Ο Νικόλαος Κουμαρτζής, μέλος της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού και υποψήφιος Διδάκτορας Δημοσιογραφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μας βοήθησε να καταλάβουμε μερικά από αυτά.
1) Τι είναι η τηλεπάθεια, η 6η αίσθηση και τα εξωαισθητηριακά φαινόμενα;
Είναι η δυνατότητα του ανθρώπου (υπαρκτή ή μη) να συλλέγει πληροφορίες από ένα απομακρυσμένο περιβάλλον, δίχως να χρησιμοποιεί τις πέντε γνωστές αισθήσεις. Για κάποιους, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν επιπλέον αισθήσεις, τις οποίες ο άνθρωπος χρησιμοποιεί αλλά που δεν έχει ακόμα αναγνωρίσει: οπότε, μπορεί να υπάρχει 6η, 7η, 8η και ούτω καθεξής αισθήσεις. Πάνω στο εν λόγω φαινόμενο έχουν γίνει πλήθος πειραμάτων, από απλά με χρήση καρτών Zener, πειράματα Ganzfeld, έως πιο σύγχρονα με χρήση εγκεφαλογράφων. Τα περισσότερα εξ αυτών δείχνουν ότι όντως κάτι υπάρχει, το οποίο δεν εξηγείται από τους γνωστούς νόμους της συμβατικής επιστήμης.
2) Τι είναι τα Poltergeists;
Η λέξη poltergeist προέρχεται από τις γερμανικές λέξεις poltern, που σημαίνει “χτυπάω”, και geist, που σημαίνει “πνεύμα”, και αν και γερμανικής προέλευσης σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως στα Αγγλικά και τα Γαλλικά για να περιγράψει το “θορυβοποιό πνεύμα”, δηλαδή ένα πνεύμα ή ενέργεια που αποτελεί την αιτία για ένα πλήθος ανεξήγητων εκδηλώσεων, όπως έντονοι θόρυβοι, μετακινήσεις αντικειμένων, επαναλαμβανόμενοι κρότοι, ανυπόφορες οσμές, τρεμόπαιγμα φώτων, υλοποιήσεις αντικειμένων, άνοιγμα/ κλείσιμο πορτών και παραθύρων, κ.λπ. Συνήθως το φαινόμενο εκδηλώνεται απότομα, κρατάει από λίγες μέρες έως κάποια χρόνια (τις περισσότερες φορές όμως μόνο για κάποιους μήνες) και στη συνέχεια εξαφανίζεται το ίδιο ξαφνικά. Ως φαινόμενο είχε την τιμητική του τις δεκαετίες του 60’, του 70’ και του 80’, σήμερα όμως συναντάνται εξαιρετικά σπάνια. Το τι μπορεί να σημαίνει αυτό, είναι στην κρίση του καθενός.
3) Πως βιώνεται ένα Deja Vu;
Η φράση είναι γαλλική και κατά προσέγγιση σημαίνει “αυτό το έχω ξαναδεί”. Ως déjà vu ορίζουμε την έντονη αίσθηση που ένας άνθρωπος έχει ότι ένα γεγονός που τώρα βλέπει ή βιώνει έχει επαναληφθεί στο παρελθόν. Συνοδεύεται συχνά από ένα έντονο αίσθημα οικειότητας, αλλά κυρίως από ένα δεύτερο -και συχνά πιο έντονο- αίσθημα παραδοξότητας ότι “κάτι δεν πάει καλά”. Δηλαδή, πρέπει να υπάρχει έντονος ο παράγοντας “αδύνατον”. Για παράδειγμα, όταν συζητάτε με έναν φίλο σας που βλέπετε και “ζείτε” καθημερινά και αισθανθείτε ότι έχετε ζήσει τη στιγμή ξανά στο παρελθόν, αυτό δεν είναι déjà vu. Déjà vu είναι η αίσθηση ότι έχουμε ξαναζήσει στο παρελθόν αυτό που βιώνουμε τώρα, που όμως είναι πρακτικώς αδύνατον να το έχουμε ξαναζήσει.
4) Τι ονομάζουμε επιθανάτιες εμπειρίες;
Με τον όρο επιθανάτιες εμπειρίες αναφερόμαστε στην εμπειρία ενός ετοιμοθάνατου ανθρώπου, κατά την οποία έρχεται σε επικοινωνία με νεκρούς φίλους και συγγενείς του. Ως εμπειρία έχει πολλά κοινά στοιχεία με τις εξωσωματικές εμπειρίες, μιας και οι δύο περιλαμβάνουν αποκοπή της συνείδησης από το σώμα, αιώρηση στο χώρο και συλλογή πληροφοριών από το περιβάλλον ενώ το ανθρώπινο σώμα βρίσκεται σε κώμα. Υπάρχουν πλήθος καταγεγραμμένες μαρτυρίες ιατρών και νοσοκόμων που αναφέρουν ότι ασθενείς σε κώμα που επανήλθαν, γνώριζαν καταστάσεις και περιστατικά που λάμβαναν χώρα κοντά τους ενόσω ήταν σε κωματώδη κατάσταση.
5) Ποια η σχέση μεταξύ παραφυσικού, υπερφυσικού και μεταφυσικού;
Τέλος, ως προς τις διαφορές μεταξύ των όρων που χρησιμοποιούνται σήμερα στον χώρο μας (μεταφυσικό, παραφυσικό και υπερφυσικό), τα πράγματα είναι λίγο… ρευστά. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι για την πλειονότητα των ανθρώπων που ενδιαφέρονται για τέτοιου είδους φαινόμενα και οι τρεις όροι χρησιμοποιούνται με τον ίδιο τρόπο. Είναι λάθος αυτό; Σίγουρα, όμως ποιο το νόημα να αντιτίθεσαι όταν το παραπάνω αποδεικνύεται πρακτικό για τους περισσότερους ανθρώπους που ασχολούνται; Αν πρέπει να “διορθώσω” κάτι μέσω αυτής της συνέντευξης είναι μόνο η χρήση του όρου μεταφυσικό. Αποτελεί συντόμευση της ορολογίας μεταφυσική φιλοσοφία, ενός από τους βασικούς κλάδους δηλαδή της φιλοσοφίας που ασχολείται με την πρώτη αρχή, τα αίτια, τον προορισμό και το τέλος του κόσμου.
Έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε εδώ ότι ως όρος συνδέεται άμεσα με τον δικό μας Αριστοτέλη. Εμφανίστηκε τυχαία κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ., όταν ο Ανδρόνικος ο Ρόδιος τον χρησιμοποίησε ως τίτλο για το βιβλίο του Αριστοτέλη Πρώτη Φιλοσοφία.
Σε τι βαθμό σχετίζονται λοιπόν οι όροι παραφυσικό και υπερφυσικό με αυτόν της μεταφυσικής φιλοσοφίας; Υπάρχει συσχετισμός σαφέστατα, μιας και η μεταφυσική φιλοσοφία εμπεριέχει (κατά κάποιον τρόπο) τους άλλους δύο όρους.
Ενώ, δηλαδή, οι φυσικές επιστήμες ασχολούνται με τον προσδιορισμό της πραγματικότητας με βάση την εμπειρία, η μεταφυσική φιλοσοφία ασχολείται με έναν υπερβατικό κόσμο ο οποίος δεν μπορεί να ερευνηθεί μέσω της εμπειρίας, της παρατήρησης και του πειράματος. Από την άλλη όμως, λανθασμένα ο όρος μεταφυσική συνδέθηκε με τον μυστικισμό και τη θρησκεία, μιας και ενώ ο μυστικισμός στηρίζεται σε ιδιαίτερης φύσης εμπειρίες και η θρησκεία στην πίστη, η μεταφυσική στηρίζεται στη λογική.