p

Δευτέρα 23 Απριλίου 2012

Μαύρα σύννεφα πάνω από το ευρώ

Στον αέρα βρίσκεται κυριολεκτικά το περιβόητο δημοσιονομικό σύμφωνο, δηλαδή το γερμανικής εμπνεύσεως πανευρωπαϊκό πλάνο λιτότητας που πριν από μόλις λίγους μήνες συμφωνήθηκε μεταξύ των μελών του ευρώ και είχε κατευνάσει πρόσκαιρα τις αγορές.


Η πολιτική κατάσταση στην Ολλανδία, χώρα υπερυψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης, το διαφαινόμενο αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία, η δημοσιονομική εκτροπή στην Ισπανία, η νέα δυναμική που δημιουργεί ο Μ.Μόντι στην Ιταλία και η αβεβαιότητα των ελληνικών βουλευτικών εκλογών βάζουν φιτίλια στην προσπάθεια σταθεροποίησης της οικονομίας βάθους τεσσάρων ετών.

Η Ολλανδική κυβέρνηση καταρρέει μετά την απόφαση του ακροδεξιού Χέερτ Βίλντερς να αρνηθεί το πακέτο μέτρων που θα μείωνε το έλλειμμα της χώρας αυτής, στην Ιταλία ο Μ. Μόντι δηλώνει πως «και τα μέτρα έχουν ένα όριο», η Ισπανία εγνωσμένα θα έχει μια σοβαρή απόκλιση από τους στόχους της, κανείς δε ξέρει τι θα κάνει ο επόμενος Γάλλος πρόεδρος και στην ίδια τη Γερμανία η υποχώρηση των εκλογικών ποσοστών των φιλελευθέρων μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε πρόωρες εκλογές, αν προηγουμένως αποτυπωθούν ιδιαιτέρως αρνητικά στις επερχόμενες τοπικές εκλογές στη Βόρια Ρηνανία Βεσφαλία.

Βεβαίως όλες αυτές οι αρνητικές προοπτικές ήταν απολύτως γνωστές τόσο στην Κομισιόν, όσο και στο Συμβούλιο των υπουργών ήδη από τις 27 Μαρτίου και το eurogroup της Κοπεγχάγης, όπως αποκάλυψε η RealNews προ δύο εβδομάδων.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό η είδηση ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων βάζει «ρήτρα διάλυσης τους ευρώ» ή «τοπικών νομισμάτων» στις χώρες «υπό πρόγραμμα», αποτέλεσε το τελευταίο κομμάτι σε ένα διπλωματικό και οικονομικό παζλ που από μέρες έδειχνε ότι τα πράγματα δεν είναι και τόσο ρόδινα ή ρυθμισμένα, όπως εσχάτως παρουσιάζονται.

Οι βασικοί παίκτες της ευρωζώνης, Κομισιόν, ΕΚΤ και Γερμανία «ομνύουν τους θεούς άπαντας» ότι θα κάνουν ότι χρειαστεί για τη σωτηρία του κοινού νομίσματος, το ερώτημα όμως που αναδύεται είναι το «μέχρι που μπορούν να φτάσουν;».

Κάπου εδώ ξεκινά και πάλι η συζήτηση για την Ελλάδα.

Επιφανείς οικονομολόγοι κρούουν και πάλι τον κώδωνα του κινδύνου και ζητούν μια αναπτυξιακή προοπτική, που ως γνωστόν στην ευρωζώνη του σήμερα μπορεί να έρθει μόνο με μια μαζική, ραγδαία και χωρίς προηγούμενο ποσοτική χαλάρωση αμερικάνικου τύπου. Η έκκληση δεν γίνεται γιατί το επενδυτικό κεφάλαιο «ξαφνικά αγάπησε τον πληθυσμό» αλλά γιατί το αντιστάθμισμα στην ελλιπή ή αναποτελεσματική εξυγίανση των δημοσιονομικών μεγεθών είναι η μεγέθυνση της οικονομίας.

Σε αντίθεση μάλιστα με την Ελλάδα που μπορεί να αλλάξει τα πάντα (καθώς όλες οι δομές της ήταν λάθος) για να βγει στην επιφάνεια, η Ισπανία, η Ολλανδία και οι άλλοι μπορούν να κάνουν παρεμβάσεις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού.

Ανάμεσα όμως σε κλαυθμούς και οδυρμούς για τη Ιβηρική, συγκλίνουσες πληροφορίες από Κομισιόν και Συμβούλιο αναφέρουν ότι ακούγεται ξανά ένα παλιό σενάριο: «για να φυσήξει ούριος άνεμος στο ευρώ, θα πρέπει επιτέλους κάποιος να θυσιαστεί».

Σε ανύποπτο χρόνο, ακόμα και ο επίτροπος Ρεν αναπαρήγαγε τη ρητορική περί ανάξιας εισόδου της Ελλάδας στο ευρώ, τη στιγμή που σε όλες τις τελευταίες συνεδριάσεις του Κολεγίου των επιτρόπων επικρατεί δυσφορία για τα την προεκλογική ραστώνη, τις κραυγές παραπληροφόρησης του ελληνικού πολιτικού συστήματος προς τους πολίτες, τις τάσεις των δημοσκοπήσεων και το γεγονός πως σε τελική ανάλυση στην Ελλάδα «δεν έχει κριθεί ακόμη αν είναι περισσότεροι αυτοί που επιθυμούν τον ευρωπαϊκό δρόμο, ή τη δραχμή» τονίζει στην RealNews πηγή με γνώση των συζητήσεων.

Παρομοίως και στο Συμβούλιο οι διπλωμάτες αρχίζουν και μεταβάλουν τη στάση τους από την ανοχή στην δυσφορία, κάτι που γίνεται αντιληπτό στο πως χειρίζονται την ελληνική πλευρά ακόμα και σε άσχετες με την οικονομία υποθέσεις. Μέσα σε ένα μήνα η Ελλάδα έγινε «η χώρα που αν και έχει πάρει κοινοτικά λεφτά δεν ελέγχει αποτελεσματικά τα σύνορά της» που «κοροϊδεύει την ομάδα Ράιχενμπαχ» που «δεν απορροφά τα αναπτυξιακά κονδύλια» που «δεν προχωράει στις μεταρρυθμίσεις» ή τις νοθεύει χωρίς καμία δικαιολογία.

Τη στιγμή που οι εταίροι ζητούν από την Ισπανία πρόσθετες θυσίες, τη στιγμή που το ΔΝΤ εξαίρει την πολιτική της Ιταλικής κυβέρνησης και αποχωρεί από την εκ του σύνεγγυς επιτήρηση της χώρας, στην Ελλάδα δεν κινείται φύλλο.

Οι υπέρμαχοι της άποψης ότι «η Ελλάδα είναι η Ιφιγένεια που ψάχνουμε» για να σωθεί το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα - στο οποίο μπήκε όπως λένε με «δούρειο ίππο» - έχουν ενισχυθεί σημαντικά μετά τον Νοέμβρη του 2011 (δημοψηφίσματα) και αντιμάχονται τους οπαδούς της ενότητας με ισοβαρή, πολλές φορές επιχειρήματα. Την περασμένη Τετάρτη στο Στρασβούργο και όλο τον μήνα που πέρασε από το eurogroup της Κοπενχάγης, διεξάγεται εντονότατα η συζήτηση του τι είναι πια το μικρότερο κακό:

1) η διαχείριση της επιδεινούμενης Ισπανικής υπόθεσης παράλληλα με τις άλλες τρεις και με τον κίνδυνο να μετατραπεί η ευρωζώνη σε μια ζώνη χαμένων ευκαιριών, ύφεσης και χρηματικών μεταβιβάσεων;

2) η διαχείριση μια εν καιρώ εξόδου της Ελλάδας από το κοινό νόμισμα με τη σωστή προετοιμασία για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων του ντόμινο;

Και για τις δύο λογικές υπάρχουν άπειρα επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα. Επισήμως η Κομισιόν δεν θέλει να ακούσει καν ότι γίνονται τέτοιες συζητήσεις. Θεωρεί μάλιστα ότι η καλύτερη προσέγγιση είναι το βήμα-βήμα. Εκεί όμως πηγές της Καγκελαρίας και της Χάγης προσθέτουν πως «ακόμα και έτσι δεν αποκλείεται η οικειοθελής επιλογή των Ελλήνων να εγκαταλείψουν το τρένο» υπό το βάρος των εσωτερικών πιέσεων, ή η πιθανότητα κάποιος αγανακτισμένος εταίρος «να τραβήξει βίαια την πρίζα του 2ου πακέτου». Και στις δύο περιπτώσεις ο βορράς πρέπει να είναι προετοιμασμένος. Η Bundesbank δίνονται ήδη το «κωδικοποιημένο σήμα» στους κατάλληλους παραλήπτες αποκλείει μονομερώς τους ελληνικούς τίτλους στις συναλλαγές τις με τις εμπορικές τράπεζες. Πιθανόν να την ακολουθήσουν και άλλοι, λένε στις Βρυξέλλες στραβοκοιτώντας την ΕΚΤ.

Μέχρι στιγμής, από όσα μεταφέρουν κύκλοι της Κομισιόν η συζήτηση έχει μείνει στο επίπεδο όπου κάποιοι (κυρίως προερχόμενοι από τη Γερμανία τη Φιλανδία και την Ολλανδία) επιχειρηματολογούν πως «η ελληνική μεταρρυθμιστική αδυναμία αντανακλά άδικα, αλλά επικίνδυνα στην Ιβηρική». Λένε ακόμη πως αν οι αγορές δουν την Ισπανία ως «μια άλλη Ελλάδα» τα πράγματα μαζεύονται πολύ δύσκολα. Στις Βρυξέλλες, τη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο αναμένουν να δουν αν το αποτέλεσμα των εκλογών και η πορεία μετά από αυτές θα δικαιώσει τη μια ή την άλλη άποψη. Η αρχή πάντως θα γίνει με τα δύσκολα μέτρα του καλοκαιριού και τη σκληρή όπως αναμένεται διαπραγμάτευση κατά την επόμενη επίσκεψη της τρόικας στην Αθήνα.


real.gr