Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο νόμου, όσοι ενταχθούν στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του νόμου θα εξαιρεθούν από τη κατεδάφιση για 40 χρόνια εφόσον διαθέτουν ακίνητα εντός σχεδίου και για 20 για τα εκτός.
Χθες κατά την δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου για την αυθαίρετη δόμηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της βουλής ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, για πρώτη φορά παραδέχτηκε ότι υπάρχει ένας προβληματισμός για την διατύπωση σε ότι αφορά τον χρόνο τακτοποίησης.
Για αυτό και η πρώτη «ανώδυνη» αλλαγή είναι η αντικατάσταση του όρου της «αναστολής των κυρώσεων», με τη «διατήρηση του αυθαιρέτου». «Είναι πιο ορθός όρος και μεγιστοποιεί τις δυνατότητες η ρύθμιση αυτή να μη προσκρούει στην νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας» υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος προαναγγέλλοντας εγκρίσεις ή αναθεωρήσεις ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ που δίνουν ένα τόνο πολεοδομικής διευθέτησης.
Στις περιοχές με πολεοδομικό σχεδιασμό, όπου παράλληλα υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές ο νόμος λαμβάνει μια νέα πρόνοια για να δελεάσει το ΣτΕ στο πνεύμα του περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Προβλέπει την δημιουργία ειδικών ζωνών εξισορρόπησης πολεοδομικών και περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων στις οποίες θα απαγορεύεται η δόμηση ή θα μειώνεται ο ΣΔ και θα καθορίζονται χώροι πρασίνου και κοινωφελών δραστηριοτήτων.
Εικάζεται ότι το διάστημα που μεσολάβησε από την κατάθεση του νόμου στη βουλή έως σήμερα νομικοί και δικαστικοί παράγοντες πέρασαν από κόσκινο την ρύθμιση για τα αυθαίρετα για να αποτρέψουν την πιθανότητα να καταπέσει με την πρώτη προσφυγή.
Ο σκεπτικισμός πάντως που εκδηλώνει ο κ. Παπακωνσταντίνου για την διατύπωση (σ.σ να απαλειφθεί η αναφορά για την εξαίρεση από την κατεδάφιση για 20 ή 40 χρόνια) δεν είναι τυχαία και επιβεβαιώνει επιστημονικούς και νομικούς κύκλους που όλο το προηγούμενο διάστημα εξέφραζαν επιφυλάξεις για την συνταγματικότητα του νόμου.
Όμως οι τελικές αποφάσεις ως προς το επίμαχο θέμα αναμένεται να ληφθούν την επόμενη εβδομάδα, όπου το νομοσχέδιο θα πάει προς ψήφιση στην ολομέλεια.
Μειωτικοί συντελεστές
Κατά τα άλλα η χθεσινή παρουσίαση του υπουργού στη βουλή επιβεβαίωσε τη βούληση του υπουργείου, λαμβανομένης της οικονομικής συγκυρίας να επιβάλλει κοινωνικά κριτήρια στην επιβολή των προστίμων.
Για το σκοπό αυτό υιοθετούνται μειωμένοι συντελεστές και έκπτωση 50% για άτομα με ειδικές ανάγκες που το ακίνητο αποτελεί κύρια και μοναδική κατοικία και με ατομικό και οικογενειακό εισόδημα έως 12.000 ευρώ.
Μειώσεις σε αντίστοιχο ποσοστό (50%) προβλέπονται και για όσους τακτοποιήσουν σοφίτες και πατάρια ικανοποιώντας το αίτημα των ιδιοκτητών ακινήτων ενώ αναπροσαρμόζονται προς το πάνω οι καμπάνες για τις ακριβές περιοχές με μεγάλες αυθαιρεσίες.
Πάντως στο νέο πίνακα με τους συντελεστές βάση των οποίων υπολογίζεται η καταβολή του προστίμου που εστάλη χθες από το ΥΠΕΚΑ, τα πρόστιμα διπλασιάζονται για τα ακίνητα χωρίς οικοδομική άδεια, παρόλο που στην αρχική ρύθμιση προβλεπόταν τριπλασιασμός τους.
Το υπουργείο υιοθετεί επίσης συντελεστή παλαιότητας ο οποίος καθορίζει τα πρόστιμα με βάση τον χρόνο ζωής του ακινήτου. Οι αλλαγές που έγιναν προβλέπουν ότι το πρόστιμο θα μειώνεται στο 20% για τα αυθαίρετα που χτίστηκαν πριν το 1983 και στο 50% για όσα χτίστηκαν από 1/1/1984 έως 31/12/2003. Εξαιρούνται των προστίμων όσα χτίστηκαν πριν το 1955 ακόμη και αν δεν έχουν οικοδομική άδεια.
Συμψηφισμός προστίμων
Το υπουργείο με τις διορθώσεις που παρουσίασε στη βουλή ξεκαθαρίζει και πως θα «τακτοποιηθούν» όσοι έχουν ενταχθεί σε παλαιότερες διατάξεις αυθαιρέτων (1983, 2003). Το σχέδιο προβλέπει ότι πληρωμένες οφειλές θα συμψηφίζονται με το ενιαίο ειδικό πρόστιμο. Τα καταβληθέντα ποσά θα αφαιρούνται από την τελευταία δόση και τις αμέσως προηγούμενες χρονικά μέχρι να ολοκληρωθεί ο συμψηφισμός. Αν παρόλα αυτά στον τελικό υπολογισμό ο ιδιοκτήτης έχει πληρώσει παραπάνω χρήματα από ότι αναλογεί με βάση τη νέα ρύθμιση, τότε τα ποσά αυτά δεν αναζητούνται.
Στα «μαλακά» ρίχνει η ρύθμιση τα αυθαίρετα που είναι δημόσια κτίρια ή ανήκουν στην ΔΕΗ. Όσα χτίστηκαν πριν το 1983 θα πληρώσουν μόνο τα παράβολα. Για τα μετά το 1983 μαζί με τα παράβολα θα πληρώσουν και το 10% του προστίμου.
Ασάφειες υπάρχουν ακόμη στο θέμα των ημιυπαιθρίων, όπου το υπουργείο δέχεται αιτήματα για να εντάξει στην ρύθμιση και όσους παράνομους χώρους άλλαξαν χρήση μετά το Ιούλιο του 2009 που απαγόρευε η ρύθμιση Μπιρμπίλη.
Στις αλλαγές που έγιναν χθες στην επιτροπή της βουλής δεν υπάρχει καμία αναφορά, πέραν της δήλωσης του υπουργού στη βουλή ότι δεν θα δοθεί άλλη παράταση και ότι η ισχύς του νόμου θα είναι τα τέλη Οκτωβρίου ώστε η πρώτη δόση να πρέπει να καταβληθεί μέχρι τέλος του έτους.
Η μόνη υποχώρηση που φαίνεται να κάνει ο νόμος είναι ότι θα μπορούν να ενταχθούν στην ρύθμιση όσα κτίσματα είχαν κατασκευάσει το σκελετό της οικοδομής έως τις 28 Απριλίου του 2010. Η αρχική ρύθμιση προέβλεπε ότι έως τότε θα έπρεπε να είχε κατασκευαστεί το κτίσμα. Πάντως το θέμα παραμένει ανοικτό και ο κ. Παπακωνσταντίνος φάνηκε διατεθειμένος να βάλλει και άλλο νερό στο κρασί του.
Για όσους πάντως αδιαφορήσουν για την πληρωμή της πρώτης δόσης ή καθυστερήσουν να καταβάλλουν τρεις συνεχόμενες, προβλέπεται έκπτωση του δικαιώματος υπαγωγής στη ρύθμιση. Θα επιβαρύνονται επίσης με προσαύξηση 1% για κάθε μήνα καθυστέρησης.
Παραδείγματα υπολογισμού προστίμων
Τιμή Ζώνης | Τετραγωνικά Αυθαιρεσίας | Πρόστιμο € | |
Α' Κατοικία, με Οικοδομική Άδεια, Εντός Σχεδίου και μικρότερη από 50% υπέρβαση δόμησης | 1.000 | 100 | 6.000 |
Α' Κατοικία, με Οικοδομική Άδεια, Εντός Σχεδίου και μικρότερη από 50% υπέρβαση δόμησης | 1.500 | 100 | 9.000 |
Α' Κατοικία, με Οικοδομική Άδεια, Εντός Σχεδίου, μικρότερη από 50% υπέρβαση δόμησης και μεγαλύτερη από 20% καθ ' ύψος υπέρβαση | 1.500 | 60 | 7.560 |
Α' Κατοικία, με Οικοδομική Άδεια, Εντός Σχεδίου, μεγαλύτερη από 50% υπέρβαση δόμησης και μεγαλύτερη από 20% καθ ' ύψος υπέρβαση | 1.500 | 100 | 17.640 |
Α' Κατοικία, Χωρίς Οικοδομική Άδεια, Εντός Σχεδίου | 1.500 | 100 | 18.000 |
Α' Κατοικία, Χωρίς Οικοδομική Άδεια, Εκτός Σχεδίου | 700 | 100 | 16.800 |
Α' Κατοικία, Χωρίς Οικοδομική Άδεια, Εκτός Σχεδίου | 1000 | 100 | 24.000 |
Α' Κατοικία, Με Οικοδομική Άδεια, Εκτός Σχεδίου Περιοχής, με υπέρβαση δόμησης >100% | 700 | 200 | 30.240 |
Β' Κατοικία, Με Οικοδομική Άδεια, Εντός Σχεδίου, <50% υπέρβαση δόμησης | 1.500 | 100 | 13.500 |
Β' Κατοικία, Με Οικοδομική Άδεια, Εκτός Σχεδίου, <50% υπέρβαση δόμησης | 700 | 100 | 12.600 |
Β' Κατοικία, Με Οικοδομική Άδεια, Εκτός Σχεδίου Περιοχής, με υπέρβαση δόμησης >100% | 700 | 200 | 45.360 |
Β' Κατοικία, Χωρίς Οικοδομική Άδεια, Εκτός Σχεδίου, <50% υπέρβαση δόμησης | 700 | 100 | 25.200 |
Γραφεία, Με οικοδομική Άδεια, Εντός Σχεδίου, με υπέρβαση δόμησης <50% | 1.500 | 100 | 13.500 |
Πηγή: ΥΠΕΚΑ
