Με τη δέσμευση ότι τα δεδομένα της Δημόσιας Διοίκησης ανήκουν σε όλους, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ανακοίνωσε την ελεύθερη διάθεση γεωχωρικών δεδομένων της χώρας, μέσω του διαδικτυακού τόπου geodata.gov.gr, στη διάρκεια της πρώτης συνεδρίασης της Εθνικής Επιτροπής Γεωπληροφορίας (ΕΘΕΓ), που πραγματοποιήθηκε σήμερα, Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 2011, στα γραφεία του.
«Όλοι μπορούν και θα πρέπει να συμβάλλουν στη δημιουργία της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών και το πρώτο, άμεσο βήμα είναι η διάθεση των υφιστάμενων γεωχωρικών δεδομένων της Δημόσιας Διοίκησης στο geodata.gov.gr», τόνισε ο Υφυπουργός ΠΕΚΑ, Γιάννης Μανιάτης, στην πρώτη συνεδρίαση της ΕΘΕΓ, η οποία αποτελεί το ανώτατο συντονιστικό όργανο παρά τω Πρωθυπουργώ. Ο κ. Μανιάτης πρόσθεσε ότι η ελεύθερη και άμεση πρόσβαση των πολιτών και των επιχειρήσεων στη γεωχωρική πληροφορία της Δημόσιας Διοίκησης, είναι αναγκαία προϋπόθεση για την πράσινη ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και κυρίως, για την εξυπηρέτηση του πολίτη. Επιπλέον, οδηγεί σε άμεση εξοικονόμηση πόρων, τόσο για τη Δημόσια Διοίκηση, όσο και για τους επαγγελματίες. Ο Υφυπουργός ΠΕΚΑ απηύθυνε πρόσκληση στους δημόσιους φορείς και στις ΜΚΟ που έχουν στοιχεία να τα μοιραστούν με τους πολίτες, κάνοντας τα διαθέσιμα μέσω της ιστοσελίδας.
Η πρώτη καταγραφή του γεωχωρικού δυναμικού της χώρας η οποία έγινε την περασμένη άνοιξη από τον Οργανισμό Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ), σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ και το γραφείο του Πρωθυπουργού, έδειξε ότι αν και στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλος πλούτος γεωγραφικών χαρτών, διαγραμμάτων, γεωχωρικών μελετών και δεδομένων, ο οποίος μπορεί να προσεγγίζει ακόμη και το 80% της διαθέσιμης πληροφορίας της Δημόσιας Διοίκησης, η ποιότητά του είναι συχνά δυσανάλογη της ποσότητάς του. Τα ίδια δεδομένα μπορεί να βρίσκονται υπό την κατοχή πολλαπλών φορέων, ελάχιστα είναι καλής ποιότητας, ενώ πολλά από αυτά ακολουθούν εντελώς διαφορετικές προδιαγραφές με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη ετερογένεια. Ακόμη, εκτός από το ότι ο ένας φορέας συνήθως δε γνωρίζει τι δεδομένα διαθέτει ο άλλος, με αποτέλεσμα να προκύπτουν άσκοπες δαπάνες για την προμήθεια των ιδίων πληροφοριών, πολλές φορές, ακόμα και όταν η γνώση αυτή υπάρχει, το νομικό πλαίσιο που διέπει τη διάθεση και την επαναχρησιμοποίηση είναι συνήθως ιδιαίτερα περιοριστικό και εσωστρεφές, απαγορεύοντας τη χρήση δεδομένων ενός φορέα από κάποιον άλλο. Όλα αυτά συμβάλουν στην αδυναμία εξαγωγής συμπερασμάτων ζωτικής σημασίας για το περιβάλλον και ταυτόχρονα δυσχεραίνουν το σχεδιασμό των κρατικών παρεμβάσεων στο γεωγραφικό χώρο.
Το geodata.gov.gr αποτελεί προάγγελο της Εθνικής Γεωπύλης η οποία θα δημιουργηθεί από τον ΟΚΧΕ σε εφαρμογή του νόμου 3882/10 (ΦΕΚ Α 166/22.09.2010) για την Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ). Κάθε πολίτης, ΜΚΟ, μελετητής, μηχανικός και ερευνητής μπορεί ελεύθερα, μέσω της ιστοσελίδας www.geodata.gov.gr, να έχει πρόσβαση σε στοιχεία όπως τα όρια προστατευόμενων περιοχών, σε αεροφωτογραφίες μεγάλης ανάλυσης, στην ακτογραμμή, στα όρια προστατευόμενων περιοχών, σε Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια και σε πολλά ακόμη στοιχεία που μέχρι πρόσφατα δεν ήταν διαθέσιμα.
Ο νέος νόμος θέσπισε γενικές αρχές, κανόνες, μέτρα και διαδικασίες σε διοικητικό και τεχνολογικό επίπεδο για την οργάνωση ενιαίων πρακτικών διαχείρισης, διάθεσης και κοινοχρησίας γεωχωρικών πληροφοριών. Αυτοί οι κοινοί κανόνες στο δημόσιο υποχρεώνουν κάθε φορέα, δήμο, περιφέρεια και Υπουργείο να παρέχει τα στοιχεία που παράγει ή προμηθεύεται από εδώ και πέρα ελεύθερα σε κάθε Έλληνα πολίτη. Στόχος είναι ο καθένας με μερικά «κλικ», να μπορεί να ξέρει πού και με ποιο τρόπο μπορεί άμεσα να επενδύσει στη χώρα. Με την πρωτοβουλία αυτή η Ελλάδα γίνεται μία από τις δέκα χώρες σε όλο τον κόσμο που προσφέρουν ελεύθερα γεωχωρικά δεδομένα. Με την ΕΥΓΕΠ και το ν.3882/2010, η Ελλάδα συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Υποδομή Χωρικών Πληροφοριών, ενσωματώνοντας την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2007/2/ΕΚ, γνωστή και ως Οδηγία INSPIRE.
Ήδη, μέσα στο λίγο χρονικό διάστημα της δοκιμαστικής λειτουργίας του, από τον Οκτώβριο του 2010, το geodata.gov.gr:
- έχει δεχθεί περισσότερους από 200.000 μοναδικούς επισκέπτες, από 80 χώρες σε όλον τον κόσμο
- δεκάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες έχουν αξιοποιήσει τα ελεύθερα γεωχωρικά δεδομένα για να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες
- από την κοινοχρησία γεωχωρικών δεδομένων έχει γίνει εξοικονόμηση περισσότερων από 15 εκατ. ευρώ για τη Δημόσια Διοίκηση
Το ΥΠΕΚΑ απευθύνει πρόσκληση σε όλους:
- Δήμους και Περιφέρειες: Να μοιραστούν τα ψηφιακά στοιχεία που δημιουργήθηκαν μέσα από τα έργα γεωγραφικών πληροφοριών, με όρια οικισμών, χρήσης γης κ.ά.
- ΜΚΟ και επαγγελματικούς συλλόγους: Να μοιραστούν τα ψηφιακά στοιχεία που έχουν συλλέξει για το περιβάλλον, τον πολιτισμό και τον τουρισμό αναδεικνύοντας το εθελοντικό έργο τους
- Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα: Να μοιραστούν τα αποτελέσματα των ερευνών τους και τα γεωχωρικά στοιχεία των μελετών τους, συνεισφέροντας στη μέγιστη αξιοποίηση του έργου τους από την κοινωνία
- Σε κάθε πολίτη: να ελέγχει πού υπάρχουν αυθαιρεσίες, καταπατήσεις, να λαμβάνει δράση, να ενημερώνει τον ΟΚΧΕ για την ύπαρξη γεωχωρικών δεδομένων που πιθανώς δεν έχουν αναρτηθεί και να συμβάλει με τη δημιουργία της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών, στη διαφάνεια, την ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.