοδο δεν αποτελεί επιλογή αλλά εκπλήρωση υποχρέωσης προς την πολιτεία».
Δημήτρης Μπούρλος, Δικηγόρος - Μέλος Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για το Ασφαλιστικό
Ιδιο το καθεστώς για το Δημόσιο
Οι εργαζόμενοι με κύριο φορέα ασφάλισης το Δημόσιο έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν τη στρατιωτική τους θητεία όποτε οι ίδιοι το επιθυμούν. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να κάνουν χρήση του εν λόγω χρόνου ως συντάξιμου είτε για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, είτε απλώς για προσαύξηση της σύνταξης.
Αυτό το καθεστώς διατηρείται και μετά την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με συνέπεια να μην υφίσταται καμιά αλλαγή στις περιπτώσεις εξαγοράς στρατιωτικής θητείας για τους δημοσίους υπαλλήλους μετά την 1η Ιανουαρίου 2011. Οσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αναγνωριστεί η στρατιωτική θητεία, υπάρχουν δύο κατηγορίες στο Δημόσιο:
* Ασφαλισμένοι που μπορούν να προβούν σε δωρεάν εξαγορά του χρόνου και
* Ασφαλισμένοι που υποχρεωτικά πρέπει να καταβάλουν εισφορές για την αναγνώριση.Σε κάθε περίπτωση, συμφέρει η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας εντός του έτους για όσους με αυτόν τον τρόπο θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, ώστε να συνταξιοδοτηθούν με τις ισχύουσες διατάξεις. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφύγουν την αλλαγή των ορίων ηλικίας από 1ης Ιανουαρίου 2011.
Α. Αναγνώριση χωρίς καταβολή εισφορών
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν όσοι από τους εργαζομένους στο Δημόσιο συμπλήρωσαν 25 συντάξιμα έτη μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1997. Για τη συμπλήρωση αυτών των ετών συνυπολογίζεται και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας. Ειδικότερα για όσους έχουν προσληφθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 για τη συμπλήρωση της 25ετίας συνυπολογίζεται μόνο ο χρόνος υπηρεσίας στο Δημόσιο και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας.
Για όσους, όμως, έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο μετά την 1η Ιανουαρίου 1983, για τη συμπλήρωση της 25ετίας συνυπολογίζεται ο χρόνος δημόσιας υπηρεσίας, ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας αλλά και ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο πριν από την ασφάλιση στο Δημόσιο.
Σήμερα είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις των υπαλλήλων εκείνων που παραμένουν σε αυτήν την κατηγορία όσον αφορά την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας. Η μεγάλη πλειοψηφία των ασφαλισμένων στο Δημόσιο μπορεί να αναγνωρίσει τον χρόνο της υπηρεσίας στις Ενοπλες Δυνάμεις με καταβολή εισφορών.
Β. Αναγνώριση με καταβολή εισφορών
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν όλοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο που συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν 25 συντάξιμα έτη μετά την 1η Ιανουαρίου 1998. Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι, προκειμένου να αναγνωρίσουν τον χρόνο στρατιωτικής θητείας ως συντάξιμο, θα πρέπει να καταβάλουν τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές. Βασική προϋπόθεση είναι να έχει συμπληρωθεί 5ετής υπηρεσία στο Δημόσιο.
Πόσα πρέπει να καταβάλει ο ασφαλισμένος
Για εκείνους τους εργαζομένους του Δημοσίου που απαιτείται η καταβολή εισφοράς για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας, για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται καταβάλλεται εισφορά ίση με 6,67% επί του βασικού μισθού που έχει ο εργαζόμενος κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για αναγνώριση.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Η αναγνώριση συμφέρει σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ασφαλισμένων
Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας για κύρια σύνταξη συμφέρει σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις εργαζομένων με ασφάλιση στο Δημόσιο, ακόμη και εκείνους που καταβάλλουν εισφορά για την αναγνώριση αυτή καθώς η απόσβεση στην περίπτωση αυτή πραγματοποιείται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Δεν συμφέρει μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει 40 έτη δημόσιας υπηρεσίας. Βέβαια είναι ελάχιστες οι συγκεκριμένες περιπτώσεις. Σε μία τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει καμία προσαύξηση στη σύνταξη με τον πρόσθετο χρόνο και επομένως δεν υφίσταται λόγος για να προβεί ο εργαζόμενος στην αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας.
Ο εργαζόμενος μπορεί να αναγνωρίσει όποτε ο ίδιος θέλει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας. Συμφέρει, όμως, αυτή η αναγνώριση να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα, αφού ο βασικός μισθός αυξάνεται ανάλογα με τα έτη υπηρεσίας και έτσι όσο αργότερα τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσό το οποίο απαιτείται για την αναγνώριση.
Σε πολλές περιπτώσεις, με την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας ο εργαζόμενος μπορεί να πάρει σύνταξη σε μικρότερη ηλικία από εκείνη που θα έπαιρνε τη σύνταξή του εάν δεν αναγνωρίσει αυτόν τον χρόνο. Συνήθως ο χρόνος που κερδίζει κάποιος εργαζόμενος είναι ίσος με τον χρόνο που αναγνωρίζει.
Η πληρωμή του ποσού για την αναγνώριση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με έκπτωση 10%, είτε σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβούν τους μήνες οι οποίοι αναγνωρίζονται. Προσοχή, καθώς η μείωση του 30% από το 2011 έως 50% το 2015 δεν ισχύει για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας στο Δημόσιο.
Για τους ασφαλισμένους μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 (νέοι ασφαλισμένοι) ισχύουν όσα αναφέρθηκαν. Η μοναδική διαφορά αφορά την εισφορά 6,67%, η οποία και εφεξής υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών και όχι επί του βασικού μισθού.
Σε κάθε περίπτωση συμφέρει η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας εντός του έτους για όσους με αυτόν τον τρόπο θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, ώστε να συνταξιοδοτηθούν με τις ισχύουσες διατάξεις και να αποφύγουν με αυτόν τον τρόπο την αλλαγή των ορίων ηλικίας από το 2011. Δεν ισχύουν, άλλωστε, για το Δημόσιο οι εκπτώσεις στην εξαγορά.
Με τον νέο ασφαλιστικό νόμο αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας και ο χρόνος που διανύθηκε στις Ενοπλες Δυνάμεις με την ιδιότητα του οπλίτη πενταετούς υπηρεσίας, αλλά και ο χρόνος των ανακατεταγμένων εφέδρων αξιωματικών.
5 σημεία-κλειδιά πρέπει να γνωρίζουν οι ασφαλισμένοι
Πέντε βασικές διατάξεις πρέπει να γνωρίζουν οι ασφαλισμένοι, που θέλουν να αναγνωρίσουν τη στρατιωτική τους θητεία. Μέχρι τώρα το καθεστώς για την αναγνώριση παρουσίαζε σημαντικές διακυμάνσεις ανάλογα με τον ασφαλιστικό φορέα. Ωστόσο από την 1η Ιανουαρίου 2011 μπαίνει σε ισχύ νέο καθεστώς για την αναγνώριση του στρατού, η οποία θα γίνεται φτηνότερα σε όσα ταμεία εποπτεύονται από το υπουργείο Εργασίας. Συγκεκριμένα οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να γνωρίζουν πέντε σημεία «κλειδιά»:
1. Οι διατάξεις που ισχύουν για την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας είναι ενιαίες σχεδόν για όλους και εξακολουθούν να προβλέπονται από τον Νόμο 1358/83. Οι διαφορές που υπάρχουν σήμερα από φορέα σε φορέα με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση σχεδόν εξαλείφονται και για όλους τους ασφαλισμένους ισχύουν περίπου οι ίδιες ρυθμίσεις όσον αφορά τη χρήση του χρόνου ως συντάξιμου. Διαφορά παραμένει μόνο όσον αφορά τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για την αναγνώριση της θητείας.
2. Μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 μπορούμε να διακρίνουμε δύο περιπτώσεις. Οταν ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει τις προβλεπόμενες από το Ταμείο του χρονικές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας είναι μία σωστή επιλογή και συμφέρουσα σε όλα τα Ταμεία. Αντίθετα, όταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης, δεν είναι πάντοτε σωστή επιλογή. Για τον λόγο αυτόν χρειάζεται προσοχή και η αναγνώριση πρέπει να γίνεται με κριτήριο πόσα θα πληρώσεις και ποια θα είναι η προσαύξηση της σύνταξης που θα πάρεις. Είναι σημαντικό η απόσβεση του καταβαλλόμενου ποσού να γίνεται σε μικρό χρονικό διάστημα ώστε να καλύπτεται το ποσό αυτό σύντομα από την αύξηση που επιτυγχάνεται στη σύνταξη. Σε αρκετές περιπτώσεις, ειδικά σε εκείνες όπου ο εργαζόμενος έχει μεγάλο χρόνο ασφάλισης, δεν συμφέρει η αναγνώριση.
3. Από την 1η Ιανουαρίου 2011 σε κάθε περίπτωση η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας συμφέρει. Αυτό γιατί μπορεί κάποιος να τη χρησιμοποιήσει τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση της σύνταξης. Κυρίως όμως γιατί από την ημερομηνία αυτή επέρχονται οι αλλαγές της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης και κατά συνέπεια θα πρέπει οι ασφαλισμένοι να αξιοποιήσουν οιονδήποτε διαθέσιμο χρόνο ώστε να μπορέσουν να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
4. Στα επικουρικά ταμεία συμφέρει η αναγνώριση μόνο στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ο χρόνος αυτός για θεμελίωση δικαιώματος.
5. Για τους νέους ασφαλισμένους το ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν για την εξαγορά της στρατιωτικής υπηρεσίας υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών.
* To «Εθνος» δημοσιεύει χαρακτηριστικά παραδείγματα για να γνωρίζουν οι ασφαλισμένοι τι ακριβώς προβλέπεται για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας.
Ιδιωτικός τομέας
Φως μέσα από 8 αναλυτικά παραδείγματα
1. Ασφαλισμένος σήμερα στο ΙΚΑ με 10.000 ημέρες ασφάλισης έχει αποδοχές 2.000 ευρώ και είναι 53 ετών. Εχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει 500 ημέρες από τη στρατιωτική του θητεία, ώστε να μπορέσει να θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 10.500 ημερών ασφάλισης. Αν προβεί στην αναγνώριση αυτή μέχρι 31 Δεκεμβρίου, τότε θα θεμελιώσει δικαίωμα στα 58. Ο ίδιος ασφαλισμένος εάν προβεί στην αναγνώριση από την 1/1/2011, τότε και θα θεμελιώσει το δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 58 και θα καταβάλει κατά 30% μειωμένο ποσόν για την εξαγορά. Ετσι στην πρώτη περίπτωση θα καταβάλει 6.640 ευρώ, ενώ στη δεύτερη 4.640 ευρώ περίπου. Εάν πάλι αποφασίσει να καταβάλει εφάπαξ το ποσόν, θα έχει ακόμη ένα κέρδος της τάξης του 15%.
2. Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ το 2013 συμπληρώνει 10.000 ημέρες ασφάλισης και το 60ό έτος της ηλικίας του. Εχει αποδοχές 2.200 ευρώ. Για να συνταξιοδοτηθεί θα πρέπει να έχει 11.400 ημέρες ασφάλισης. Συμφέρει λοιπόν να αναγνωρίσει 5 πλασματικά χρόνια, οπότε με τις τουλάχιστον 11.400 ημέρες παίρνει πλήρη σύνταξη στην ηλικία των 60 ετών. Η στρατιωτική του θητεία που είναι 24 μήνες θα του κόστιζε σήμερα πάνω από 10.000 ευρώ. Με την έκπτωση θα καταβάλει 7.300 ευρώ περίπου.
3. Δικηγόρος ασφαλίστηκε στο Ταμείο Νομικών το 1989. Υπηρέτησε 24 μήνες θητείας από το 1991. Ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος δεν μπορεί να προβεί σε αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας του, αφού το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κατέβαλλε κανονικά εισφορές.
4. Μακροχρόνια άνεργος έχει σήμερα 3.900 ημέρες ασφάλισης και είναι 63 ετών. Εχει στρατιωτική θητεία 24 μηνών. Συμφέρει να κάνει την εξαγορά μέσα στο 2011 και να επωφεληθεί από τη μείωση του 30%.
5. Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ έχει συμπληρώσει προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, χωρίς να χρειάζεται να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, και δεν μπορεί να επωφεληθεί από τη μείωση του 2011. Προβληματίζεται εάν τον συμφέρει να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, για να πάρει καλύτερη σύνταξη. Εχει 10.000 ημέρες ασφάλισης, είναι 62 ετών και οι συντάξιμες αποδοχές του διαμορφώνονται στα 1.200 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος θα πρέπει να γνωρίζει ότι για κάθε χρόνο που θα αναγνωρίσει από τη στρατιωτική θητεία του θα πληρώσει 2.900 ευρώ περίπου και θα έχει προσαύξηση στη σύνταξή του 30 ευρώ τον μήνα περίπου. Αυτά, λοιπόν, είναι τα δεδομένα και με βάση αυτά θα πρέπει να αποφασίσει ο εργαζόμενος εάν θα αναγνωρίσει ή όχι τον χρόνο στρατιωτικής θητείας.
6. Ασφαλισμένος στο Ταμείο Εμπόρων και σήμερα ΟΑΕΕ έχει συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί, αφού έχει συμπληρώσει και το 60ό έτος. Προβληματίζεται εάν θα πρέπει να αναγνωρίσει τον χρόνο της στρατιωτικής θητείας του για προσαύξηση στη σύνταξή του. Η απάντηση είναι ότι, και στην περίπτωση αυτή, συμφέρει η αναγνώριση, αφού για κάθε έτος πάνω από τα 35 οι πρώην ασφαλισμένοι του Ταμείου Εμπόρων και σήμερα του ΟΑΕΕ παίρνουν προσαύξηση 5% στη σύνταξή τους.
Ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ
Ελεύθερος επαγγελματίας με 33 έτη ασφάλισης
7. Ελεύθερος επαγγελματίας ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ έχει σήμερα 33 έτη ασφάλισης και είναι 58 ετών. Εχει 24 μήνες θητεία. Παρά το γεγονός ότι από την 1/1/2011 θα έχει έκπτωση 30% στη δαπάνη για την αναγνώριση, εντούτοις συμφέρει η άμεση εξαγορά. Με αυτόν τον τρόπο θα θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35 έτη ασφάλισης και 60 ετών. Το συγκεκριμένο δικαίωμα απαιτεί την επόμενη χρονιά 36 έτη ασφάλισης.
ΜΕ θητεία 16 μήνες
38χρονος ασφαλισμένος στο ΙΚΑ για πρώτη φορά από το 1995
8Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ για πρώτη φορά από το 1995 έχει σήμερα αποδοχές 1.200 ευρώ και είναι 38 ετών με θητεία 16 μήνες. Συμφέρει από του χρόνου και ακόμη περισσότερο από το 2015 η άμεση αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας για τον συνυπολογισμό της στον ασφαλιστικό βίο. Το ποσόν που θα κληθεί να καταβάλει το 2011 θα είναι 2.688 ευρώ. Από το 2015 θα είναι 1.920.
Παραδείγματα:
Πως μπορείτε να υπολογίσετε την εξαγορά στον δημόσιο τομέα
1. Εργαζόμενος στο Δημόσιο από 1/2/1973, έχει 2 έτη στρατιωτική θητεία πριν από την πρόσληψή του στο Δημόσιο. Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος αναγνωρίζει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας για να θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, αλλά και για να προσαυξήσει το ποσό της σύνταξής του χωρίς να πληρώσει εισφορές. Ο λόγος για τον οποίο δεν καταβάλλει εισφορά είναι ότι στις 31/12/1997 είχε συμπληρώσει περισσότερα από 25 συντάξιμα έτη μαζί με τον χρόνο στρατιωτικής θητείας.
2. Εργαζόμενος στο Δημόσιο από 1/4/1976, έχει 28 μήνες στρατιωτικής θητείας πριν από την πρόσληψή του στο Δημόσιο. Ο βασικός μισθός που έχει σήμερα είναι 1.350 ευρώ και υποβάλλει αίτηση για αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής του θητείας για κύρια σύνταξη. Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα πρέπει να καταβάλει για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει ποσό 90 ευρώ (1.350 x 6,67%). Ετσι, λοιπόν, για 28 μήνες το συνολικό ποσό που θα πληρώσει θα είναι 2.520 ευρώ περίπου.
3. Εργαζόμενος στο Δημόσιο με ημερομηνία πρόσληψης 1/5/1984, έχει εργαστεί στον ιδιωτικό τομέα πριν από αυτήν την πρόσληψή του και έχει συμπληρώσει 3.000 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ. Εχει υπηρετήσει 24 μήνες στρατιωτική θητεία. Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος αναγνωρίζει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας χωρίς να πληρώσει εισφορά, αφού στις 31/12/1997 είχε συμπληρώσει περισσότερα από 25 συντάξιμα έτη, μαζί με τον χρόνο στρατιωτικής θητείας.
4. Εργαζόμενος στο Δημόσιο με ημερομηνία πρόσληψης 15/6/1989 έχει υπηρετήσει 24 μήνες στις Ενοπλες Δυνάμεις. Οι σημερινές αποδοχές του αγγίζουν στον βασικό μισθό τα 1.150 ευρώ. Κατά συνέπεια ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα πρέπει να καταβάλει 1.842 ευρώ περίπου για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας του.
ΜΕ αποδοχές 1.200 ευρώ
Υπάλληλος που διορίστηκε το 2000 5Δημόσιος υπάλληλος που διορίστηκε το 2000 λαμβάνει σήμερα αποδοχές 1.200 ευρώ και έχει 28 μήνες στον Στρατό. Ο συγκεκριμένος υπάλληλος θα πρέπει αμέσως να προχωρήσει στην αναγνώριση της στρατιωτικής υπηρεσίας του, για την οποία και θα καταβάλει συνολικά 2.241 ευρώ πριν αυξηθούν με τη συνεχόμενη υπηρεσία οι συνολικές αποδοχές του, αφού ως νέος ασφαλισμένος θα υπολογιστούν επί του συνόλου τους.
EΘΝΟΣ
Το καθεστώς που ισχύει μέχρι το τέλος του 2010 Ειδικό καθεστώς ισχύει για τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, που θα αναγνωρίσουν μέχρι το τέλος του έτους τη στρατιωτική θητεία. Για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους παραμένουν σε ισχύ παλαιότερες ρυθμίσεις και δεν έχει εφαρμογή ο τελευταίος νόμος όσον αφορά την εξαγορά της στρατιωτικής θητείας. Ωστόσο, επειδή από το 2011 αλλάζουν τα όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότηση, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναγνωρίσουν τη θητεία όσοι μπορούν φέτος να θεμελιώσουν δικαίωμα. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγουν τις όποιες αλλαγές στα όρια συνταξιοδότησης θα τεθούν σε ισχύ τη νέα χρονιά.
ΙΚΑ, ΤΑΜΕΙΑ ΔΕΚΟ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΤΑΜΕΙΑ ΤΥΠΟΥ
Οι προϋποθέσεις και το κόστος για την αναγνώριση
Oι ασφαλισμένοι μισθωτοί του ιδιωτικού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα έχουν τη δυνατότητα της αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής τους θητείας με καταβολή εισφοράς τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματός αλλά και για προσαύξηση της σύνταξής τους.
Τι ισχύει μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010
Μέχρι το τέλος του έτους δεν επέρχεται καμιά αλλαγή όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορεί ο ασφαλισμένος να κάνει χρήση του δικαιώματος της στρατιωτικής του θητείας. Οι προϋποθέσεις που ισχύουν σήμερα για την εξαγορά της, αλλά και οι περιορισμοί όσον αφορά τη χρήση του χρόνου που εξαγοράζεται εξακολουθούν να ισχύουν. Ετσι ο χρόνος στρατιωτικής θητείας μπορεί να εξαγοραστεί είτε για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος είτε για την προσαύξηση της σύνταξης. Αναλυτικότερα:
1. Προϋποθέσεις για την αναγνώριση
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης δεν υπάρχουν προϋποθέσεις. Ο εργαζόμενος μπορεί όποτε ο ίδιος θέλει να αναγνωρίσει τον χρόνο της στρατιωτικής θητείας ως χρόνο ασφάλισης στο Ταμείο του.
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος) απαιτείται ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του και 3.600 ημέρες ασφάλισης. Διαφορετικά η αναγνώριση χρησιμοποιείται μόνο για προσαύξηση της σύνταξης. Προσοχή σε αυτήν τη λεπτομέρεια, καθώς είναι εύκολο να χαθεί η δυνατότητα χρήσης του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για συμπλήρωση προϋποθέσεων συνταξιοδότησης.
Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούν οι εργαζόμενοι, ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει 7.500 ημέρες ασφάλισης σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και συνταξιοδοτούνται με συνολικό αριθμό 10.500 ημερών ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή για τη συμπλήρωση των 10.500 ημερών ασφάλισης συνυπολογίζεται και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας που θα αναγνωριστεί ακόμη και σε ηλικία κάτω των 58 ετών.
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω αναπηρίας, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να κριθεί ανάπηρος από την υγειονομική επιτροπή σε ποσοστό 67% (ιατρική αναπηρία) και άνω και να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 900 ημέρες εργασίας.
* Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω θανάτου του ασφαλισμένου μπορεί να γίνει η αίτηση τόσο από τον επιζώντα σύζυγο όσο και από τα παιδιά εφόσον δεν έχουν ξεπεράσει το 18ο έτος της ηλικίας τους (24ο λόγω σπουδών).
Προσοχή: Ενώ το ΙΚΑ υπολογίζει τους μήνες εργασίας με ανώτατο όριο 25 ημέρες για κάθε μήνα όταν πρόκειται για θεμελίωση δικαιώματος, στην περίπτωση της στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζονται 30 ημέρες για κάθε μήνα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν θεμελιωτικά.
2. Πόσο κοστίζει η αναγνώριση
Η αναγνώριση του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για τους μισθωτούς γίνεται πάντοτε με την καταβολή των σχετικών εισφορών (εξαγορά). Η εισφορά που καταβάλλεται για τον κάθε μήνα που αναγνωρίζεται ανέρχεται στο 20% των αποδοχών που είχε ο εργαζόμενος τον προηγούμενο μήνα από εκείνον που κατέθεσε την αίτηση.
Σε κάθε περίπτωση οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζεται το ποσό που θα κληθεί να πληρώσει ο εργαζόμενος για την αναγνώριση δεν μπορεί να είναι μικρότερες από το 25πλάσιο του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη. Επίσης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερες από το ποσό της ανώτερης ασφαλιστικής κλάσης που ισχύει κάθε φορά στο ΙΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι με βάση όσα ισχύουν μέχρι σήμερα το ποσό που θα πρέπει να πληρώσει ένας εργαζόμενος, για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει, θα είναι αναλόγως με τις αποδοχές του, από 166 περίπου ευρώ μέχρι 475 περίπου ευρώ.
Η καταβολή του ποσού γίνεται είτε εφάπαξ με έκπτωση 15% είτε σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβαίνουν τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται.
Το αντίστοιχο ποσό που θα κληθεί ο ασφαλισμένος να καταβάλει για αναγνώριση εισφορών στον επικουρικό φορέα (Ε.Τ.Ε.Α.Μ.) φθάνει το 6% των αποδοχών και υπολογίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον κύριο.
Χρήσιμες παρατηρήσεις
* Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας είναι πάντοτε συμφέρουσα επιλογή όταν με τον χρόνο αυτό θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Οταν, δηλαδή, ο χρόνος αυτός χρησιμοποιείται για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων οι οποίες προβλέπονται για την καταβολή σύνταξης. Για πολλούς οι διατάξεις αυτές, που δίνουν τη δυνατότητα αναγνώρισης, είναι ευεργετικές αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να πάρουν σύνταξη ή θα έπαιρναν τη σύνταξή τους μετά από ένα ή και περισσότερα χρόνια.
* Οταν ο χρόνος στρατιωτικής θητείας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης, ειδικά για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, χρειάζεται προσοχή, αφού η αναγνώριση αυτή σε πολλές περιπτώσεις είναι ασύμφορη. Ασύμφορη είναι η αναγνώριση, κατά κανόνα, για όσους παίρνουν συντάξεις με τα κατώτερα όρια και γενικότερα όσους έχουν χαμηλές αποδοχές και λίγα χρόνια ασφάλισης.
* Για εργαζομένους που έχουν ασφάλιση διαδοχική σε δύο ή περισσότερα Ταμεία, παρέχεται η δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής θητείας μόνο στο ένα από τα Ταμεία αυτά. Μπορεί ο ίδιος ο εργαζόμενος να επιλέξει το Ταμείο στο οποίο θα κάνει την αναγνώριση. Το ίδιο ισχύει και για τους επικουρικούς φορείς.
Ο χρόνος στρατιωτικής θητείας δεν συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση των 11.100 ενσήμων (ημερών ασφάλισης) και συνταξιοδότηση ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Ο.Α.Ε.Ε.
Αναγνώριση μόνο με εξαγορά για τους ελεύθερους επαγγελματίες
Οι ασφαλισμένοι στον Ο.Α.Ε.Ε. ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να αναγνωρίσουν τον χρόνο στρατιωτικής θητείας μόνο με εξαγορά, δηλαδή αφού καταβάλλουν τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
Οπως ακριβώς συμβαίνει και στα ταμεία των μισθωτών (Ι.Κ.Α. κλπ), έτσι και στον ΟΑΕΕ μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010 ισχύουν σε κάθε περίπτωση όλες οι προϋποθέσεις και οι περιορισμοί που υφίστανται μέχρι σήμερα. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση επηρεάζει και αυτό το πλαίσιο μετά την 1η Ιανουαρίου 2011.
Ειδικότερα μέχρι το τέλος του έτους ισχύουν τα εξής:
Προϋποθέσεις
Οπως στα Ταμεία των μισθωτών, έτσι και στο Ταμείο των αυτοαπασχολούμενων, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις στην περίπτωση που ο χρόνος στρατιωτικής θητείας χρησιμοποιείται για θεμελίωση του δικαιώματος. Ετσι λοιπόν:
1. Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης, δεν υπάρχουν προϋποθέσεις. Ο ασφαλισμένος μπορεί, όποτε ο ίδιος θέλει, να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας ως χρόνο ασφάλισης στο Ταμείο του.
2. Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος), απαιτείται να έχει συμπληρωθεί το 58ο έτος της ηλικίας και 3.600 ημέρες ασφάλισης τουλάχιστον.
Πόσο κοστίζει
Για να αναγνωριστεί ο χρόνος στρατιωτικής θητείας στον Ο.Α.Ε.Ε., θα πρέπει να καταβληθεί ποσό ίσο με εκείνο που καταβάλλει ο ασφαλισμένος στον κλάδο σύνταξης κατά την περίοδο υποβολής της αίτησης.
Στον συγκεκριμένο οργανισμό υπάρχουν υποχρεωτικές και προαιρετικές κατηγορίες με βάση τις οποίες γίνεται η ασφάλιση των ελεύθερων επαγγελματιών. Ετσι, λοιπόν, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να πληρώσει το ποσό που αντιστοιχεί στην ασφαλιστική κατηγορία με την οποία ασφαλίζεται.
Για παράδειγμα αν κάποιος ασφαλισμένος βρίσκεται στην 5η ασφαλιστική κατηγορία, για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει, θα πληρώσει 280 ευρώ περίπου.
Σε περίπτωση που είναι στην 12η ασφαλιστική κατηγορία θα πληρώσει, για κάθε μήνα στρατιωτικής θητείας που θα αναγνωρίσει 460 περίπου ευρώ.
ΟΓΑ
3.600 ημέρες ασφάλισης και το 58ο έτος της ηλικίας απαιτούνται για θεμελίωση δικαιώματος
Σε όσους έχουν ασφαλιστεί στον κλάδο κύριας ασφάλισης του Ο.Γ.Α. παρέχεται η δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής θητείας με τις ίδιες προϋποθέσεις που ισχύουν και για τα άλλα ταμεία. Δηλαδή για προσαύξηση της σύνταξης, η αναγνώριση μπορεί να γίνει οποτεδήποτε, ενώ για θεμελίωση δικαιώματος θα πρέπει να έχει συμπληρωθεί το 58o έτος της ηλικίας και 3.600 ημέρες ασφάλισης (12 χρόνια) τουλάχιστον. Και στην περίπτωση αυτή όμως οι περιορισμοί αίρονται από την 1η Ιανουαρίου 2011. Αναλυτικά τι ισχύει μέχρι το τέλος του έτους:
Κόστος αναγνώρισης. Για να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος του ΟΓΑ τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, θα πρέπει να πληρώσει, για κάθε μήνα, το άθροισμα της μηνιαίας εισφοράς εργαζομένου και εργοδότη (ή κράτους) που αντιστοιχεί στην 5η ασφαλιστική κατηγορία του κλάδου κύριας ασφάλισης. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε μήνα θητείας, με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα χρειαστεί να καταβληθεί εισφορά 140 ευρώ περίπου.
Παρατήρηση: Οπως σε όλα τα Ταμεία έτσι και στον Ο.Γ.Α. συμφέρει οπωσδήποτε η αναγνώριση, όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ο χρόνος αυτός για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Αντίθετα, για κάποιον που συνταξιοδοτείται από τον Ο.Γ.Α. δεν συμφέρει, κατά κανόνα, η αναγνώριση όταν ο χρόνος στρατιωτικής θητείας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης. Αυτό προκύπτει από το ποσό που θα χρειαστεί να πληρώσει κάποιος και το ποσό της σύνταξης που θα πάρει ο ίδιος από την αναγνώριση αυτή. Το ποσό, λοιπόν, που θα καταβάλλει για να αναγνωρίσει ένα έτος στρατιωτικής θητείας θα είναι 1.680 ευρώ περίπου, ενώ το επιπλέον ποσό που θα παίρνει τον μήνα στη σύνταξη του, πάντοτε με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα είναι 18 ευρώ περίπου.
Εξαγορά με έκπτωση 30% από το 2011
Νέο τοπίο διαμορφώνεται από την 1η Ιανουαρίου 2011 στο καθεστώς αναγνώρισης της στρατιωτικής θητείας στα Ταμεία που ανήκουν στην εποπτεία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Συγκεκριμένα, η στρατιωτική υπηρεσία εντάσσεται στο πλέγμα των πλασματικών χρόνων που μπορεί ο ασφαλισμένος πλέον να αναγνωρίσει, ώστε να μπορέσει είτε να θεμελιώσει νωρίτερα το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, είτε να προσαυξήσει σε σημαντικό ποσοστό το ποσό της σύνταξης.
Με αυτήν την αλλαγή δίνεται και η δυνατότητα περαιτέρω μείωσης των απαραίτητων ποσών για την εξαγορά. Ετσι μπορούν και οι χαμηλόμισθοι ασφαλισμένοι να πραγματοποιήσουν την αναγνώριση αυτού του χρόνου.
Συγκεκριμένα:
* Ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για θεμελίωση, είτε για προσαύξηση σε κάθε περίπτωση ανεξάρτητα από τον φορέα. Εως σήμερα αυτή η δυνατότητα παρείχετο μόνο στο Δημόσιο.
* Το ποσό για την εξαγορά το 2011 μειώνεται κατά 30% (και επιπλέον 15% για την εφάπαξ καταβολή) για όλους εκείνους που θεμελιώνουν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2011 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014.
* Το ποσό για την εξαγορά μειώνεται κατά 50% (και επιπλέον 15% για την εφάπαξ καταβολή) για όλους εκείνους που θεμελιώνουν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά.
Τα «κλειδιά»
Με αυτές τις αλλαγές αξίζει ο ασφαλισμένος να σταθμίσει το πότε τον συμφέρει να προβεί στην εξαγορά της στρατιωτικής του θητείας.
Και αυτό γιατί ήδη από φέτος και μέχρι το 2015 μπορεί να θεμελιώσει το δικαίωμα συνταξιοδότησής του σε διαφορετικό κάθε φορά χρονικό όριο ηλικίας.
Εξάλλου, η μείωση στο απαιτούμενο ποσό της εξαγοράς δίνει τη δυνατότητα ακόμη και σε χαμηλόμισθους εργαζομένους να προχωρήσουν άμεσα στις ανάλογες ενέργειες για την αναγνώριση και κατά συνέπεια τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Τα κλειδιά για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος είναι:
* Χρόνος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Οσο πιο γρήγορα θεμελιωθεί το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, τόσο πιο νωρίς θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί ο ασφαλισμένος αποφεύγοντας τις επαχθείς αυξήσεις στα όρια ηλικίας.
* Αποδοχές. Οσο πιο νωρίς γίνει η αναγνώριση, τόσο πιο χαμηλό θα είναι το ποσόν που θα δαπανηθεί, καθώς υπολογίζεται ως ποσοστό επί των αποδοχών που κατά κανόνα είναι χαμηλές στην έναρξη του εργασιακού βίου.
Τι αλλάζει το 2015
Από την 1η Ιανουαρίου 2015 όποιος εισέρχεται στην αγορά εργασίας και κατ’ επέκταση ασφαλίζεται για πρώτη φορά ή βρίσκεται στα πρώτα στάδια του ασφαλιστικού του βίου συμφέρει να αναγνωρίζει άμεσα τη στρατιωτική του υπηρεσία. Αυτό γιατί μετά την ημερομηνία αυτή το ποσό που θα απαιτείται μειώνεται κατά 50%. Επιπλέον, όμως, καθώς για τους νέους ασφαλισμένους η εξαγορά της στρατιωτικής θητείας υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών, είναι σημαντικό οι απαραίτητες ενέργειες να γίνουν όσο αυτές διατηρούνται χαμηλές, ώστε να είναι και εύκολη η άμεση απόσβεση.
Σε κάθε περίπτωση, προσοχή χρειάζεται από όλους τους ασφαλισμένους, καθώς οι αναγνωρίσεις (και της στρατιωτικής υπηρεσίας) θα πρέπει να γίνονται πάντα σε συνάρτηση με τον συγκεκριμένο συνταξιοδοτικό στόχο.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Δημήτρης Μπούρλος
Αξιοποίηση πλασματικών χρόνων αρχικά από αυτούς που δεν απαιτούν καταβολή χρημάτων
«Για τους ασφαλισμένους (άνδρες) που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010, ο αναγνωρισμένος χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας αποτελούσε και αποτελεί τον κύριο και βασικό πλασματικό χρόνο ασφάλισης που μπορεί να αξιοποιηθεί υπό τις ειδικότερες προϋποθέσεις, τόσο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.
Οι ασφαλισμένοι που θεμελιώνουν δικαίωμα από το 2011 έχουν την ευχέρεια αξιοποίησης και άλλων πλασματικών χρόνων που κοστίζουν λιγότερο, ακόμη και μετά τη σημαντική μείωση που προβλέπεται για την αναγνώριση του στρατού από το 2011 και κυρίως από το 2015.
Σε κάθε περίπτωση ο ασφαλισμένος θα πρέπει να προχωρεί σε αξιοποίηση των πλασματικών χρόνων, αρχίζοντας από αυτούς που δεν απαιτούν καταβολή χρημάτων και συνεχίζοντας με αυτούς που συνεπάγονται το χαμηλότερο κόστος, ώστε η συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης να μην καθίσταται δυσβάσταχτη και ασύμφορη.
Πάντως, παρά τις πολλαπλές ανάγκες είσπραξης εισφορών του συστήματος, δεν πρέπει να αποκλείεται η επανεξέταση της θεσμοθέτησης της αναγνώρισης της στρατιωτικής υπηρεσίας χωρίς εξαγορά από τον ασφαλισμένο, αφού η θητεία είναι υποχρεωτική κατ’ επέκταση και η μη ασφάλιση για την εν λόγω περίοδο δεν αποτελεί επιλογή αλλά εκπλήρωση υποχρέωσης προς την πολιτεία».
Δημήτρης Μπούρλος, Δικηγόρος - Μέλος Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για το Ασφαλιστικό
Ιδιο το καθεστώς για το Δημόσιο
Οι εργαζόμενοι με κύριο φορέα ασφάλισης το Δημόσιο έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν τη στρατιωτική τους θητεία όποτε οι ίδιοι το επιθυμούν. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να κάνουν χρήση του εν λόγω χρόνου ως συντάξιμου είτε για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, είτε απλώς για προσαύξηση της σύνταξης.
Αυτό το καθεστώς διατηρείται και μετά την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με συνέπεια να μην υφίσταται καμιά αλλαγή στις περιπτώσεις εξαγοράς στρατιωτικής θητείας για τους δημοσίους υπαλλήλους μετά την 1η Ιανουαρίου 2011. Οσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αναγνωριστεί η στρατιωτική θητεία, υπάρχουν δύο κατηγορίες στο Δημόσιο:
* Ασφαλισμένοι που μπορούν να προβούν σε δωρεάν εξαγορά του χρόνου και
* Ασφαλισμένοι που υποχρεωτικά πρέπει να καταβάλουν εισφορές για την αναγνώριση.Σε κάθε περίπτωση, συμφέρει η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας εντός του έτους για όσους με αυτόν τον τρόπο θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, ώστε να συνταξιοδοτηθούν με τις ισχύουσες διατάξεις. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφύγουν την αλλαγή των ορίων ηλικίας από 1ης Ιανουαρίου 2011.
Α. Αναγνώριση χωρίς καταβολή εισφορών
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν όσοι από τους εργαζομένους στο Δημόσιο συμπλήρωσαν 25 συντάξιμα έτη μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1997. Για τη συμπλήρωση αυτών των ετών συνυπολογίζεται και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας. Ειδικότερα για όσους έχουν προσληφθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 για τη συμπλήρωση της 25ετίας συνυπολογίζεται μόνο ο χρόνος υπηρεσίας στο Δημόσιο και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας.
Για όσους, όμως, έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο μετά την 1η Ιανουαρίου 1983, για τη συμπλήρωση της 25ετίας συνυπολογίζεται ο χρόνος δημόσιας υπηρεσίας, ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας αλλά και ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο πριν από την ασφάλιση στο Δημόσιο.
Σήμερα είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις των υπαλλήλων εκείνων που παραμένουν σε αυτήν την κατηγορία όσον αφορά την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας. Η μεγάλη πλειοψηφία των ασφαλισμένων στο Δημόσιο μπορεί να αναγνωρίσει τον χρόνο της υπηρεσίας στις Ενοπλες Δυνάμεις με καταβολή εισφορών.
Β. Αναγνώριση με καταβολή εισφορών
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν όλοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο που συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν 25 συντάξιμα έτη μετά την 1η Ιανουαρίου 1998. Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι, προκειμένου να αναγνωρίσουν τον χρόνο στρατιωτικής θητείας ως συντάξιμο, θα πρέπει να καταβάλουν τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές. Βασική προϋπόθεση είναι να έχει συμπληρωθεί 5ετής υπηρεσία στο Δημόσιο.
Πόσα πρέπει να καταβάλει ο ασφαλισμένος
Για εκείνους τους εργαζομένους του Δημοσίου που απαιτείται η καταβολή εισφοράς για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας, για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται καταβάλλεται εισφορά ίση με 6,67% επί του βασικού μισθού που έχει ο εργαζόμενος κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για αναγνώριση.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Η αναγνώριση συμφέρει σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ασφαλισμένων
Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας για κύρια σύνταξη συμφέρει σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις εργαζομένων με ασφάλιση στο Δημόσιο, ακόμη και εκείνους που καταβάλλουν εισφορά για την αναγνώριση αυτή καθώς η απόσβεση στην περίπτωση αυτή πραγματοποιείται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Δεν συμφέρει μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει 40 έτη δημόσιας υπηρεσίας. Βέβαια είναι ελάχιστες οι συγκεκριμένες περιπτώσεις. Σε μία τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει καμία προσαύξηση στη σύνταξη με τον πρόσθετο χρόνο και επομένως δεν υφίσταται λόγος για να προβεί ο εργαζόμενος στην αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας.
Ο εργαζόμενος μπορεί να αναγνωρίσει όποτε ο ίδιος θέλει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας. Συμφέρει, όμως, αυτή η αναγνώριση να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα, αφού ο βασικός μισθός αυξάνεται ανάλογα με τα έτη υπηρεσίας και έτσι όσο αργότερα τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσό το οποίο απαιτείται για την αναγνώριση.
Σε πολλές περιπτώσεις, με την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας ο εργαζόμενος μπορεί να πάρει σύνταξη σε μικρότερη ηλικία από εκείνη που θα έπαιρνε τη σύνταξή του εάν δεν αναγνωρίσει αυτόν τον χρόνο. Συνήθως ο χρόνος που κερδίζει κάποιος εργαζόμενος είναι ίσος με τον χρόνο που αναγνωρίζει.
Η πληρωμή του ποσού για την αναγνώριση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με έκπτωση 10%, είτε σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβούν τους μήνες οι οποίοι αναγνωρίζονται. Προσοχή, καθώς η μείωση του 30% από το 2011 έως 50% το 2015 δεν ισχύει για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας στο Δημόσιο.
Για τους ασφαλισμένους μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 (νέοι ασφαλισμένοι) ισχύουν όσα αναφέρθηκαν. Η μοναδική διαφορά αφορά την εισφορά 6,67%, η οποία και εφεξής υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών και όχι επί του βασικού μισθού.
Σε κάθε περίπτωση συμφέρει η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας εντός του έτους για όσους με αυτόν τον τρόπο θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, ώστε να συνταξιοδοτηθούν με τις ισχύουσες διατάξεις και να αποφύγουν με αυτόν τον τρόπο την αλλαγή των ορίων ηλικίας από το 2011. Δεν ισχύουν, άλλωστε, για το Δημόσιο οι εκπτώσεις στην εξαγορά.
Με τον νέο ασφαλιστικό νόμο αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας και ο χρόνος που διανύθηκε στις Ενοπλες Δυνάμεις με την ιδιότητα του οπλίτη πενταετούς υπηρεσίας, αλλά και ο χρόνος των ανακατεταγμένων εφέδρων αξιωματικών.
5 σημεία-κλειδιά πρέπει να γνωρίζουν οι ασφαλισμένοι
Πέντε βασικές διατάξεις πρέπει να γνωρίζουν οι ασφαλισμένοι, που θέλουν να αναγνωρίσουν τη στρατιωτική τους θητεία. Μέχρι τώρα το καθεστώς για την αναγνώριση παρουσίαζε σημαντικές διακυμάνσεις ανάλογα με τον ασφαλιστικό φορέα. Ωστόσο από την 1η Ιανουαρίου 2011 μπαίνει σε ισχύ νέο καθεστώς για την αναγνώριση του στρατού, η οποία θα γίνεται φτηνότερα σε όσα ταμεία εποπτεύονται από το υπουργείο Εργασίας. Συγκεκριμένα οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να γνωρίζουν πέντε σημεία «κλειδιά»:
1. Οι διατάξεις που ισχύουν για την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας είναι ενιαίες σχεδόν για όλους και εξακολουθούν να προβλέπονται από τον Νόμο 1358/83. Οι διαφορές που υπάρχουν σήμερα από φορέα σε φορέα με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση σχεδόν εξαλείφονται και για όλους τους ασφαλισμένους ισχύουν περίπου οι ίδιες ρυθμίσεις όσον αφορά τη χρήση του χρόνου ως συντάξιμου. Διαφορά παραμένει μόνο όσον αφορά τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για την αναγνώριση της θητείας.
2. Μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 μπορούμε να διακρίνουμε δύο περιπτώσεις. Οταν ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει τις προβλεπόμενες από το Ταμείο του χρονικές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας είναι μία σωστή επιλογή και συμφέρουσα σε όλα τα Ταμεία. Αντίθετα, όταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης, δεν είναι πάντοτε σωστή επιλογή. Για τον λόγο αυτόν χρειάζεται προσοχή και η αναγνώριση πρέπει να γίνεται με κριτήριο πόσα θα πληρώσεις και ποια θα είναι η προσαύξηση της σύνταξης που θα πάρεις. Είναι σημαντικό η απόσβεση του καταβαλλόμενου ποσού να γίνεται σε μικρό χρονικό διάστημα ώστε να καλύπτεται το ποσό αυτό σύντομα από την αύξηση που επιτυγχάνεται στη σύνταξη. Σε αρκετές περιπτώσεις, ειδικά σε εκείνες όπου ο εργαζόμενος έχει μεγάλο χρόνο ασφάλισης, δεν συμφέρει η αναγνώριση.
3. Από την 1η Ιανουαρίου 2011 σε κάθε περίπτωση η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας συμφέρει. Αυτό γιατί μπορεί κάποιος να τη χρησιμοποιήσει τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση της σύνταξης. Κυρίως όμως γιατί από την ημερομηνία αυτή επέρχονται οι αλλαγές της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης και κατά συνέπεια θα πρέπει οι ασφαλισμένοι να αξιοποιήσουν οιονδήποτε διαθέσιμο χρόνο ώστε να μπορέσουν να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
4. Στα επικουρικά ταμεία συμφέρει η αναγνώριση μόνο στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ο χρόνος αυτός για θεμελίωση δικαιώματος.
5. Για τους νέους ασφαλισμένους το ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν για την εξαγορά της στρατιωτικής υπηρεσίας υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών.
* To «Εθνος» δημοσιεύει χαρακτηριστικά παραδείγματα για να γνωρίζουν οι ασφαλισμένοι τι ακριβώς προβλέπεται για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας.
Ιδιωτικός τομέας
Φως μέσα από 8 αναλυτικά παραδείγματα
1. Ασφαλισμένος σήμερα στο ΙΚΑ με 10.000 ημέρες ασφάλισης έχει αποδοχές 2.000 ευρώ και είναι 53 ετών. Εχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει 500 ημέρες από τη στρατιωτική του θητεία, ώστε να μπορέσει να θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 10.500 ημερών ασφάλισης. Αν προβεί στην αναγνώριση αυτή μέχρι 31 Δεκεμβρίου, τότε θα θεμελιώσει δικαίωμα στα 58. Ο ίδιος ασφαλισμένος εάν προβεί στην αναγνώριση από την 1/1/2011, τότε και θα θεμελιώσει το δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 58 και θα καταβάλει κατά 30% μειωμένο ποσόν για την εξαγορά. Ετσι στην πρώτη περίπτωση θα καταβάλει 6.640 ευρώ, ενώ στη δεύτερη 4.640 ευρώ περίπου. Εάν πάλι αποφασίσει να καταβάλει εφάπαξ το ποσόν, θα έχει ακόμη ένα κέρδος της τάξης του 15%.
2. Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ το 2013 συμπληρώνει 10.000 ημέρες ασφάλισης και το 60ό έτος της ηλικίας του. Εχει αποδοχές 2.200 ευρώ. Για να συνταξιοδοτηθεί θα πρέπει να έχει 11.400 ημέρες ασφάλισης. Συμφέρει λοιπόν να αναγνωρίσει 5 πλασματικά χρόνια, οπότε με τις τουλάχιστον 11.400 ημέρες παίρνει πλήρη σύνταξη στην ηλικία των 60 ετών. Η στρατιωτική του θητεία που είναι 24 μήνες θα του κόστιζε σήμερα πάνω από 10.000 ευρώ. Με την έκπτωση θα καταβάλει 7.300 ευρώ περίπου.
3. Δικηγόρος ασφαλίστηκε στο Ταμείο Νομικών το 1989. Υπηρέτησε 24 μήνες θητείας από το 1991. Ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος δεν μπορεί να προβεί σε αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας του, αφού το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κατέβαλλε κανονικά εισφορές.
4. Μακροχρόνια άνεργος έχει σήμερα 3.900 ημέρες ασφάλισης και είναι 63 ετών. Εχει στρατιωτική θητεία 24 μηνών. Συμφέρει να κάνει την εξαγορά μέσα στο 2011 και να επωφεληθεί από τη μείωση του 30%.
5. Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ έχει συμπληρώσει προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, χωρίς να χρειάζεται να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, και δεν μπορεί να επωφεληθεί από τη μείωση του 2011. Προβληματίζεται εάν τον συμφέρει να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, για να πάρει καλύτερη σύνταξη. Εχει 10.000 ημέρες ασφάλισης, είναι 62 ετών και οι συντάξιμες αποδοχές του διαμορφώνονται στα 1.200 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος θα πρέπει να γνωρίζει ότι για κάθε χρόνο που θα αναγνωρίσει από τη στρατιωτική θητεία του θα πληρώσει 2.900 ευρώ περίπου και θα έχει προσαύξηση στη σύνταξή του 30 ευρώ τον μήνα περίπου. Αυτά, λοιπόν, είναι τα δεδομένα και με βάση αυτά θα πρέπει να αποφασίσει ο εργαζόμενος εάν θα αναγνωρίσει ή όχι τον χρόνο στρατιωτικής θητείας.
6. Ασφαλισμένος στο Ταμείο Εμπόρων και σήμερα ΟΑΕΕ έχει συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί, αφού έχει συμπληρώσει και το 60ό έτος. Προβληματίζεται εάν θα πρέπει να αναγνωρίσει τον χρόνο της στρατιωτικής θητείας του για προσαύξηση στη σύνταξή του. Η απάντηση είναι ότι, και στην περίπτωση αυτή, συμφέρει η αναγνώριση, αφού για κάθε έτος πάνω από τα 35 οι πρώην ασφαλισμένοι του Ταμείου Εμπόρων και σήμερα του ΟΑΕΕ παίρνουν προσαύξηση 5% στη σύνταξή τους.
Ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ
Ελεύθερος επαγγελματίας με 33 έτη ασφάλισης
7. Ελεύθερος επαγγελματίας ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ έχει σήμερα 33 έτη ασφάλισης και είναι 58 ετών. Εχει 24 μήνες θητεία. Παρά το γεγονός ότι από την 1/1/2011 θα έχει έκπτωση 30% στη δαπάνη για την αναγνώριση, εντούτοις συμφέρει η άμεση εξαγορά. Με αυτόν τον τρόπο θα θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35 έτη ασφάλισης και 60 ετών. Το συγκεκριμένο δικαίωμα απαιτεί την επόμενη χρονιά 36 έτη ασφάλισης.
ΜΕ θητεία 16 μήνες
38χρονος ασφαλισμένος στο ΙΚΑ για πρώτη φορά από το 1995
8Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ για πρώτη φορά από το 1995 έχει σήμερα αποδοχές 1.200 ευρώ και είναι 38 ετών με θητεία 16 μήνες. Συμφέρει από του χρόνου και ακόμη περισσότερο από το 2015 η άμεση αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας για τον συνυπολογισμό της στον ασφαλιστικό βίο. Το ποσόν που θα κληθεί να καταβάλει το 2011 θα είναι 2.688 ευρώ. Από το 2015 θα είναι 1.920.
Παραδείγματα:
Πως μπορείτε να υπολογίσετε την εξαγορά στον δημόσιο τομέα
1. Εργαζόμενος στο Δημόσιο από 1/2/1973, έχει 2 έτη στρατιωτική θητεία πριν από την πρόσληψή του στο Δημόσιο. Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος αναγνωρίζει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας για να θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, αλλά και για να προσαυξήσει το ποσό της σύνταξής του χωρίς να πληρώσει εισφορές. Ο λόγος για τον οποίο δεν καταβάλλει εισφορά είναι ότι στις 31/12/1997 είχε συμπληρώσει περισσότερα από 25 συντάξιμα έτη μαζί με τον χρόνο στρατιωτικής θητείας.
2. Εργαζόμενος στο Δημόσιο από 1/4/1976, έχει 28 μήνες στρατιωτικής θητείας πριν από την πρόσληψή του στο Δημόσιο. Ο βασικός μισθός που έχει σήμερα είναι 1.350 ευρώ και υποβάλλει αίτηση για αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής του θητείας για κύρια σύνταξη. Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα πρέπει να καταβάλει για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει ποσό 90 ευρώ (1.350 x 6,67%). Ετσι, λοιπόν, για 28 μήνες το συνολικό ποσό που θα πληρώσει θα είναι 2.520 ευρώ περίπου.
3. Εργαζόμενος στο Δημόσιο με ημερομηνία πρόσληψης 1/5/1984, έχει εργαστεί στον ιδιωτικό τομέα πριν από αυτήν την πρόσληψή του και έχει συμπληρώσει 3.000 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ. Εχει υπηρετήσει 24 μήνες στρατιωτική θητεία. Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος αναγνωρίζει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας χωρίς να πληρώσει εισφορά, αφού στις 31/12/1997 είχε συμπληρώσει περισσότερα από 25 συντάξιμα έτη, μαζί με τον χρόνο στρατιωτικής θητείας.
4. Εργαζόμενος στο Δημόσιο με ημερομηνία πρόσληψης 15/6/1989 έχει υπηρετήσει 24 μήνες στις Ενοπλες Δυνάμεις. Οι σημερινές αποδοχές του αγγίζουν στον βασικό μισθό τα 1.150 ευρώ. Κατά συνέπεια ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα πρέπει να καταβάλει 1.842 ευρώ περίπου για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας του.
ΜΕ αποδοχές 1.200 ευρώ
Υπάλληλος που διορίστηκε το 2000 5Δημόσιος υπάλληλος που διορίστηκε το 2000 λαμβάνει σήμερα αποδοχές 1.200 ευρώ και έχει 28 μήνες στον Στρατό. Ο συγκεκριμένος υπάλληλος θα πρέπει αμέσως να προχωρήσει στην αναγνώριση της στρατιωτικής υπηρεσίας του, για την οποία και θα καταβάλει συνολικά 2.241 ευρώ πριν αυξηθούν με τη συνεχόμενη υπηρεσία οι συνολικές αποδοχές του, αφού ως νέος ασφαλισμένος θα υπολογιστούν επί του συνόλου τους.
EΘΝΟΣ