p

Σάββατο 6 Αυγούστου 2011

Ραγδαίες οι εξελίξεις στην Παγκόσμια οικονομία - Έκτακτη σύνοδος των G7

Οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες της G7, της ομάδας των επτά πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικά χωρών, θα συσκεφθούν τηλεφωνικά αργά σήμερα το βράδυ ή αύριο Κυριακή προκειμένου να συζητήσουν το θέμα των αναταράξεων στα διεθνή χρηματιστήρια, όπως ανέφερε ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή.


Η πηγή αυτή είπε ότι η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor's προσέδωσε μια παγκόσμια διάσταση στην κρίση χρέους της ευρωζώνης, γεγονός που εντείνει την ανάγκη να υπάρξει διεθνής συντονισμός.

"Η G7 θα συνεδριάσει τηλεφωνικά. Δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη εάν αυτό θα γίνει σε μία ή σε δύο φάσεις, απόψε και αύριο", πρόσθεσε.

Ωστόσο ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαρουάν, ο οποίος θα προήδρευε σε μια τέτοια συνεδρίαση -δεδομένου ότι η χώρα του ασκεί την προεδρία τόσο της G7 όσο και της G20- δήλωσε σε συνέντευξή του σε ραδιοφωνικό σταθμό ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πει αν θα συγκληθεί έκτακτη σύνοδος.

Η επόμενη προγραμματισμένη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της G7 έχει οριστεί να γίνει στις αρχές Σεπτεμβρίου στη Μασσαλία.

Ο οίκος Standard&Poor’s υποβάθμισε τις ΗΠΑ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες απώλεσαν την αξιολόγηση AAA όσον αφορά το ομοσπονδιακό χρέος της χώρας για πρώτη φορά στην ιστορία της, καθώς ο οίκος Standard&Poor’s το υποβάθμισε στην βαθμίδα AA+, επικαλούμενος τα προβλήματα του χρέους και του ελλείμματος, καθώς και «πολιτικούς κινδύνους».

Ο S&P έκανε λόγο περί «αρνητικής προοπτικής» στην ανάλυσή του, κάτι που σημαίνει ότι ενδέχεται να υπάρξει νέα υποβάθμιση τους επόμενους 12 με 18 μήνες, ενώ κυβερνητικές πηγές που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις με τον οίκο αξιολόγησης χαρακτήρισαν την ανάλυσή του εσφαλμένη.

Η -δίχως προηγούμενο - υποβάθμιση χαρακτηρίζεται ως δραματική εξέλιξη για τη μεγαλύτερη οικονομία σε διεθνές επίπεδο. Είναι πιθανό να σημάνει την αύξηση του κόστους δανεισμού τόσο για την κυβέρνηση των ΗΠΑ όσο και για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.

«Η υποβάθμιση αντανακλά την άποψή μας ότι το σχέδιο δημοσιονομικής προσαρμογής στο οποίο συμφώνησαν το Κογκρέσο και η κυβέρνηση υπολείπεται αυτού που, κατά την άποψή μας, θα ήταν αναγκαίο για να σταθεροποιηθεί η μεσοπρόθεσμη δυναμική του κυβερνητικού χρέους», ανέφερε ο S&P στο σχετικό ανακοινωθέν του.

Η υποβάθμιση αυτή σημειώνεται μετά την παρατεταμένη σκληρή διένεξη των κομμάτων στο Κογκρέσο που επικεντρώθηκε στην περιστολή των δαπανών και στην αύξηση των φόρων για να μειωθεί το χρέος και να αυξηθεί το όριο του ομοσπονδιακού δανεισμού.

Τα κερδοσκοπικά παιχνίδια

Στις 2 Αυγούστου ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε ένα νομοθέτημα που προβλέπει τη μείωση του ελλείμματος στον προϋπολογισμό κατά 2,1 τρισεκατομμύρια δολάρια σε 10 χρόνια. Αλλά το ποσό αυτό υπολείπεται αρκετά των 4 τρισεκατομμυρίων που ο S&P είχε εκτιμήσει πως θα αποτελούσε μια καλή «προκαταβολή» στο πλαίσιο της προσπάθειας να αντιμετωπιστεί το δημοσιονομικό πρόβλημα των ΗΠΑ.

Τα χρηματιστήρια κατέγραψαν μεγάλες απώλειες αυτή την εβδομάδα - αθροιστικά, ο δείκτης S&P 500 έχασε το 10,8% της αξίας του τις τελευταίες 10 ημέρες συναλλαγών -, τόσο λόγω των ανησυχιών ότι η αμερικανική οικονομία ενδέχεται να οδεύει προς μια νέα ύφεση όσο και λόγω της διάδοσης της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, που πλήττει πλέον και την Ιταλία.

Στέλεχος της κυβέρνησης Ομπάμα που έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις με τον οίκο δήλωσε, υπό τον όρο να παραμείνει ανώνυμο, ότι υπάρχουν «σοβαρά και θεμελιώδη προβλήματα στην ανάλυση του S&P».

Σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, ο Λευκός Οίκος διαφώνησε έντονα με τις προβλέψεις και τους υπολογισμούς των αναλυτών του S&P.

Οι ΗΠΑ παρέμεναν στη βαθμίδα αξιολόγησης AAA από το Standard&Poor’s από τη δημιουργία του οίκου, το 1941. Ο αρχαιότερος οίκος αξιολόγησης, ο Moody's, αποδίδει στις ΗΠΑ την υψηλότερη δυνατή αξιολόγηση, AAA, από το 1917 ως σήμερα αδιαλείπτως.

Τα αμερικανικά ομόλογα, που ως σήμερα θεωρούνταν ως η αδιαμφισβήτητα ασφαλέστερη επένδυση σε διεθνές επίπεδο, αξιολογούνται πλέον από τον S&P χαμηλότερα από τα ομόλογα που εκδίδονται από χώρες όπως η Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία και ο Καναδάς.

Στο μεταξύ, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ κατηγόρησε πριν από λίγο τον οίκο αξιολόγησης Standard&Poor’s ότι έκανε ένα «χονδροειδές και ερασιτεχνικό» λάθος υπολογισμό, κατά 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, στις προβλέψεις του για τον προϋπολογισμό της χώρας στην ανάλυσή του με την οποία αιτιολόγησε την υποβάθμιση του αξιόχρεου της.

«Ένας λάθος υπολογισμός 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μιλάει από μόνος του», δήλωσε στον Τύπο εκπρόσωπος του υπουργείου, μετά την ανακοίνωση του S&P.

Τι λένε αμερικανοί οικονομολόγοι - Επίθεση στην S&P

Οι συνέπειες που θα έχει η υποβάθμιση από τον S&P μετριάζονται από την απόφαση του Moody's Investors Service να διατηρήσει, προς το παρόν, την αξιολόγηση AAA για το κρατικό χρέος των ΗΠΑ. Ο οίκος Fitch Ratings ανακοίνωσε ότι εξετάζει ακόμη το θέμα και θα δημοσιοποιήσει την ανάλυση και την αξιολόγησή του ως το τέλος του μήνα.

Πάντως η απόφαση της S&P είναι πιθανό να θορυβήσει τους ξένους επενδυτές, ειδικά την Κίνα, που διακρατεί πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε αμερικανικά χρεόγραφα. Το Πεκίνο έχει καλέσει επανειλημμένα την Ουάσινγκτον να προστατεύσει τις επενδύσεις του σε δολάρια αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα του προϋπολογισμού και του χρέους.

Η απόδοση των αμερικανικών ομολόγων ενδέχεται να αυξηθεί 0,7%, σύμφωνα με τη SIFMA, μια εταιρεία, η οποία δραστηριοποιείται στην αγορά των ομολόγων.

Η υποβάθμιση - εξέλιξη χωρίς προηγούμενο στην ιστορία των ΗΠΑ - σημειώνεται μόλις 15 μήνες πριν από τις επόμενες προεδρικές εκλογές. Αναμένεται να κυριαρχήσει στην προεκλογική εκστρατεία, όπως και το ζήτημα του χρέους.

Εκπρόσωπος της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ δήλωσε ότι η απόφαση του οίκου αξιολόγησης Standard&Poor’s να υποβαθμίσει το αξιόχρεο της χώρας δε θα επηρεάσει σε τίποτε τις ενέργειες της σε ό,τι αφορά τις αγορές και τις πωλήσεις κρατικών ομολόγων, διαμέσου των οποίων ασκεί νομισματική πολιτική.

Ανάλογες τοποθετήσεις έκαναν και άλλοι ρυθμιστικοί φορείς του τραπεζικού τομέα στις ΗΠΑ.

"Η απόφαση του Standard&Poor’s δεν (θα) έχει καμιά συνέπεια για τη λειτουργία της FED... ή τις ενέργειές της στην αγορά", είπε ένας εκπρόσωπός της.

Κορυφαίοι οικονομολόγοι επιτέθηκαν σήμερα στους οίκους αξιολόγησης μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ από την άριστη βαθμίδα "ΑΑΑ" στο "ΑΑ+" από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor's με αφορμή το πρόβλημα του δημοσιονομικού χρέους της χώρας που δεν έχει ακόμη βρει τη λύση του.

Ο S&P έλαβε την Παρασκευή μια ηχηρή απόφαση: να βγάλει την πρώτη οικονομική δύναμη του κόσμου από το στενό κύκλο των πιο αξιόπιστων δανειοληπτών -- μια απόφαση δύσκολη για αμερικανικό οίκο.

"Υποβάθμισαν ένα σωρό ευρωπαϊκές χώρες" οι οίκοι αξιολόγησης και οι Ευρωπαίοι τα έβαλαν μαζί τους. "Γιατί μειώνετε τη δική μας πιστοληπτική ικανότητα και όχι των ΗΠΑ;" είπε χαρακτηριστικά στο κανάλι Bloomberg TV ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί, ο άνθρωπος που προέβλεψε την οικονομική κρίση του 2008.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην ετήσια έκθεσή του για την αμερικανική οικονομία, που συντάχθηκε τον Ιούνιο και δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο, έκρινε ότι ο κίνδυνος για την αμερικανική οικονομία είχε απομακρυνθεί. "Κανένας κίνδυνος", διαβεβαίωνε επίσης ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τίμοθι Γκάιτνερ, μετά την πρώτη προειδοποίηση του S&P τον Απρίλιο.

Τελικά, ο οίκος αποφάσισε να αντισταθεί στις πιέσεις της κυβέρνησης που του ζητούσε να περιμένει λίγο και να επανεξετάσει τους υπολογισμούς του. Το υπουργείο Οικονομικών σχολίασε: "Μια εκτίμηση που κηλιδώνεται από ένα λάθος 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μιλά από μόνη της".

"Οι άνθρωποι αυτοί σίγουρα δεν είναι σε θέση να κρίνουν", αντέδρασε στο μπλογκ του ο βραβευμένος με Νόμπελ Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν θυμίζοντας ότι ο S&P και οι άλλοι οίκοι μοίραζαν αφειδώς αξιολογήσεις "ΑΑΑ" στα "τοξικά" προϊόντα που πυροδότησαν την παγκόσμια οικονομική κρίση το 2008.

Το πρόβλημα του δημοσιονομικού ελλείμματος, το οποίο οι ΗΠΑ διαβεβαίωναν ότι θα ρυθμίσουν, δεν ήταν το μοναδικό στο οποίο βασίστηκε ο S&P για να υποβαθμίσει τη χώρα. "Επικεντρωθήκαμε κυρίως στο μέγεθος του χρέους, στην πορεία του σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας και την έλλειψη βούλησης, συλλογικά, από τους αιρετούς (πολιτικούς) να καταπιαστούν με τα προβλήματα της οικονομικής προοπτικής των ΗΠΑ μεσοπρόθεσμα", αναφέρεται στην ανακοίνωση του οίκου.

"Η κριτική τους για τη δυσλειτουργική πολιτική ζωή μας και την ανικανότητά μας να αντλήσουμε φορολογικά έσοδα από το συμβιβασμό για τη μείωση του ελλείμματος είναι πολύ λογική", παραδέχεται στο μπλογκ του ο Τζάρεντ Μπερνστάιν, πρώην οικονομικός σύμβουλος του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, επιμένονας όμως ότι το βασικό ερώτημα είναι πόση εμπιστοσύνη θα πρέπει να έχουν οι πιστωτές ότι οι δανειολήπτες θα τηρήσουν τους όρους του δανείου. "Στην περίπτωση του χρέους των ΗΠΑ η απάντηση δεν έχει αλλάξει", σημειώνει, καλώντας ειρωνικά τον S&P να αφήσει τις αξιολογήσεις και να ανοίξει... μπλογκ. "Ο κόσμος μπορεί να ωφεληθεί από την αλλαγή", γράφει.

Η εκτόξευση του χρέους των ΗΠΑ, που σήμερα φτάνει στο 100% του ΑΕΠ της χώρας, θυμίζει τα προβλήματα που αντιμετώπισαν και άλλες χώρες οι οποίες στο παρελθόν έχασαν τον άριστο βαθμό "ΑΑΑ". Ορισμένες, όπως η Ιαπωνία, δεν τον ξαναπήραν πίσω ποτέ. Άλλες, όπως ο Καναδάς, επανήλθαν καταβάλοντας όμως τεράστια οικονομική και πολιτική προσπάθεια.

real.gr