Ο θανατηφόρος σεισμός στην Ιαπωνία και ο φόβος μιας πυρηνικής καταστροφής παγκοσμίως στην περίπτωση της...
Φουκουσίμα μας έχουν αφυπνίσει. Τι χρειάζεται να γνωρίζετε για την ραδιενέργεια και πώς μπορείτε να προστατευτείτε.
Τι προκαλεί η έκθεση στη ραδιενέργεια
Θυρεοειδής: Συγκεντρώνει το ραδιενεργό ιώδιο ύστερα από κατανάλωση γάλακτος. Ανάπτυξη καρκινικών όγκων.
Πνεύμονες: Εισπνοή ραδιενεργού πλουτωνίου οδηγεί σε εμφάνιση καρκίνου των πνευμόνων.
Δέρμα: Υψηλές δόσεις ραδιενέργειας προκαλούν εγκαύματα.
Μυελός των οστών: Τα ταχέως διαιρούμενα κύτταρά του είναι ευαίσθητα στη ραδιενέργεια.
Γεννητικά όργανα: Μεγάλες δόσεις ραδιενέργειας προκαλούν υπογονιμότητα. Κίνδυνος για απόγονους με γενετικές ανωμαλίες.
Γαστρεντερικό: Ευαίσθητο στην ακτινοβολία από ισότοπα που έχουν περάσει μέσω της τροφής. Καταστροφή του επιθηλίου.
Η έκθεση σε αριθμούς
Η έκθεση του οργανισμού στην ιονίζουσα ακτινοβολία μετρείται σε Sieverts (Sv).
0,2 Sv: Μία ακτινοβολία θώρακος.
2,4 Sv: Μέση έκθεση ετησίως από φυσικές πηγές.
10 Sv: Μέση δόση από ολόσωμη αξονική τομογραφία.
20 Sv: Κανονική ετήσια δόση για εργαζόμενους με πυρηνικά.
100 Sv: Μέση ετήσια δόση πάνω από την οποία αυξάνεται ο κίνδυνος καρκίνου.
1.000 Sv: Αθροιστική δόση δημιουργεί καρκίνο σε έναν από 20 ανθρώπους.
5.000 Sv: Μία δόση σκοτώνει τα μισά από τα άτομα που την έλαβαν σε 30 μέρες
10.000 Sv: Μία δόση είναι θανατηφόρος για όλους μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Οι ακτινοβολίες
Διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
Ιονίζουσες (όπως η ραδιενέργεια): είναι οι ακτινοβολίες που μεταφέρουν ενέργεια ικανή να εισχωρήσει στην ύλη, να προκαλέσει ιοντισμό των ατόμων της, να διασπάσει βίαια τους χημικούς δεσμούς των στοιχείων και να προκαλέσει βιολογικές βλάβες σε ζώντες οργανισμούς. Οι γνωστότερες είναι οι ακτίνες Χ, καθώς και οι ακτινοβολίες α, β, και γ που εκπέμπονται από τους ασταθείς πυρήνες ατόμων.
Μη ιονίζουσες ακτινοβολίες είναι αυτές που μεταφέρουν σχετικά μικρή ενέργεια, ανίκανη να προκαλέσει ιονισμό. Σε αυτές ανήκουν οι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες, όπως τα στατικά και χαμηλόσυχνα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία, τα ραδιοκύματα, τα μικροκύματα των κεραιών επικοινωνιών και ραδιοτηλεόρασης, η ορατή ακτινοβολία, η υπέρυθρη κ.ά.
Οι ακτινοβολίες περιλαμβάνονται στους περίπου 4.000 γνωστούς καρκινογόνους παράγοντες, σύμφωνα με την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ). Πιο ευαίσθητοι στη ραδιενέργεια είναι ο θυρεοειδής (καρκίνος του συγκεκριμένου αδένα) και ο μυελός των οστών (λευχαιμία).
Τρόποι προστασίας
Η εκκένωση μιας περιοχής ώστε να απομακρυνθεί ο πληθυσμός.
Η καταφυγή σε ένα αεροστεγώς κλεισμένο χώρο, κατά προτίμηση σε ένα υπόγειο ή ειδικό καταφύγιο.
Η λήψη χαπιών ιωδίου η οποία πλημμυρίζει με ιώδιο τον θυρεοειδή, ώστε να μην μπορεί να απορροφήσει το ραδιενεργό ιώδιο.
Τα συχνά ντους, ώστε να απομακρυνθούν τυχόν ραδιενεργά σωματίδια που έχουν εναποτεθεί στο δέρμα, αλλά μην τρίβετε το δέρμα σας για να μην διευκολύνετε την είσοδο των σωματιδίων στον οργανισμό.
Το κάπνισμα, το φάγωμα των νυχιών, η επαφή των δαχτύλων με το στόμα κλπ. πρέπει να αποφεύγονται επίσης, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ραδιοπροστασίας και Πυρηνικής Ασφάλειας (IRSN) της Γαλλίας.
Αν ζείτε σε περιοχή όπου υπάρχουν πετρώματα τα οποία παράγουν ραδόνιο, ίσως είναι δυνατόν να εγκαταστήσετε εξαερισμό στις βάσεις του σπιτιού σας ώστε να αποτραπεί η επικίνδυνη συγκέντρωση του αερίου στο σπίτι.
Όταν ο γιατρός σάς δώσει συνταγή για ιατρικές εξετάσεις που περιλαμβάνουν ραδιενεργά υλικά ή ακτινογραφίες, ρωτήστε τον πόσο απαραίτητες είναι αυτές. Ίσως μπορεί να προτείνει μια λιγότερο επικίνδυνη εναλλακτική λύση.
Όταν βλέπετε το σήμα κινδύνου ραδιενέργειας, να παίρνετε επαρκείς προφυλάξεις και να ακολουθείτε τις διαδικασίες ασφαλείας που είναι καθορισμένες για αυτή την περιοχή.
Κατά την παραμονή σας σε ανοιχτό χώρο καλύψτε η μύτη και το στόμα σας για να αποφύγετε την πρόσθετη εσωτερική ρύπανση από εισπνοή σκόνης.
Το μυστικό
Κάθε δευτερόλεπτο διαπερνούν το σώμα μας περίπου 60.000 σωματίδια φυσικών ακτινοβολιών που προέρχονται κυρίως από το διάστημα. Ποια επίδραση ασκούν πάνω μας; Σχεδόν καμιά. Όσο όμως αυξάνει η ένταση και ο χρόνος έκθεσης στη ραδιενεργό ακτινοβολία τόσο αυξάνουν και οι πιθανότητες να έχει βλαβερές επιπτώσεις στον οργανισμό μας
Τι προκαλεί η έκθεση στη ραδιενέργεια
Θυρεοειδής: Συγκεντρώνει το ραδιενεργό ιώδιο ύστερα από κατανάλωση γάλακτος. Ανάπτυξη καρκινικών όγκων.
Πνεύμονες: Εισπνοή ραδιενεργού πλουτωνίου οδηγεί σε εμφάνιση καρκίνου των πνευμόνων.
Δέρμα: Υψηλές δόσεις ραδιενέργειας προκαλούν εγκαύματα.
Μυελός των οστών: Τα ταχέως διαιρούμενα κύτταρά του είναι ευαίσθητα στη ραδιενέργεια.
Γεννητικά όργανα: Μεγάλες δόσεις ραδιενέργειας προκαλούν υπογονιμότητα. Κίνδυνος για απόγονους με γενετικές ανωμαλίες.
Γαστρεντερικό: Ευαίσθητο στην ακτινοβολία από ισότοπα που έχουν περάσει μέσω της τροφής. Καταστροφή του επιθηλίου.
Η έκθεση σε αριθμούς
Η έκθεση του οργανισμού στην ιονίζουσα ακτινοβολία μετρείται σε Sieverts (Sv).
0,2 Sv: Μία ακτινοβολία θώρακος.
2,4 Sv: Μέση έκθεση ετησίως από φυσικές πηγές.
10 Sv: Μέση δόση από ολόσωμη αξονική τομογραφία.
20 Sv: Κανονική ετήσια δόση για εργαζόμενους με πυρηνικά.
100 Sv: Μέση ετήσια δόση πάνω από την οποία αυξάνεται ο κίνδυνος καρκίνου.
1.000 Sv: Αθροιστική δόση δημιουργεί καρκίνο σε έναν από 20 ανθρώπους.
5.000 Sv: Μία δόση σκοτώνει τα μισά από τα άτομα που την έλαβαν σε 30 μέρες
10.000 Sv: Μία δόση είναι θανατηφόρος για όλους μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Οι ακτινοβολίες
Διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
Ιονίζουσες (όπως η ραδιενέργεια): είναι οι ακτινοβολίες που μεταφέρουν ενέργεια ικανή να εισχωρήσει στην ύλη, να προκαλέσει ιοντισμό των ατόμων της, να διασπάσει βίαια τους χημικούς δεσμούς των στοιχείων και να προκαλέσει βιολογικές βλάβες σε ζώντες οργανισμούς. Οι γνωστότερες είναι οι ακτίνες Χ, καθώς και οι ακτινοβολίες α, β, και γ που εκπέμπονται από τους ασταθείς πυρήνες ατόμων.
Μη ιονίζουσες ακτινοβολίες είναι αυτές που μεταφέρουν σχετικά μικρή ενέργεια, ανίκανη να προκαλέσει ιονισμό. Σε αυτές ανήκουν οι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες, όπως τα στατικά και χαμηλόσυχνα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία, τα ραδιοκύματα, τα μικροκύματα των κεραιών επικοινωνιών και ραδιοτηλεόρασης, η ορατή ακτινοβολία, η υπέρυθρη κ.ά.
Οι ακτινοβολίες περιλαμβάνονται στους περίπου 4.000 γνωστούς καρκινογόνους παράγοντες, σύμφωνα με την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ). Πιο ευαίσθητοι στη ραδιενέργεια είναι ο θυρεοειδής (καρκίνος του συγκεκριμένου αδένα) και ο μυελός των οστών (λευχαιμία).
Τρόποι προστασίας
Η εκκένωση μιας περιοχής ώστε να απομακρυνθεί ο πληθυσμός.
Η καταφυγή σε ένα αεροστεγώς κλεισμένο χώρο, κατά προτίμηση σε ένα υπόγειο ή ειδικό καταφύγιο.
Η λήψη χαπιών ιωδίου η οποία πλημμυρίζει με ιώδιο τον θυρεοειδή, ώστε να μην μπορεί να απορροφήσει το ραδιενεργό ιώδιο.
Τα συχνά ντους, ώστε να απομακρυνθούν τυχόν ραδιενεργά σωματίδια που έχουν εναποτεθεί στο δέρμα, αλλά μην τρίβετε το δέρμα σας για να μην διευκολύνετε την είσοδο των σωματιδίων στον οργανισμό.
Το κάπνισμα, το φάγωμα των νυχιών, η επαφή των δαχτύλων με το στόμα κλπ. πρέπει να αποφεύγονται επίσης, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ραδιοπροστασίας και Πυρηνικής Ασφάλειας (IRSN) της Γαλλίας.
Αν ζείτε σε περιοχή όπου υπάρχουν πετρώματα τα οποία παράγουν ραδόνιο, ίσως είναι δυνατόν να εγκαταστήσετε εξαερισμό στις βάσεις του σπιτιού σας ώστε να αποτραπεί η επικίνδυνη συγκέντρωση του αερίου στο σπίτι.
Όταν ο γιατρός σάς δώσει συνταγή για ιατρικές εξετάσεις που περιλαμβάνουν ραδιενεργά υλικά ή ακτινογραφίες, ρωτήστε τον πόσο απαραίτητες είναι αυτές. Ίσως μπορεί να προτείνει μια λιγότερο επικίνδυνη εναλλακτική λύση.
Όταν βλέπετε το σήμα κινδύνου ραδιενέργειας, να παίρνετε επαρκείς προφυλάξεις και να ακολουθείτε τις διαδικασίες ασφαλείας που είναι καθορισμένες για αυτή την περιοχή.
Κατά την παραμονή σας σε ανοιχτό χώρο καλύψτε η μύτη και το στόμα σας για να αποφύγετε την πρόσθετη εσωτερική ρύπανση από εισπνοή σκόνης.
Το μυστικό
Κάθε δευτερόλεπτο διαπερνούν το σώμα μας περίπου 60.000 σωματίδια φυσικών ακτινοβολιών που προέρχονται κυρίως από το διάστημα. Ποια επίδραση ασκούν πάνω μας; Σχεδόν καμιά. Όσο όμως αυξάνει η ένταση και ο χρόνος έκθεσης στη ραδιενεργό ακτινοβολία τόσο αυξάνουν και οι πιθανότητες να έχει βλαβερές επιπτώσεις στον οργανισμό μας
omorfamistika.gr