Σημαντικές μειώσεις θα υποστούν οι συνταξιούχοι, καθώς από 1.1.2013 μειώνονται οι ήδη χορηγούμενες συντάξεις, καθώς και όσες θα χορηγηθούν από την ημερομηνία αυτή και μετά από οποιονδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης και το Δημόσιο.
Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΙΚΑ, οι μειώσεις αφορούν όλες τις συντάξεις που καταβάλλονται μεμονωμένες ή αθροιστικά (κύρια και επικουρική σύνταξη ή μέρισμα, ειδική προσαύξηση ΤΣΜΕΔΕ) για οποιαδήποτε αιτία συνταξιοδότησης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) και από οποιονδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, το Δημόσιο, το ΜΤΠΥ καθώς και από κάθε άλλη πηγή. Η μείωση γίνεται στο σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων (κύριων – επικουρικών – μερισμάτων) το άθροισμα των οποίων υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ το μήνα.
Οι καταβαλλόμενες μηνιαίες συντάξεις μειώνονται από 01/01/2013, ως εξής:
1. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος άνω των 1.000,01 ευρώ και έως 1.500,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 5% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.000,01 ευρώ.
2. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 1.500,01 ευρώ και έως 2.000,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 10% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.425,01ευρώ.
3. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 2.000,01 ευρώ και έως 3.000,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 15% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.800,01 ευρώ.
4. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 3.000,01 ευρώ και άνω, γίνεται μείωση κατά 20% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 2.550,01 ευρώ.
Για τον υπολογισμό των ποσών που αναφέρονται στις ανωτέρω κλίμακες, λαμβάνεται υπόψη το καταβλητέο την 31/12/2012 ποσό σύνταξης ή αθροίσματος συντάξεων [συμπεριλαμβανομένης και της προσαύξησης λόγω απόλυτης αναπηρίας (άρθρο 60 του Ν.3518/2006, που αντικατέστησε τις διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 10 του Α.Ν.1846/51 όπως έχουν συμπληρωθεί)]. Δηλαδή, λαμβάνεται υπόψη:
α) για την κύρια σύνταξη, το ακαθάριστο ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (άρθρο 38 του Ν.3863/2010 και άρθρο 11 του Ν.3865/2010, όπως ισχύουν) και της επιπλέον εισφοράς της παρ. 11 του άρθρου 44 του Ν.3986/2011 (ΦΕΚ 152, Α΄), καθώς και των μειώσεων του άρθρου 2 του Ν.4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α΄) και των άρθρων 1 και 6 του Ν.4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α΄) και
β) για την επικουρική σύνταξη, το ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Ειδικής Εισφοράς Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13α του άρθρου 44 του Ν.3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α΄), καθώς και των μειώσεων των παρ. 3 και 4 του άρθρου 2 του Ν.4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α΄) και της παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν. 4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α΄).
Ποιοι εξαιρούνται
Από τις εν λόγω μειώσεις εξαιρούνται μόνο όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν οι ίδιοι το εξωιδρυματικό επίδομα των παρ. 1 και 2 του άρθ. 42 του Ν.1140/81 (ΦΕΚ 68, Α΄), όπως ισχύει (πολλαπλότητα 5 ) [Εγκύκλιοι ΙΚΑ-ΕΤΑΜ: 67/1992 (άρθρο 16 Ν.2042/1992), 53/2004 (παρ. 2 άρθρου 5 Ν.3232/2004), 44/2012 (παρ. 4 άρθρου 26 Ν.4075/12)]. Στην κατηγορία αυτή εμπίπτουν και όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα που ισούται με 10 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη.
Ευνόητο είναι, λοιπόν, ότι δεν εξαιρούνται οι συνταξιούχοι που δεν λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα οι ίδιοι αλλά ασφαλίζουν έμμεσο μέλος οικογένειας στο οποίο χορηγείται το εξωιδρυματικό επίδομα (πολλαπλότητα 6).
Στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου, που υπάρχουν περισσότεροι του ενός δικαιούχοι σύνταξης, μειώνεται κατά τα ως άνω ποσοστά το συνολικό ποσό της σύνταξης που ξεπερνά κάθε κλίμακα και το ποσό σύνταξης που απομένει επιμερίζεται σύμφωνα με τα ποσοστά των δικαιοδόχων μελών.
Στην περίπτωση που κάποιο δικαιοδόχο μέλος οικογένειας λαμβάνει το εξωιδρυματικό επίδομα – οπότε εξαιρείται από την εν λόγω μείωση – θα πρέπει το ποσό σύνταξης λόγω θανάτου που του χορηγείται βάση του ποσοστού του να αφαιρεθεί από το συνολικό ποσό που εξετάζεται ως βάση για τον υπολογισμό της μείωσης.
Κατάργηση δώρων
Καταργούνται τα επιδόματα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και το επίδομα άδειας που καταβάλλονται στους συνταξιούχους από τους φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητος του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Ωστόσο λαμβάνεται ειδική μέριμνα για:
α. συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη και εξωιδρυματικό επίδομα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν. 1140/1981, όπως ισχύουν (ΝΒ 097, 208)
β. όσους λαμβάνουν μόνο το εξωιδρυματικό επίδομα του άρθρου 42 του Ν. 1140/1981, είτε με βάση τα είκοσι ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (ΝΒ 098) είτε με βάση τα δέκα ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (ΝΒ 147).
Ειδικότερα ορίζεται ότι από 1.1.2013 χορηγείται κατ΄εξαίρεση στις προαναφερόμενες κατηγορίες ασφαλισμένων ως δώρο Χριστουγέννων ολόκληρο το ποσό του εξωιδρυματικού επιδόματος ενώ ως δώρο Πάσχα και ως επίδομα αδείας το μισό του ως άνω επιδόματος, όπως ισχύει και καταβάλλεται σε κάθε περίπτωση, δηλαδή είτε με βάση τα είκοσι ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη είτε με βάση τα δέκα ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη.
Σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις το συνολικό ετήσιο ποσό των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας επιμερίζεται σε δωδεκάμηνη βάση και προσαυξάνει το μηνιαίο εξωιδρυματικό επίδομα.
Επίσης, επισημαίνεται ότι οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν και το εξωιδρυματικό επίδομα δικαιούνται την ανωτέρω προσαύξηση ως δώρα εορτών και επίδομα άδειας μόνο στο εξωιδρυματικό επίδομα και όχι στη σύνταξη.
Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΙΚΑ, οι μειώσεις αφορούν όλες τις συντάξεις που καταβάλλονται μεμονωμένες ή αθροιστικά (κύρια και επικουρική σύνταξη ή μέρισμα, ειδική προσαύξηση ΤΣΜΕΔΕ) για οποιαδήποτε αιτία συνταξιοδότησης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) και από οποιονδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, το Δημόσιο, το ΜΤΠΥ καθώς και από κάθε άλλη πηγή. Η μείωση γίνεται στο σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων (κύριων – επικουρικών – μερισμάτων) το άθροισμα των οποίων υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ το μήνα.
Οι καταβαλλόμενες μηνιαίες συντάξεις μειώνονται από 01/01/2013, ως εξής:
1. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος άνω των 1.000,01 ευρώ και έως 1.500,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 5% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.000,01 ευρώ.
2. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 1.500,01 ευρώ και έως 2.000,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 10% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.425,01ευρώ.
3. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 2.000,01 ευρώ και έως 3.000,00 ευρώ, γίνεται μείωση κατά 15% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.800,01 ευρώ.
4. Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 3.000,01 ευρώ και άνω, γίνεται μείωση κατά 20% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 2.550,01 ευρώ.
Για τον υπολογισμό των ποσών που αναφέρονται στις ανωτέρω κλίμακες, λαμβάνεται υπόψη το καταβλητέο την 31/12/2012 ποσό σύνταξης ή αθροίσματος συντάξεων [συμπεριλαμβανομένης και της προσαύξησης λόγω απόλυτης αναπηρίας (άρθρο 60 του Ν.3518/2006, που αντικατέστησε τις διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 10 του Α.Ν.1846/51 όπως έχουν συμπληρωθεί)]. Δηλαδή, λαμβάνεται υπόψη:
α) για την κύρια σύνταξη, το ακαθάριστο ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (άρθρο 38 του Ν.3863/2010 και άρθρο 11 του Ν.3865/2010, όπως ισχύουν) και της επιπλέον εισφοράς της παρ. 11 του άρθρου 44 του Ν.3986/2011 (ΦΕΚ 152, Α΄), καθώς και των μειώσεων του άρθρου 2 του Ν.4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α΄) και των άρθρων 1 και 6 του Ν.4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α΄) και
β) για την επικουρική σύνταξη, το ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Ειδικής Εισφοράς Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13α του άρθρου 44 του Ν.3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α΄), καθώς και των μειώσεων των παρ. 3 και 4 του άρθρου 2 του Ν.4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α΄) και της παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν. 4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α΄).
Ποιοι εξαιρούνται
Από τις εν λόγω μειώσεις εξαιρούνται μόνο όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν οι ίδιοι το εξωιδρυματικό επίδομα των παρ. 1 και 2 του άρθ. 42 του Ν.1140/81 (ΦΕΚ 68, Α΄), όπως ισχύει (πολλαπλότητα 5 ) [Εγκύκλιοι ΙΚΑ-ΕΤΑΜ: 67/1992 (άρθρο 16 Ν.2042/1992), 53/2004 (παρ. 2 άρθρου 5 Ν.3232/2004), 44/2012 (παρ. 4 άρθρου 26 Ν.4075/12)]. Στην κατηγορία αυτή εμπίπτουν και όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα που ισούται με 10 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη.
Ευνόητο είναι, λοιπόν, ότι δεν εξαιρούνται οι συνταξιούχοι που δεν λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα οι ίδιοι αλλά ασφαλίζουν έμμεσο μέλος οικογένειας στο οποίο χορηγείται το εξωιδρυματικό επίδομα (πολλαπλότητα 6).
Στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου, που υπάρχουν περισσότεροι του ενός δικαιούχοι σύνταξης, μειώνεται κατά τα ως άνω ποσοστά το συνολικό ποσό της σύνταξης που ξεπερνά κάθε κλίμακα και το ποσό σύνταξης που απομένει επιμερίζεται σύμφωνα με τα ποσοστά των δικαιοδόχων μελών.
Στην περίπτωση που κάποιο δικαιοδόχο μέλος οικογένειας λαμβάνει το εξωιδρυματικό επίδομα – οπότε εξαιρείται από την εν λόγω μείωση – θα πρέπει το ποσό σύνταξης λόγω θανάτου που του χορηγείται βάση του ποσοστού του να αφαιρεθεί από το συνολικό ποσό που εξετάζεται ως βάση για τον υπολογισμό της μείωσης.
Κατάργηση δώρων
Καταργούνται τα επιδόματα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και το επίδομα άδειας που καταβάλλονται στους συνταξιούχους από τους φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητος του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Ωστόσο λαμβάνεται ειδική μέριμνα για:
α. συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη και εξωιδρυματικό επίδομα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν. 1140/1981, όπως ισχύουν (ΝΒ 097, 208)
β. όσους λαμβάνουν μόνο το εξωιδρυματικό επίδομα του άρθρου 42 του Ν. 1140/1981, είτε με βάση τα είκοσι ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (ΝΒ 098) είτε με βάση τα δέκα ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (ΝΒ 147).
Ειδικότερα ορίζεται ότι από 1.1.2013 χορηγείται κατ΄εξαίρεση στις προαναφερόμενες κατηγορίες ασφαλισμένων ως δώρο Χριστουγέννων ολόκληρο το ποσό του εξωιδρυματικού επιδόματος ενώ ως δώρο Πάσχα και ως επίδομα αδείας το μισό του ως άνω επιδόματος, όπως ισχύει και καταβάλλεται σε κάθε περίπτωση, δηλαδή είτε με βάση τα είκοσι ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη είτε με βάση τα δέκα ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη.
Σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις το συνολικό ετήσιο ποσό των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας επιμερίζεται σε δωδεκάμηνη βάση και προσαυξάνει το μηνιαίο εξωιδρυματικό επίδομα.
Επίσης, επισημαίνεται ότι οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν και το εξωιδρυματικό επίδομα δικαιούνται την ανωτέρω προσαύξηση ως δώρα εορτών και επίδομα άδειας μόνο στο εξωιδρυματικό επίδομα και όχι στη σύνταξη.