p

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2011

Απίστευτο και όμως αληθινό. Ο Χριστός με σκουλαρίκι!

Στον νότιο τοίχο της Ι.Μ Παναγίας του Άρακα, που βρίσκεται στο χωριό Λαγουδερά...

της επαρχίας Λευκωσίας, προβάλλει η μεγάλη τοιχογραφία της Παναγίας της Αρακιώτισσας, όπου άγγελοι προσεύχονται στα δεξιά και στα αριστερά της κρατώντας στο χέρι τους τα σύμβολα του πάθους, τον Σταυρό, τον σπόγγο και τη λόγχη.

Η Παναγία φανερά θλιμμένη φορά στην κεφαλή ένα βαθύ κόκκινο μαφόριο, το οποίο φτάνει μέχρι τα πόδια. Πίσω από τη Θεοτόκο εμφανίζεται ένας μεγαλοπρεπής θρόνος με πολλές επιγραφές και προσευχές γραμμένες στους τοίχους.

Τα χρώματα είναι σκούρα, ενώ ο σχεδιασμός των ματιών της είναι τόσο επιτηδευμένος και σχολαστικός, που η ματιά της Θεοτόκου ενώνεται με τη ματιά του βρέφους Ιησού. Φαίνεται δηλαδή να μη στρέφει το βλέμμα της προς τους πιστούς, αλλά να συνομιλεί, ως εκπρόσωπος του ανθρωπίνου γένους, με το βρέφος Ιησού.

Ιδιαίτερο σχολιασμό χρήζει και μία λεπτομέρεια που ανακαλύπτουμε αν παρατηρήσουμε καλά την εικόνα. Αν εστιάσουμε το βλέμμα μας στον Ιησού θα διακρίνουμε ότι στο αφτί του φοράει ένα σκουλαρίκι. Το ίδιο κόσμημα βλέπουμε και στην τοιχογραφία που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Παναγία, όπου ο Ιησούς αγκαλιάζεται από τον Συμεών. Το σκουλαρίκι στο Βυζάντιο ονομαζόταν «σχολαρίκιον» και το φορούσαν οι μαθητές της Στρατιωτικής Σχολής Κωνσταντινουπόλεως για να ξεχωρίζουν από τους υπολοίπους, αφού προορίζονταν για μέλη της αυτοκρατορικής φρουράς. Επειδή ονομάζονταν «σχολάριοι», τα ενώτια που έφεραν ως διακριτικό τους γνώρισμα ονομάστηκαν «σχολαρίκια». Έτσι, από το «σχολάριον» καταλήξαμε στο σημερινό σκουλαρίκι.

Γιατί όμως να φορά σκουλαρίκι ο Χριστός; Η απάντηση είναι πολύ απλή. Διότι είναι ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού και το μοναχοπαίδι της Παναγίας. Κι αυτό σχετίζεται με ένα παλιό έθιμο. Υπήρχε, λοιπόν, μία εποχή η γιαγιά η «Μυροφόρα» η οποία έζησε 97 χρόνια. Σύμφωνα με την προσωπική της μαρτυρία, όταν ζούσε στο χωριό της, την Κάτω Ζώδεια, οι πλούσιες οικογένειες είχαν το έθιμο να βάζουν χρυσό σκουλαρίκι στο δεξί αφτί του μοναχογιού τους. Όταν το παιδί μεγάλωνε και παντρευόταν του έβγαζαν το σκουλαρίκι και του έλεγαν χαρακτηριστικά: «Υιε μου, τώρα εσύ θα πάρεις γυναίκα με σκουλαρίκι, δεν θα φοράς σκουλαρίκι.»

Όταν ρωτήθηκε η γιαγιά γιατί έβαζαν σκουλαρίκι οι γονείς στο μοναχοπαίδι τους απάντησε ότι του το έβαζαν για να τον φροντίζουν περισσότερο, να μην τον πληγώνουν και να τον αγαπούν παντοτινά. Είχε ανάγκη από ειδική σημασία, όπως ανέφερε, αφού δεν είχε αδέλφια και αδελφές. Κι όταν έβρισκε σημασία και αγάπη από τη γυναίκα του, τότε θα έφτανε η ώρα να αποχωριστεί το σκουλαρίκι μια για πάντα.

Είναι ολοφάνερο, λοιπόν, πως μία τόσο μικρή λεπτομέρεια στην συγκεκριμένη εικόνα καταφέρνει να ενώσει αρμονικά τη λαϊκή παράδοση με την θεολογία.
Τελικά, πολύ πρωτοποριακός ο τοιχογράφος… Μήπως διαφωνείτε;

Πρόκειται για πρώιμη απεικόνιση της Παναγίας του Πάθους.

Αν σας άρεσε το θέμα κάντε ένα "Like" και κοινοποιήστε το στους Φίλους σας...!