Υβρίδια καλούνται τα φυτά, τα οποία προκύπτουν από τη διασταύρωση δυο
διαφορετικών ποικιλιών του ίδιου είδους και παρουσιάζουν “βελτιωμένα”
χαρακτηριστικά σε σχέση με τα φυτά από τα οποία προέρχονται.
Τα “βελτιωμένα” αυτά χαρακτηριστικά εξυπηρετούν εμπορικούς σκοπούς όπως αύξηση της παραγόμενης ποσότητας, αύξηση του μεγέθους των καρπών, ανθεκτικότητα σε ασθένειες, ανθεκτικότητα σε ακραία καιρικά φαινόμενα, ομογενοποίηση των παραγόμενων
προϊόντων για τη διευκόλυνση της τυποποίησής τους, μορφοποίησή τους προς χάρη της καταναλωτικής αισθητικής κ.λ.π.
κάθε χώρα διαθέτει εκτός των άλλων και ένα μεγάλο φυσικό θησαυρό, την γενετική ποικιλότητα, δηλαδή ποικιλία λαχανικών και φρούτων, καθώς και σπάνια είδη ζώων, προσαρμοσμένα όλα στις κλιματικές συνθήκες κάθε χώρας, με την έλευση των μονοπωλίων βλέπουμε τις ποικιλίες που κληροδοτήθηκαν από γενιά σε γενιά, να εγκαταλείπονται, χάρη του φτηνού σπόρου που αγοράζει ο αγρότης από το μαγαζί.
Με λίγα λόγια η ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου σπόρων χτυπάει τις ποικιλίες που ήταν προσαρμοσμένες στις ειδικές ανάγκες της περιοχής και έτσι καλλιεργούμενες ποικιλίες προϊόντων, επίπονης προσπάθειας αιώνων, κινδυνεύουν σοβαρά από ολοσχερή εξαφάνιση.
Οι παραδοσιακοί γεωργοί είχαν φτάσει με τον καιρό να έχουν μια ποικιλία για σχεδόν κάθε ανάγκη, π.χ. μια ποικιλία που θα την φύτευαν αν προβλεπόταν ξηρασία ή μια ποικιλία που θα άντεχε σε κάποια αρρώστια.
Ήξεραν πως να απομονώσουν κάποιο επιθυμητό χαρακτηριστικό. Όταν όμως οι Εταιρείες Σπόρων δημιούργησαν τα υβρίδια, ανθεκτικά μεν στα ζιζανιοκτόνα και στα λιπάσματα, αλλά με άλλες απαιτήσεις (π.χ. συνεχές πότισμα) φρόντισαν να έχουν το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης τους (the patenting of plants) και σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, η Ε.Ε. κατάρτισε κατάλογο ποικιλιών που επιτρέπονται να πωλούνται στις χώρες-μέλη.
Έτσι ποικιλίες που δεν είναι υβρίδια, όλο και περισσότερες αποκλείονται από τον κατάλογο. Επίσης και χωριάτικες ποικιλίες που αδυνατούν να οριστούν, ποικιλίες που δεν αντέχουν στη μεταφορά και δεν μπορεί το προϊόν τους να μαζευτεί με μηχανές, όπως οι παλιές Ελληνικές τομάτες, που ήταν μεν πεντανόστιμες, αλλά δεν άντεχαν στην μεταφορά, εν αντιθέσει με τις σημερινές τομάτες υβρίδια με την χοντρή φλούδα.
Προβλέπεται δυστυχώς ότι το 90% των παραδοσιακών Ευρωπαϊκών ποικιλιών θα εξαφανιστεί και η κατάσταση θα γίνει μη αναστρέψιμη. Ήδη οι παραδοσιακές ποικιλίες εξαφανίστηκαν από τη Γερμανία και στην Αγγλία έχουν εξαφανιστεί από την αγορά 1500 ποικιλίες.
η ίδια εταιρεία που έχει πατεντάρει το υβρίδιο, που γενεές ολόκληρες γεωργών είχαν παλέψει να απομονώσουν το συγκεκριμένο γονίδιο τους, πουλάει και το ζιζανιοκτόνο που αντέχει το φυτό όπως και τα ανάλογα λιπάσματα;
Και δεν είναι μόνο οι γεωργικές ποικιλίες που κινδυνεύουν να πατενταριστούν παγκόσμια μέσο της ΟΑΤΤ, αλλά όλη η γενετική ποικιλότητα του πλανήτη. Αλλά το χειρότερο θα είναι όσον αφορά την τροφή μας, ότι όχι μόνο τα υβρίδια θα είναι κάποτε πανάκριβα, αλλά και το ότι όταν μια χώρα δεν ελέγχει τους δικούς της σπόρους, είναι καταδικασμένη σε πολιτική και οικονομική εξάρτηση.
Τα υβρίδια παρουσιάζουν επίσης ένα ακόμη αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό, ότι συνήθως παράγουν στείρους σπόρους κι αν όχι τότε τα φυτά που προέρχονται από σπόρους υβριδίων κατά κανόνα δεν εμφανίζουν τα “βελτιωμένα” χαρακτηριστικά στην επόμενη γενιά.
Ευτυχώς κάτι έχει αρχίσει και κινείται από τους νέους αγρότες πια, αυτούς που μοχθούν στα βιολογικά αγροκτήματα και δεν θεωρούν πολιτικά απαράδεκτο να ασχολούνται με τη γη, παρ' όλη την προσπάθεια-οδηγία της Ε.Ε. για περαιτέρω μείωση του αγροτικού μας πληθυσμού, δημιουργώντας την πρώτη Τράπεζα Σπόρων από ντόπιες ποικιλίες.
Ήδη έχουν συγκεντρωθεί σπόροι πάνω από 2000 ποικιλίες και οι υπεύθυνοι βιοκαλλιεργητές είχαν επισκεφθεί και την Κέρκυρα για να βρουν σπόρους από ντόπιες ποικιλίες.
Τα “βελτιωμένα” αυτά χαρακτηριστικά εξυπηρετούν εμπορικούς σκοπούς όπως αύξηση της παραγόμενης ποσότητας, αύξηση του μεγέθους των καρπών, ανθεκτικότητα σε ασθένειες, ανθεκτικότητα σε ακραία καιρικά φαινόμενα, ομογενοποίηση των παραγόμενων
προϊόντων για τη διευκόλυνση της τυποποίησής τους, μορφοποίησή τους προς χάρη της καταναλωτικής αισθητικής κ.λ.π.
κάθε χώρα διαθέτει εκτός των άλλων και ένα μεγάλο φυσικό θησαυρό, την γενετική ποικιλότητα, δηλαδή ποικιλία λαχανικών και φρούτων, καθώς και σπάνια είδη ζώων, προσαρμοσμένα όλα στις κλιματικές συνθήκες κάθε χώρας, με την έλευση των μονοπωλίων βλέπουμε τις ποικιλίες που κληροδοτήθηκαν από γενιά σε γενιά, να εγκαταλείπονται, χάρη του φτηνού σπόρου που αγοράζει ο αγρότης από το μαγαζί.
Με λίγα λόγια η ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου σπόρων χτυπάει τις ποικιλίες που ήταν προσαρμοσμένες στις ειδικές ανάγκες της περιοχής και έτσι καλλιεργούμενες ποικιλίες προϊόντων, επίπονης προσπάθειας αιώνων, κινδυνεύουν σοβαρά από ολοσχερή εξαφάνιση.
Οι παραδοσιακοί γεωργοί είχαν φτάσει με τον καιρό να έχουν μια ποικιλία για σχεδόν κάθε ανάγκη, π.χ. μια ποικιλία που θα την φύτευαν αν προβλεπόταν ξηρασία ή μια ποικιλία που θα άντεχε σε κάποια αρρώστια.
Ήξεραν πως να απομονώσουν κάποιο επιθυμητό χαρακτηριστικό. Όταν όμως οι Εταιρείες Σπόρων δημιούργησαν τα υβρίδια, ανθεκτικά μεν στα ζιζανιοκτόνα και στα λιπάσματα, αλλά με άλλες απαιτήσεις (π.χ. συνεχές πότισμα) φρόντισαν να έχουν το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης τους (the patenting of plants) και σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, η Ε.Ε. κατάρτισε κατάλογο ποικιλιών που επιτρέπονται να πωλούνται στις χώρες-μέλη.
Έτσι ποικιλίες που δεν είναι υβρίδια, όλο και περισσότερες αποκλείονται από τον κατάλογο. Επίσης και χωριάτικες ποικιλίες που αδυνατούν να οριστούν, ποικιλίες που δεν αντέχουν στη μεταφορά και δεν μπορεί το προϊόν τους να μαζευτεί με μηχανές, όπως οι παλιές Ελληνικές τομάτες, που ήταν μεν πεντανόστιμες, αλλά δεν άντεχαν στην μεταφορά, εν αντιθέσει με τις σημερινές τομάτες υβρίδια με την χοντρή φλούδα.
Προβλέπεται δυστυχώς ότι το 90% των παραδοσιακών Ευρωπαϊκών ποικιλιών θα εξαφανιστεί και η κατάσταση θα γίνει μη αναστρέψιμη. Ήδη οι παραδοσιακές ποικιλίες εξαφανίστηκαν από τη Γερμανία και στην Αγγλία έχουν εξαφανιστεί από την αγορά 1500 ποικιλίες.
η ίδια εταιρεία που έχει πατεντάρει το υβρίδιο, που γενεές ολόκληρες γεωργών είχαν παλέψει να απομονώσουν το συγκεκριμένο γονίδιο τους, πουλάει και το ζιζανιοκτόνο που αντέχει το φυτό όπως και τα ανάλογα λιπάσματα;
Και δεν είναι μόνο οι γεωργικές ποικιλίες που κινδυνεύουν να πατενταριστούν παγκόσμια μέσο της ΟΑΤΤ, αλλά όλη η γενετική ποικιλότητα του πλανήτη. Αλλά το χειρότερο θα είναι όσον αφορά την τροφή μας, ότι όχι μόνο τα υβρίδια θα είναι κάποτε πανάκριβα, αλλά και το ότι όταν μια χώρα δεν ελέγχει τους δικούς της σπόρους, είναι καταδικασμένη σε πολιτική και οικονομική εξάρτηση.
Τα υβρίδια παρουσιάζουν επίσης ένα ακόμη αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό, ότι συνήθως παράγουν στείρους σπόρους κι αν όχι τότε τα φυτά που προέρχονται από σπόρους υβριδίων κατά κανόνα δεν εμφανίζουν τα “βελτιωμένα” χαρακτηριστικά στην επόμενη γενιά.
Ευτυχώς κάτι έχει αρχίσει και κινείται από τους νέους αγρότες πια, αυτούς που μοχθούν στα βιολογικά αγροκτήματα και δεν θεωρούν πολιτικά απαράδεκτο να ασχολούνται με τη γη, παρ' όλη την προσπάθεια-οδηγία της Ε.Ε. για περαιτέρω μείωση του αγροτικού μας πληθυσμού, δημιουργώντας την πρώτη Τράπεζα Σπόρων από ντόπιες ποικιλίες.
Ήδη έχουν συγκεντρωθεί σπόροι πάνω από 2000 ποικιλίες και οι υπεύθυνοι βιοκαλλιεργητές είχαν επισκεφθεί και την Κέρκυρα για να βρουν σπόρους από ντόπιες ποικιλίες.