Έργο της νεαρής τουρκάλας καλλιτέχνιδας Ντιλέκ Γκιοκτσέν Ατζάι καλύπτει κυριολεκτικά τον ηγέτη των μπολσεβίκων
Το χιόνι πέφτει πάνω στο άγαλμα του Λένιν. Το πρόσωπό του έχει μια αυστηρή έκφραση. Καθώς συνεχίζεται η χιονόπτωση, ένα ροζ ύφασμα πλησιάζει από πίσω την πλάτη του αγάλματος και αρχίζει να διακρίνεται στην οθόνη. Στην αρχή δημιουργείται στον καθένα η αίσθηση πως πρόκειται για κάποιο παιχνίδι του ανέμου, αλλά γίνεται γρήγορα αντιληπτό ότι κάποιος προσπαθεί να καλύψει το άγαλμα με μια πλεχτή ροζ εσάρπα! Στη συνέχεια καλύπτεται σταδιακά ολόκληρο το άγαλμα, ακόμα και το πρόσωπό του.
Το βίντεο, που ονομάζεται «Λένιν» προφανώς, ανήκει στην πρώτη ατομική έκθεση της νεαρής τουρκάλας καλλιτέχνιδας Ντιλέκ Γκιοκτσέν Ατζάι στη γκαλερί ALANIstanbul II στην περιοχή του Μπέγιογλου, στην Κωνσταντινούπολη. Η έκθεση έχει την ονομασία «Ο έλεγχος του μυαλού» και παρουσιάζει πολυμεσικά έργα που ασχολούνται με διάφορες πολιτικές προσωπικότητες και τις Ουτοπίες τους που τελικά έγιναν Δυστοπίες.
Η νεαρή καλλιτέχνιδα ζει σήμερα στη Γερμανία και ασχολείται με πολιτικά ζητήματα που αφορούν ολόκληρο τον κόσμο αλλά καθόλου με τα αντίστοιχα της Τουρκίας. «Η Τουρκία είναι μια μικρή χώρα στον κόσμο. Πιθανότατα δεν ασχολούμαι με την Τουρκία στα έργα μου επειδή ζω στο εξωτερικό» λέει η ίδια στην εφημερίδα «Ζαμάν» που υποστηρίζει ότι ο καθένας στην Τουρκία θα μπορούσε με λίγη φαντασία να αντικαταστήσει το άγαλμα του Λένιν μ' ένα αντίστοιχο του Κεμάλ Ατατούρκ. Είναι μια άποψη την οποία η Ντιλέκ Γκιοκτσέν Ατζάι αποδέχεται ως μια πιθανή προσέγγιση, τη θεωρεί όμως περιοριστική γι' αυτό που κάνει η ίδια. «Απ' τη στιγμή που ζω εδώ και κάποια χρόνια στη Βαϊμάρη της Γερμανίας και αναπνέω τον αέρα της πάλαι ποτέ Ανατολικής Γερμανίας, ήθελα να δημιουργήσω μια στενότερη σχέση με τον κομμουνισμό και να καταλάβω πώς λειτουργούσε αυτό το σύστημα, έτσι διάλεξα τον Λένιν» εξηγεί τονίζοντας ότι θα μπορούσε στο βίντεο να πρωταγωνιστεί ένα άγαλμα του ιδρυτή του σύγχρονου τουρκικού κράτους ή οποιουδήποτε άλλου σημαίνοντος πολιτικού πρόσωπου.
Στο βίντεο το άγαλμα του Λένιν βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα έξω απ' τη Βαϊμάρη, στη μέση του πουθενά, δίπλα σ' ένα δάσος, κοντά σε μια πρώην ρωσική στρατιωτική βάση για αεροπλάνα με μερικά κτίρια σοβιετικού τύπου. Υπάρχουν γύρω στα δέκα πέντε τέτοια κτίρια, απολύτως χαρακτηριστικά, κατά μήκος ενός δρόμου που καταλήγει εκεί που στέκεται το άγαλμα του ηγέτη της Ρωσικής Επανάστασης και επικεφαλής των μπολσεβίκων. «Όταν πήγα εκεί, τρία ή τέσσερα χρόνια πριν, όλα τα κτίρια έστεκαν ακόμα και το άγαλμα του Λένιν ήταν μπογιατισμένο με διάφορα χρώματα, ήταν σε φρικτή κατάσταση. Μετά από λίγο καιρό έμαθα ότι θέλουν να γκρεμίσουν τα κτίρια. Πήγα πάλι και φωτογράφισα το εσωτερικό τους. Σκέφτηκα ότι μπορεί να κατέστρεφαν και το άγαλμα, αλλά δεν το έκαναν, κι έτσι αποφάσισα να κάνω αυτό το βίντεο» λέει η Ντιλέκ Γκιοκτσέν Ατζάι.
Εξηγώντας περαιτέρω την επιλογή του Λένιν, είπε ότι επρόκειτο για έναν ηγέτη που πάσχισε για μια ιδεολογία που ήταν πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί στην πράξη με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια δυστοπία στη θέση της ουτοπίας. «Ο Λένιν συνέβαλε σ' αυτή τη διαδικασία ακόμα κι αν δεν ενέκρινε τα μετέπειτα αποτελέσματα. Εύχομαι όλα να εξελίσσονταν διαφορετικά. Άνθρωποι, όπως ο Λένιν, έφτασαν σ' ένα σημείο που θα μπορούσαν πραγματικά ν' αλλάξουν τις ζωές πολλών ανθρώπων, αλλά γενικότερα αντιμετώπισαν πολλά προβλήματα στην υλοποίηση των ιδεών τους» προσθέτει η τουρκάλα καλλιτέχνιδα που είναι απόφοιτη των πανεπιστημίων Γιλντίζ της Κωνσταντινούπολης και Μπάουχαους της Βαϊμάρης, με ατομικές εκθέσεις στη Δανία και τη Φινλανδία. Του χρόνου αναμένεται να επισκεφθεί και το Πεκίνο.
Η εφημερίδα «Ζαμάν» σχολιάζει πως πρόκειται για κάτι που αποπνέει μια στάση θετική απέναντι στον Λένιν. Η ενέργειά της να τον καλύψει με την πλεχτή εσάρπα ενώ στο βίντεο χιονίζει, θα μπορούσε να ερμηνευτεί σαν μια κίνηση συμπάθειας και φροντίδας για τις ιδέες του…
tovima