Κραυγές, ψίθυροι, επιφωνήματα, ερωτήσεις, φαντασιώσεις, βωμολοχίες, εκφράσεις αγάπης και τρυφερότητας. ...
Τι υποδηλώνει ο ερωτικός λόγος γι' αυτόν που τον εκστομίζει και πόσο «τοις μετρητοίς» πρέπει να τον παίρνουμε;
Μπορεί όλα όσα λέμε κατά τη διάρκεια του σεξ να ξεγλιστρούν από το στόμα μας το ίδιο ανεπιτήδευτα με τις κινήσεις του κορμιού μας, η προσπάθεια όμως αποκρυπτογράφησής τους μάλλον θα οδηγήσει σε αδιέξοδο όποιον την επιχειρήσει. Κι αυτό γιατί όσο δύσκολο είναι να εξηγήσουμε γιατί απευθύναμε αυτό το χάδι κι όχι το άλλο στον ερωτικό μας σύντροφο, άλλο τόσο δύσκολο είναι να δικαιολογήσουμε και τον ερωτικό μας λόγο, τόσο μοναδικό στον καθένα μας όσο το δαχτυλικό μας αποτύπωμα.
«Οι πέντε αισθήσεις και η φαντασία αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για να φθάσει το ερωτικό μήνυμα στον εγκέφαλο και να υπάρξει ερωτική διέγερση. Η ακοή συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση του ερωτικού μηνύματος, αφού τόσο τα λόγια που εκπέμπουν ερωτικά μηνύματα όσο και η χροιά της φωνής ανεβάζουν τη λίμπιντο», υπογραμμίζει η ψυχολόγος Κατερίνα Καραγιάννη*.
Επιβεβαιώνοντας ότι το αυτί μας μπορεί να αποτελέσει ιδανικό καμβά για τη δημιουργία σεξουαλικής διέγερσης, στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα η βιομηχανία του σεξ αξιοποίησε την ακοή μέσα από το ερωτικό τηλεφώνημα, τα γνωστά 090... Αλλά και σε πιο «ερασιτεχνικό» επίπεδο, σχέσεις που αναγκάστηκαν για κάποιο διάστημα να επιβιώσουν από απόσταση, χρησιμοποίησαν το τηλεφωνικό σεξ ως υποκατάστατο της άμεσης ερωτικής επαφής.
Μια γλώσσα κυρίως γένους αρσενικού
Μπορεί κατά τη διάρκεια της ημέρας τις συζητήσεις σε σταθερά, κινητά αλλά δια ζώσης σχεδόν να μονοπωλούν οι γυναίκες, όταν όμως τα φώτα σβήσουν το λόγο παίρνουν οι άνδρες, λένε οι ειδικοί: «Βάσει ερευνών αλλά και μέσα από την εμπειρία του Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου, διαπιστώνεται πως οι άντρες μιλούν περισσότερο κατά τη διάρκεια του σεξ.
Φαίνεται πως οι γυναίκες από φόβο μην εκτεθούν αποφεύγουν, τουλάχιστον στις πρώτες επαφές, να εκφράζονται λεκτικά ενώ οι άνδρες, γενικά, είναι πιο εξοικειωμένοι με τον ερωτικό λόγο». Και μπορεί μία αιτία να είναι οι αιώνες των καταπιεσμένων «θέλω» μας και του φόβου μήπως «κακοχαρακτηριστούμε» που περιορίζουν τη γυναίκα στο ρόλο του ακροατή, ένας ακόμη λόγος όμως είναι το γεγονός ότι, αντίθετα με τους άνδρες που λειτουργούν περισσότερο οπτικά, οι γυναίκες ερεθιζόμαστε κυρίως με την αφή και την ακοή.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ένας κατάλληλος ερωτικός παρτενέρ δεν μπορεί να μας «λύσει τη γλώσσα». Και λέγοντας «κατάλληλος» εννοούμε αυτόν που θα μας εμπνεύσει εμπιστοσύνη... για εκμυστηρεύσεις και θα μας κάνει να νιώσουμε άνετα με το σώμα και τις επιθυμίες μας: «Η ομιλία κατά τη διάρκεια του σεξ δεν έχει να κάνει μόνο με εμάς αλλά και με το σύντροφό μας. Όπως όλα στον έρωτα είναι χημεία, έτσι είναι και η λεκτική επικοινωνία. Με κάποιους βρίσκουμε κοινούς κώδικες ενώ με κάποιους άλλους όχι».
Κι αν δεν θέλω;
Όταν όμως αυτοί βρεθούν, ένας υπέροχος δρόμος αυτοανακάλυψης και αλληλοανακάλυψης ανοίγεται. Ένας δρόμος που στα πρώτα στάδια της γνωριμίας περιδιαβάζει τις ερωτικές μας προτιμήσεις, βοηθώντας μας να μάθουμε ερωτικά το σύντροφό μας, λέγοντας τι μας αρέσει και τι όχι, για να φτάσει στη συνέχεια, καθώς η σχέση προχωρά, σε απάτητα μονοπάτια ηδονής. «Όταν οι δυο εραστές μιλάνε χωρίς όρια, χωρίς ντροπές, χωρίς προσποίηση και λένε αυτό που νιώθουν στο σύντροφό τους, νιώθουν απελευθερωμένοι με αποτέλεσμα να τονώνεται η σεξουαλικότητα».
Όμως αυτό δεν σημαίνει πως τα άτομα που προτιμούν να εστιάζουν στη μη λεκτική επικοινωνία, δεν έχουν καλή επαφή με τη σεξουαλικότητά τους, λένε οι ειδικοί. «Το πώς φέρεται και λειτουργεί κάθε άνθρωπος στο κρεβάτι του έχει να κάνει με πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Για κάποιους, το να μιλάνε στο σύντροφό τους βγαίνει αυθόρμητα αφού το θεωρούν απόλυτα διεγερτικό, ενώ για άλλους δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο αφού εστιάζουν περισσότερο στις άλλες αισθήσεις».
«Ο άνδρας μου μου μιλάει συνεχώς κατά τη διάρκεια του σεξ κι αυτό μου αρέσει πολύ. Κι ενώ νιώθω την ανάγκη να του πω κι εγώ αυτά που σκέφτομαι εκείνη τη στιγμή, κάτι με κρατάει. Νομίζω ότι φοβάμαι μην πω κάτι που θα τον 'ξενερώσει'», παραδέχεται η Φαίδρα, 27 ετών. «Για κάποιους που έχουν μεγαλώσει με ταμπού και προκαταλήψεις γύρω από το σεξ, το να εκφραστούν λεκτικά κατά τη σεξουαλική επαφή φαίνεται να τους δυσκολεύει» λέει η ψυχολόγος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ενθάρρυνση από την πλευρά του συντρόφου μπορεί να κάνει τη «μηχανή» να ξεμπλοκάρει. Σε καμία περίπτωση ωστόσο δεν πρέπει να πιέζουμε τον ερωτικό μας παρτενέρ να μιλήσει όταν ο ίδιος δεν αισθάνεται καμία τέτοια ανάγκη.
Βρώμικα λόγια, καθαρές συζητήσεις
Στο βιβλίο που ονομάζεται ερωτικός λόγος, ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια αποτελούν οι βωμολοχίες. Εκφράσεις και χαρακτηρισμοί που σε οποιοδήποτε άλλο πλαίσιο θα αποτελούσαν αφορμή για να στηθεί από καβγάς μέχρι και δίκη, στο κρεβάτι πέφτουν στα… μαλακά αυξάνοντας τη λίμπιντο όχι μόνο αυτού που τις εκστομίζει αλλά και του αποδέκτη τους. «Η βωμολοχία αποτελεί ενστικτώδη έκφραση σεξουαλικής διέγερσης που απαντάται πολύ συχνά στους άνδρες.
Σε μεγάλο βαθμό έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο πρωτογνώρισαν το σεξ, μέσα από τις ταινίες πορνό, όπου η 'βρώμικη γλώσσα' είναι πολύ συνηθισμένη. Καθώς η παρακολούθηση τέτοιων ταινιών λειτούργησε γι' αυτούς διεγερτικά, αυτό το συναίσθημα επιθυμούν να επαναλάβουν αναπαράγοντας αυτή τη γλώσσα. Άλλωστε την ώρα της ερωτικής πράξης το συναισθηματικό κομμάτι υποχωρεί και υπερισχύουν τα ένστικτα».
Κάποιοι ψυχαναλυτές ερμηνεύουν τη ροπή στη βωμολοχία ως την έκφραση ενός κόμπλεξ κατωτερότητας το οποίο κουβαλούν οι άντρες στο συλλογικό τους ασυνείδητο έναντι των γυναικών: η χρήση βρόμικης γλώσσας τούς είναι απαραίτητη ώστε να «κατεβάσουν» στα μάτια τους την ερωτική τους παρτενέρ προκειμένου να λειτουργήσουν σεξουαλικά.
Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι η βρόμικη γλώσσα δείχνει προσκόλληση στο πρωκτικό (σύμφωνα με τον Φρόιντ) στάδιο της ζωής μας (1,5 με 3-4 ετών περίπου) κατά το οποίο έχουμε την τάση να εκφραζόμαστε επιθετικά, ακόμη και βρόμικα. Όποια πάντως κι αν είναι η αιτία δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, λένε οι ψυχολόγοι: «Η βωμολοχία είναι για πολλούς μέρος του ερωτικού παιχνιδιού και της διέγερσης. Δεν υπάρχει τίποτα το προσβλητικό ή διεστραμμένο σ’ αυτό, όταν περιορίζεται στο κρεβάτι».
Σε πολλές γυναίκες η ενστικτώδης αυτή έκφραση είναι κάτι παραπάνω από αρεστή: «Πολλές αξιοπρεπέστατες κοπέλες ομολογούν στον ψυχίατρο, γιατί είναι δύσκολο να το πουν στο φίλο τους, ότι θέλουν να χρησιμοποιεί και κακά λόγια εκείνη τη στιγμή. Το σύνηθες που θέλουν να ακούσεις είναι ότι είναι πουτάνες, το οποίο δημιουργεί την αίσθηση ότι κάνουν κάτι αμαρτωλό, άρα έντονο.
Αλλά είναι δύσκολο να το πουν γιατί ντρέπονται», αναφέρει ο ψυχοθεραπευτής Ματθαίος Γιωσαφάτ στο βιβλίο του «Μεγαλώνοντας μέσα στην ελληνική οικογένεια». Τι γίνεται όμως όταν ο αποδέκτης «της βρόμικης γλώσσας» όχι μόνο δεν διεγείρεται αλλά σηκώνεται από το κρεβάτι μάλλον προσβεβλημένος παρά ικανοποιημένος; Αν δεν μπορεί να το απολαύσει, καλύτερα να το συζητήσει, λένε οι ειδικοί. «Η επικοινωνία με το σύντροφό μας είναι το κλειδί για μια πετυχημένη ερωτική σχέση.
Είναι σημαντικό να συζητάμε με τον άνθρωπο που είναι πλάι μας, οποιοδήποτε ζήτημα μας προβληματίζει ή μας δυσαρεστεί έτσι ώστε να είναι ενήμερος για το τι μας συμβαίνει άλλα και για να ακούσουμε τη δική του άποψη. Κατά την διάρκεια του σεξ σίγουρα δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για μια τέτοια συζήτηση».
Το ίδιο ακριβώς πρέπει να κάνουμε σε οποιαδήποτε άλλη έκφραση του συντρόφου μας η οποία μας δημιουργεί αμηχανία, όπως για παράδειγμα το γνωστό «σου άρεσε;», δείγμα της ανασφάλειας ή και της υπερβολικής αυτοπεποίθησης κάποιων ανδρών που συναντάμε συχνά ιδιαίτερα στο πρώτο στάδιο της σχέσης. Το πότε και πώς πρέπει να επικοινωνήσουμε το θέμα στο σύντροφό μας θα πρέπει να το κρίνουμε εμείς οι ίδιοι. Το ζήτημα είναι ο τρόπος να μην είναι επικριτικός, αλλά να είναι η έκφραση των συναισθημάτων μας.
Λόγια που μένουν
Τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν, λέει το ρητό. Αν ωστόσο είχαμε την επιλογή να κρατήσουμε για πάντα μερικά λόγια, σίγουρα αρκετοί από εμάς θα διαλέγαμε κάποια από αυτά που ανταλλάξαμε σε στιγμές ερωτικής έξαψης. Κι αυτό γιατί «ο ερωτικός λόγος μπορεί να δηλώνει ταυτόχρονα πολλά πράγματα όπως πάθος, αγάπη, τρυφερότητα κ.ά. Απελευθερώνει το σεξουαλικό ένστικτο και εκφράζει την ένταση της στιγμής». Γι’ αυτό και τίποτα προσβλητικό ή ανήθικο δεν χωράει σ' αυτή. Το ζητούμενο άλλωστε είναι η ερωτική διέγερση και η απελευθέρωση του ζευγαριού. Γι΄αυτό η ερωτική γλώσσα πρέπει να είναι ξεκάθαρη και αποδεκτή κι από τους δύο. Διαφορετικά κινδυνεύουμε να χαθούμε στη μετάφραση.
Τι υποδηλώνει ο ερωτικός λόγος γι' αυτόν που τον εκστομίζει και πόσο «τοις μετρητοίς» πρέπει να τον παίρνουμε;
Μπορεί όλα όσα λέμε κατά τη διάρκεια του σεξ να ξεγλιστρούν από το στόμα μας το ίδιο ανεπιτήδευτα με τις κινήσεις του κορμιού μας, η προσπάθεια όμως αποκρυπτογράφησής τους μάλλον θα οδηγήσει σε αδιέξοδο όποιον την επιχειρήσει. Κι αυτό γιατί όσο δύσκολο είναι να εξηγήσουμε γιατί απευθύναμε αυτό το χάδι κι όχι το άλλο στον ερωτικό μας σύντροφο, άλλο τόσο δύσκολο είναι να δικαιολογήσουμε και τον ερωτικό μας λόγο, τόσο μοναδικό στον καθένα μας όσο το δαχτυλικό μας αποτύπωμα.
«Οι πέντε αισθήσεις και η φαντασία αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για να φθάσει το ερωτικό μήνυμα στον εγκέφαλο και να υπάρξει ερωτική διέγερση. Η ακοή συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση του ερωτικού μηνύματος, αφού τόσο τα λόγια που εκπέμπουν ερωτικά μηνύματα όσο και η χροιά της φωνής ανεβάζουν τη λίμπιντο», υπογραμμίζει η ψυχολόγος Κατερίνα Καραγιάννη*.
Επιβεβαιώνοντας ότι το αυτί μας μπορεί να αποτελέσει ιδανικό καμβά για τη δημιουργία σεξουαλικής διέγερσης, στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα η βιομηχανία του σεξ αξιοποίησε την ακοή μέσα από το ερωτικό τηλεφώνημα, τα γνωστά 090... Αλλά και σε πιο «ερασιτεχνικό» επίπεδο, σχέσεις που αναγκάστηκαν για κάποιο διάστημα να επιβιώσουν από απόσταση, χρησιμοποίησαν το τηλεφωνικό σεξ ως υποκατάστατο της άμεσης ερωτικής επαφής.
Μια γλώσσα κυρίως γένους αρσενικού
Μπορεί κατά τη διάρκεια της ημέρας τις συζητήσεις σε σταθερά, κινητά αλλά δια ζώσης σχεδόν να μονοπωλούν οι γυναίκες, όταν όμως τα φώτα σβήσουν το λόγο παίρνουν οι άνδρες, λένε οι ειδικοί: «Βάσει ερευνών αλλά και μέσα από την εμπειρία του Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου, διαπιστώνεται πως οι άντρες μιλούν περισσότερο κατά τη διάρκεια του σεξ.
Φαίνεται πως οι γυναίκες από φόβο μην εκτεθούν αποφεύγουν, τουλάχιστον στις πρώτες επαφές, να εκφράζονται λεκτικά ενώ οι άνδρες, γενικά, είναι πιο εξοικειωμένοι με τον ερωτικό λόγο». Και μπορεί μία αιτία να είναι οι αιώνες των καταπιεσμένων «θέλω» μας και του φόβου μήπως «κακοχαρακτηριστούμε» που περιορίζουν τη γυναίκα στο ρόλο του ακροατή, ένας ακόμη λόγος όμως είναι το γεγονός ότι, αντίθετα με τους άνδρες που λειτουργούν περισσότερο οπτικά, οι γυναίκες ερεθιζόμαστε κυρίως με την αφή και την ακοή.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ένας κατάλληλος ερωτικός παρτενέρ δεν μπορεί να μας «λύσει τη γλώσσα». Και λέγοντας «κατάλληλος» εννοούμε αυτόν που θα μας εμπνεύσει εμπιστοσύνη... για εκμυστηρεύσεις και θα μας κάνει να νιώσουμε άνετα με το σώμα και τις επιθυμίες μας: «Η ομιλία κατά τη διάρκεια του σεξ δεν έχει να κάνει μόνο με εμάς αλλά και με το σύντροφό μας. Όπως όλα στον έρωτα είναι χημεία, έτσι είναι και η λεκτική επικοινωνία. Με κάποιους βρίσκουμε κοινούς κώδικες ενώ με κάποιους άλλους όχι».
Κι αν δεν θέλω;
Όταν όμως αυτοί βρεθούν, ένας υπέροχος δρόμος αυτοανακάλυψης και αλληλοανακάλυψης ανοίγεται. Ένας δρόμος που στα πρώτα στάδια της γνωριμίας περιδιαβάζει τις ερωτικές μας προτιμήσεις, βοηθώντας μας να μάθουμε ερωτικά το σύντροφό μας, λέγοντας τι μας αρέσει και τι όχι, για να φτάσει στη συνέχεια, καθώς η σχέση προχωρά, σε απάτητα μονοπάτια ηδονής. «Όταν οι δυο εραστές μιλάνε χωρίς όρια, χωρίς ντροπές, χωρίς προσποίηση και λένε αυτό που νιώθουν στο σύντροφό τους, νιώθουν απελευθερωμένοι με αποτέλεσμα να τονώνεται η σεξουαλικότητα».
Όμως αυτό δεν σημαίνει πως τα άτομα που προτιμούν να εστιάζουν στη μη λεκτική επικοινωνία, δεν έχουν καλή επαφή με τη σεξουαλικότητά τους, λένε οι ειδικοί. «Το πώς φέρεται και λειτουργεί κάθε άνθρωπος στο κρεβάτι του έχει να κάνει με πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Για κάποιους, το να μιλάνε στο σύντροφό τους βγαίνει αυθόρμητα αφού το θεωρούν απόλυτα διεγερτικό, ενώ για άλλους δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο αφού εστιάζουν περισσότερο στις άλλες αισθήσεις».
«Ο άνδρας μου μου μιλάει συνεχώς κατά τη διάρκεια του σεξ κι αυτό μου αρέσει πολύ. Κι ενώ νιώθω την ανάγκη να του πω κι εγώ αυτά που σκέφτομαι εκείνη τη στιγμή, κάτι με κρατάει. Νομίζω ότι φοβάμαι μην πω κάτι που θα τον 'ξενερώσει'», παραδέχεται η Φαίδρα, 27 ετών. «Για κάποιους που έχουν μεγαλώσει με ταμπού και προκαταλήψεις γύρω από το σεξ, το να εκφραστούν λεκτικά κατά τη σεξουαλική επαφή φαίνεται να τους δυσκολεύει» λέει η ψυχολόγος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ενθάρρυνση από την πλευρά του συντρόφου μπορεί να κάνει τη «μηχανή» να ξεμπλοκάρει. Σε καμία περίπτωση ωστόσο δεν πρέπει να πιέζουμε τον ερωτικό μας παρτενέρ να μιλήσει όταν ο ίδιος δεν αισθάνεται καμία τέτοια ανάγκη.
Βρώμικα λόγια, καθαρές συζητήσεις
Στο βιβλίο που ονομάζεται ερωτικός λόγος, ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια αποτελούν οι βωμολοχίες. Εκφράσεις και χαρακτηρισμοί που σε οποιοδήποτε άλλο πλαίσιο θα αποτελούσαν αφορμή για να στηθεί από καβγάς μέχρι και δίκη, στο κρεβάτι πέφτουν στα… μαλακά αυξάνοντας τη λίμπιντο όχι μόνο αυτού που τις εκστομίζει αλλά και του αποδέκτη τους. «Η βωμολοχία αποτελεί ενστικτώδη έκφραση σεξουαλικής διέγερσης που απαντάται πολύ συχνά στους άνδρες.
Σε μεγάλο βαθμό έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο πρωτογνώρισαν το σεξ, μέσα από τις ταινίες πορνό, όπου η 'βρώμικη γλώσσα' είναι πολύ συνηθισμένη. Καθώς η παρακολούθηση τέτοιων ταινιών λειτούργησε γι' αυτούς διεγερτικά, αυτό το συναίσθημα επιθυμούν να επαναλάβουν αναπαράγοντας αυτή τη γλώσσα. Άλλωστε την ώρα της ερωτικής πράξης το συναισθηματικό κομμάτι υποχωρεί και υπερισχύουν τα ένστικτα».
Κάποιοι ψυχαναλυτές ερμηνεύουν τη ροπή στη βωμολοχία ως την έκφραση ενός κόμπλεξ κατωτερότητας το οποίο κουβαλούν οι άντρες στο συλλογικό τους ασυνείδητο έναντι των γυναικών: η χρήση βρόμικης γλώσσας τούς είναι απαραίτητη ώστε να «κατεβάσουν» στα μάτια τους την ερωτική τους παρτενέρ προκειμένου να λειτουργήσουν σεξουαλικά.
Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι η βρόμικη γλώσσα δείχνει προσκόλληση στο πρωκτικό (σύμφωνα με τον Φρόιντ) στάδιο της ζωής μας (1,5 με 3-4 ετών περίπου) κατά το οποίο έχουμε την τάση να εκφραζόμαστε επιθετικά, ακόμη και βρόμικα. Όποια πάντως κι αν είναι η αιτία δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, λένε οι ψυχολόγοι: «Η βωμολοχία είναι για πολλούς μέρος του ερωτικού παιχνιδιού και της διέγερσης. Δεν υπάρχει τίποτα το προσβλητικό ή διεστραμμένο σ’ αυτό, όταν περιορίζεται στο κρεβάτι».
Σε πολλές γυναίκες η ενστικτώδης αυτή έκφραση είναι κάτι παραπάνω από αρεστή: «Πολλές αξιοπρεπέστατες κοπέλες ομολογούν στον ψυχίατρο, γιατί είναι δύσκολο να το πουν στο φίλο τους, ότι θέλουν να χρησιμοποιεί και κακά λόγια εκείνη τη στιγμή. Το σύνηθες που θέλουν να ακούσεις είναι ότι είναι πουτάνες, το οποίο δημιουργεί την αίσθηση ότι κάνουν κάτι αμαρτωλό, άρα έντονο.
Αλλά είναι δύσκολο να το πουν γιατί ντρέπονται», αναφέρει ο ψυχοθεραπευτής Ματθαίος Γιωσαφάτ στο βιβλίο του «Μεγαλώνοντας μέσα στην ελληνική οικογένεια». Τι γίνεται όμως όταν ο αποδέκτης «της βρόμικης γλώσσας» όχι μόνο δεν διεγείρεται αλλά σηκώνεται από το κρεβάτι μάλλον προσβεβλημένος παρά ικανοποιημένος; Αν δεν μπορεί να το απολαύσει, καλύτερα να το συζητήσει, λένε οι ειδικοί. «Η επικοινωνία με το σύντροφό μας είναι το κλειδί για μια πετυχημένη ερωτική σχέση.
Είναι σημαντικό να συζητάμε με τον άνθρωπο που είναι πλάι μας, οποιοδήποτε ζήτημα μας προβληματίζει ή μας δυσαρεστεί έτσι ώστε να είναι ενήμερος για το τι μας συμβαίνει άλλα και για να ακούσουμε τη δική του άποψη. Κατά την διάρκεια του σεξ σίγουρα δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για μια τέτοια συζήτηση».
Το ίδιο ακριβώς πρέπει να κάνουμε σε οποιαδήποτε άλλη έκφραση του συντρόφου μας η οποία μας δημιουργεί αμηχανία, όπως για παράδειγμα το γνωστό «σου άρεσε;», δείγμα της ανασφάλειας ή και της υπερβολικής αυτοπεποίθησης κάποιων ανδρών που συναντάμε συχνά ιδιαίτερα στο πρώτο στάδιο της σχέσης. Το πότε και πώς πρέπει να επικοινωνήσουμε το θέμα στο σύντροφό μας θα πρέπει να το κρίνουμε εμείς οι ίδιοι. Το ζήτημα είναι ο τρόπος να μην είναι επικριτικός, αλλά να είναι η έκφραση των συναισθημάτων μας.
Λόγια που μένουν
Τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν, λέει το ρητό. Αν ωστόσο είχαμε την επιλογή να κρατήσουμε για πάντα μερικά λόγια, σίγουρα αρκετοί από εμάς θα διαλέγαμε κάποια από αυτά που ανταλλάξαμε σε στιγμές ερωτικής έξαψης. Κι αυτό γιατί «ο ερωτικός λόγος μπορεί να δηλώνει ταυτόχρονα πολλά πράγματα όπως πάθος, αγάπη, τρυφερότητα κ.ά. Απελευθερώνει το σεξουαλικό ένστικτο και εκφράζει την ένταση της στιγμής». Γι’ αυτό και τίποτα προσβλητικό ή ανήθικο δεν χωράει σ' αυτή. Το ζητούμενο άλλωστε είναι η ερωτική διέγερση και η απελευθέρωση του ζευγαριού. Γι΄αυτό η ερωτική γλώσσα πρέπει να είναι ξεκάθαρη και αποδεκτή κι από τους δύο. Διαφορετικά κινδυνεύουμε να χαθούμε στη μετάφραση.