φωτογραφίζει!
Μόνο τα τελευταία δύο χρόνια έχει ταξιδέψει στην Ουγκάντα, Ρουάντα, Τουρκία, Ιρλανδία, Σουηδία, Βραζιλία, Παραγουάη, Αργεντινή, Βολιβία, Περού, Ταϊλάνδη, Καμπότζη, Βιετνάμ και Λάος με συνολικό αριθμό χιλιομέτρων 23.575 μόνο με λεωφορεία.
Ο λόγος για τον Στυλιανό Παπαρδέλα από την Κρήτη που από φοιτητής Υπολογιστικών Συστημάτων και Επικοινωνιών βρέθηκε να γυρίζει τον πλανήτη με μόνη αποσκευή την φωτογραφική του μηχανή και τη μοναδική του ματιά στον κόσμο.
Με μια βαλίτσα στο χέρι, ή μάλλον με μια φωτογραφική μηχανή στο χέρι, ο νεαρός Έλληνας φωτογράφος έχει κάνει τον κόσμο μια γειτονιά, πραγματοποιώντας ταξιδιωτική φωτογράφιση και φωτογραφία του δρόμου (street photography) για λογαριασμό ανεξάρτητων πρακτορείων.
Γιατί έκανε αυτές τις επιλογές ο Παπαρδέλας; Ο ίδιος μας λέει:
«Όπως είχε πει ο μεγάλος μας ποιητής Καβάφης, «δεν έχει σημασία η αφετηρία ή ο προορισμός, αλλά μονάχα το ταξίδι»
Πολύς κόσμος χρησιμοποιεί αυτές τις «ατάκες» και λίγος τις καταλαβαίνει πραγματικά.
Έτσι λοιπόν και εγώ έπρεπε να κάνω πολλά χιλιάδες χιλιόμετρα, να περάσω από πολλές χώρες και κυρίως να γνωρίσω πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους και να ξοδέψω ώρες μαζί τους. Τώρα μπορώ να πω ότι έχω μια ξεκάθαρη οπτική γωνία στην μία πλευρά αυτού του πολύπλευρου ρητού από τον Καβάφη. Κάπου εκεί ήρθε να εμπλακεί και το πάθος μου για τα λεωφορεία. Στην αρχή ξεκίνησε με τον ποιο αθώο τρόπο. Το λεωφορείο είναι ένα φτηνό μέσο μεταφοράς. Σιγά-σιγά ξεκίνησα από πόλη σε πόλη, χωριό σε άλλο χωριό. Oκτώ ώρες μου φαινόταν πάρα πολλές αλλά αρκετά γρήγορα συνήθιζα και η ανοχή μου στην ώρες μεγάλωνε. ‘Αρχισα να γνωρίζω κόσμο μέσα και να μαθαίνω για την ζωή τους. Μάθαινα ιστορίες από όλο τον κόσμο. Yπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι με τόσες γνώσεις σε διάφορα θέματα και εκεί έχεις το χρόνο να τα συζητήσεις και να μάθεις».
-Πόσο εύκολο είναι αυτό που κάνει;
«Οι δυσκολίες είναι πολλές αλλά δεν θα το άλλαζα ποτέ. Μέσα από δύσκολες καταστάσεις έρχονται υπέροχες εμπειρίες και κατά συνέπεια φωτογραφίες» μας λέει και θυμάται…
«Σε πολλές από αυτές τις χώρες τα λεωφορεία και οι δρόμοι είναι σε άθλια κατάσταση, επικίνδυνα και οι οδηγοί οδηγούν με τον χειρότερο τρόπο. Μηχανικά προβλήματα προσθέτουν πάντα περισσότερες ώρες, παράδειγμα ένα ταξίδι οκτώ ωρών από το Uyuni της Βολιβίας στην πρωτεύουσα La Paz, μετατράπηκε σε 36 ώρες(http://www.stylianospapardelas.com/36-hours/), χωρίς φυσικά να έχουμε νερό ή φαγητό. Πρέπει να είσαι έτοιμος να κοιμηθείς οπουδήποτε, παράδειγμα, στα σύνορα Βολιβίας-Βραζιλίας, όπου έπρεπε να κοιμηθώ στο χώμα για να κρατήσω την σειρά μου για δυο μέρες στα σύνορα».
Αν και ο ίδιος δηλώνει πως στην σχέση του με τη φωτογραφία θα παραμείνει πάντα «ερασιτέχνης», σε εντυπωσιάζει με την ωριμότητα και τη διεισδυτική του ματιά στον κόσμο. «Η φωτογραφία» λέει, είναι η αφορμή για να βρίσκομαι εκεί που κανονικά δεν θα είχα κανένα δικαίωμα να βρεθώ. Μου αρέσει να πλησιάζω τους ανθρώπους, να τους γνωρίζω, να κάνουμε ένα τσιγάρο μαζί, πολύ γέλιο και μετά η φωτογραφία είναι απλά η φυσική συνέχεια της σχέσης που αναπτύσσουμε». Δεν είναι πάντα όμως η δουλειά του τόσο απλή όσο ακούγεται.
Στη Βολιβία στο Potosi μια πόλη που βρίσκεται σε υψόμετρο 4100 χιλιομέτρων γλύτωσε από τον θάνατο από καθαρή τύχη όταν ενώ φωτογράφιζε μέσα σε ένα από τα πιο επικίνδυνα ορυχεία της περιοχής ένα ηλεκτρικό καλώδιο τον χτύπησε στο κεφάλι.
Στην Ουγκάντα, ενώ φωτογράφιζε στην συνοριακή πόλη Mbale, τον συνέλαβε η αστυνομία και βρέθηκε να περνάει τη νύχτα στα αφρικάνικα κρατητήρια χωρίς να έχει καταλάβει τον λόγο. Η μεγαλύτερη αγωνία του πάντως δεν ήταν αν θα τον ελευθερώσουν αλλά αν θα του επιστρέψουν τη φωτογραφική του μηχανή!
Στο Μπουένος ‘Αιρες αψηφώντας όλες τις προειδοποιήσεις επέμενε να φωτογραφίσει τα «κορίτσια» στο Constitucion μια από τις πιο επικίνδυνες συνοικίες της Αργεντινής όπου ακόμα και η αστυνομία δεν έχει πρόσβαση. Εκεί του επιτέθηκαν με μαχαίρι ενώ τελευταία στιγμή γλύτωσε από μια συμμορία που επιχείρησε να τον ληστέψει. Περιστατικά που ο ίδιος τα θυμάται και γελάει αλλά που λίγοι θα είχαν το θάρρος να αντιμετωπίσουν.
«Με τον καιρό», συνεχίζει ο Στυλιανός Παπαρδέλας, «όλες οι εμπειρίες ήρθαν και κόλλησαν μαζί και με έφεραν στο επόμενο επίπεδο. Πέρασε καιρός για να συνειδητοποιήσω άλλα πλέον μπορούσα να ξοδέψω δέκα, είκοσι, σαράντα ώρες στο λεωφορείο απλά κοιτώντας έξω από το παράθυρο σκεπτόμενος χιλιάδες πράγματα. Ιδέες, φωτογραφίες, πολιτικά θέματα, την ζωή μου, τον Θεό κτλ.
Όταν βρίσκομαι πλέον σε ένα λεωφορείο μπαίνω αυτόματα σε ένα πανέμορφο κόσμο σκέψεων, με μονή επαφή με το περιβάλλον την θέα από το παράθυρο. Νομίζω ότι είναι ο τρόπος που βρήκα για να διαλογίζομαι»
Πολλές δυσκολίες αλλά και ανεπανάληπτες εμπειρίες..
«Στο δρόμο από την Phnom Pehn προς ένα μικρό χωριό της Καμπότζης συνάντησα μια κοπελιά από την Ιρλανδία. Η σύνδεση ήταν άμεση. Είχε ένα ukulele μαζί της και ξεκίνησα να παίζω μουσική. Ένα παλικάρι από την Ουρουγουάη ήρθε κοντά με το Charango του και σιγά-σιγά μαζεύτηκαν 12 άτομα με κάθε είδους όργανα και παίζαμε μουσική ώσπου φτάσαμε. Ήταν πανέμορφα. Eλπίζω να μπορώ να συνεχίζω να ταξιδεύω με λεωφορεία. Σύντομα θα βρίσκομαι σε Ινδία και Ιράν για περισσότερα χιλιόμετρα και φωτογραφίες» καταλήγει ο Στυλιανός Παπαρδέλας ο οποίος εκτός από την φωτογραφία και την παραγωγή ψηφιακών προγραμμάτων, συμμετέχει ενεργά στο έργο της Barretstown μια οργάνωσης που υποστηρίζει παιδιά με νεοπλασματικές ασθένειες και διανοητικά προβλήματα. Μέσω της φωτογραφίας ο Στυλιανός διδάσκει στα παιδιά να αντιμετωπίζουν με θάρρος την αρρώστια τους και να την πολεμάνε. Έναν αγώνα που τον γνωρίζει ο ίδιος καλά, καθώς στα 16 του χρόνια έδωσε τη δική του μάχη με τον καρκίνο και βγήκε νικητής.