Με δεδομένο ότι τα αποθέματα νερού διαρκώς ελαττώνονται και σε συνάρτηση με την διαφαινόμενη αλλαγή του κλίματος, την αύξηση του πληθυσμού και την αστικοποίηση, διαπιστώνεται ότι η επάρκεια σε νερό δεν πρέπει να θεωρείται πλέον δεδομένη.
Η δε γεωργία αποτελεί τον μεγαλύτερο χρήστη νερού και καταναλώνει περίπου το 70% του νερού παγκοσμίως ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό ανέρχεται σε περίπου 87,5% που είναι αρκετά σημαντικό σε σχέση με το υπόλοιπο 12,5% που διατίθεται για αστική και βιομηχανική χρήση. Το αρδευτικό νερό όμως, όπως επισημαίνει η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Μαρία Σακελλαρίου -Μακραντγωνάκη, τείνει συνεχώς ελαττούμενο.
«Η μεγαλύτερη κατανάλωση αρδευτικού νερού γίνεται στις μεγάλες πεδινές εκτάσεις, με κυρίαρχη θέση τη θεσσαλική πεδιάδα, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη ενιαία περιοχή της χώρας και απαιτεί πολύ μεγάλες ποσότητες νερού προς άρδευση. Η έλλειψη νερού τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει την διεθνή κοινότητα στην προσπάθεια εξεύρεσης νέων πηγών νερού, όπως είναι τα επεξεργασμένα υγρά αστικά απόβλητα. Στην Ελλάδα- δυστυχώς -η άρδευση με απόβλητα βρίσκεται ακόμα σε ερευνητικό στάδιο, αφενός λόγω έλλειψης υποδομών όσον αφορά τη μεταφορά τους και αφετέρου λόγω δυσπιστίας από τους αγρότες και τους πολίτες» εξηγεί η ερευνήτρια.
Η κ. Σακελλαρίου -Μακραντωνάκη μελέτησε τα οφέλη από την εφαρμογή των υγρών αστικών αποβλήτων στη γεωργία, στο πλαίσιο εργασίας της με τίτλο «Εξοικονόμηση νερού από τη χρήση αστικών αποβλήτων», και θα παρουσιάσει τα συμπεράσματά της σε ημερίδα για τις «Εναλλακτικές χρήσεις νερού στη γεωργία» που θα διεξαχθεί, σήμερα, στη Λάρισα, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Θεσσαλίας και συνδιοργανωτές τους τέσσερις Γεωπονικούς Συλλόγους της Θεσσαλίας.
Στο πλαίσιο της ημερίδας θα παρουσιαστούν επίσης στοιχεία από την έρευνα που έγινε στο Αγρόκτημα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Βελεστίνο με τη συνεργασία της Δ.Ε.Υ.Α.Μ.Β. Η έρευνα αφορά στην επαναχρησιμοποίηση υγρών αστικών αποβλήτων του Βιολογικού Καθαρισμού Βόλου για υπόγεια άρδευση ενεργειακών και καλλωπιστικών φυτών. Τα ενεργειακά φυτά χρησιμοποιούνται εκτός από την παραγωγή βιομάζας για καύση και για την παραγωγή βιοκαυσίμων όπως η βιοαιθανόλη και το βιοντίζελ.
Από τη δεκαετή έρευνα (2001-2010) που διεξήγαγε το Εργαστήριο Γεωργικής Υδραυλικής προέκυψαν, σύμφωνα με όσα δηλώνει στο ΑΜΠΕ η ερευνήτρια, τα εξής ενδιαφέροντα συμπεράσματα:
-Τα επεξεργασμένα υγρά αστικά απόβλητα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανεπιφύλακτα όταν η άρδευση εφαρμόζεται υπογείως διότι δεν έρχονται σε επαφή με το χρήστη και ως εκ τούτου δεν τίθενται όρια μικροβιολογικών χαρακτηριστικών του λύματος (σύμφωνα με την οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας).
-Τα επεξεργασμένα υγρά αστικά απόβλητα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, επίσης, για την άρδευση χλοοτάπητα, καλλωπιστικών και ενεργειακών φυτών (σόργο, ηλίανθος) με άριστα αποτελέσματα ως προς την ανάπτυξη και παραγωγικότητα των φυτών σε σύγκριση με την άρδευση με καθαρό νερό.
Όσον αφορά την ανάπτυξη των καλλωπιστικών θάμνων (λεμονοκυπάρισσο, τούγια και γιουνίπερος) δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές και, μάλιστα, κάποιες χρονιές εμφανίστηκε υπεροχή εκείνων που αρδεύονταν με υγρά απόβλητα. Η εξοικονόμηση αρδευτικού νερού στα εν λόγω φυτά, λόγω της αντικατάστασής του από τα υγρά απόβλητα, διακυμάνθηκε από 32% έως 37%.
Στις δε μεταχειρίσεις του χλοοτάπητα, στις οποίες εφαρμόστηκε άρδευση με υγρά απόβλητα, παρατηρήθηκε τάση υπεροχής στην παραγωγή ξηρής βιομάζας. Η δε εξοικονόμηση αρδευτικού νερού από την άρδευση του χλοοτάπητα έφθασε κατά μέσο όρο στο 35% .
Ακόμη, όσον αφορά την παραγωγή ξηρής βιομάζας στο ενεργειακό φυτό σόργο, το οποίο αρδεύτηκε με υγρά απόβλητα, επισημαίνεται πως ήταν ίδια ή με ελαφρά τάση υπεροχής σε σχέση με τα φυτά που αρδεύτηκαν με καθαρό νερό. Η παραγωγή έφτασε, κατά μέσο όρο, τους 3,2 τόνους/στρέμμα υπό συνθήκες κανονικής άρδευσης, η οποία αντιστοιχεί σε 1,3 τόνους ισοδυνάμου πετρελαίου. Επίσης, η εξοικονόμηση νερού άρδευσης στο σόργο κυμάνθηκε σε ποσοστό 28%. Η παραγωγή ξηρής βιομάζας στο ενεργειακό φυτό ηλίανθος, το οποίο αρδεύτηκε με υγρά απόβλητα έφθασε, κατά μέσο όρο, τους 1,28 τόνους/στρέμμα υπό συνθήκες κανονικής άρδευσης, η οποία αντιστοιχεί σε 260 κιλά ισοδυνάμου πετρελαίου. Ενώ η εξοικονόμηση νερού άρδευσης στον ηλίανθο κυμάνθηκε σε ποσοστό 27%.
Συμπερασματικά, επισημαίνει η κ. Σακελλαρίου -Μακραντωνάκη ότι, η υπόγεια άρδευση με σταγόνα σε συνδυασμό με τη χρήση επεξεργασμένων υγρών αστικών αποβλήτων οδηγεί στην εξοικονόμηση καθαρού αρδευτικού νερού (από 22 έως 37%), στην ελαχιστοποίηση των ενεργειακών εισροών και στην ενθάρρυνση για μελλοντικές του χρήσεις στη γεωργία.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ