Σύμφωνα με τον νόμο 3863/2010 μεταβλήθηκαν τα όρια ηλικίας για τις γυναίκες ασφαλισμένες (ενώ δεν εθίγησαν τα όρια ηλικίας για τους άνδρες ασφαλισμένους στον Κ.Β.Α.Ε καθώς επίσης και τα μικρότερα όρια ηλικίας για τους απασχολούμενους/ες σε οικοδομικές εργασίες κ.λ.π.), που απασχολούνται σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες, χωρίς να μεταβάλλονται οι χρονικές προϋποθέσεις.
Συγκεκριμένα, για τις ανωτέρω ασφαλισμένες αυξήθηκε κατά ένα έτος, από 1/1/2011, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, προκειμένου να εναρμονισθεί σταδιακά με το ισχύον για τους άνδρες ασφαλισμένους στον Κ.Β.Α.Ε. όριο ηλικίας (60ο). Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή χορηγείται πλέον σύνταξη στο όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος συμπλήρωσης τουλάχιστον 4.500 ημερών ασφάλισης εκ των οποίων 3.600 στον Κ.Β.Α.Ε., υπό τον όρο, οι 1.000 ημέρες εξ αυτών να έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία 13 χρόνια πριν από την αίτηση για σύνταξη ή πριν από τη συμπλήρωση του απαιτούμενου κάθε φορά ορίου ηλικίας.
Όρια ηλικίας 2013
Παράλληλα σύμφωνα με τον νόμο 4093/2012 από 1.1.2013 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης με τις διατάξεις του Κ.Β.Α.Ε. για τους άνδρες ασφαλισμένους πριν από την 1.1.1993 αυξάνεται κατά 2 έτη και πλέον ανέρχεται στο 62ο έτος (ενώ για τους απασχολούμενους σε οικοδομικές εργασίες ή στις υπηρεσίες υγιεινής καθαριότητας των Ο.Τ.Α. αυξάνεται επίσης κατά 2 έτη και ανέρχεται πλέον στο 60ο έτος), χωρίς να αλλάζουν οι χρονικές προϋποθέσεις. Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης με τις ίδιες διατάξεις των γυναικών «παλαιών» ασφαλισμένων εξομοιώνεται από 1.1.2013 με αυτό των ανδρών. Επισημαίνεται ότι οι αλλαγές στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που επήλθαν με την ανωτέρω διάταξη δεν καταλαμβάνουν τα μέχρι τις 31.12.2012 θεμελιωμένα ή κατοχυρωμένα δικαιώματα συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων γυναικών στον Κ.Β.Α.Ε., ανεξάρτητα από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης.
Για την θεμελίωση δικαιώματος σε πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος των «νέων ασφαλισμένων» (ανδρών και γυναικών), που απασχολούνται σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες και ασφαλίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Β.Α.Ε., από 1.1.2013 το όριο ηλικίας ανέρχεται πλέον στο 62ο έτος, ενώ δεν μεταβάλλονται οι χρονικές προϋποθέσεις (4.500 ημέρες εργασίας, από τις οποίες τα 3/4 (δηλ. 3.375 ημέρες) σε ειδικότητες που καλύπτονται από τον Κ.Β.Α.Ε.). Επειδή όμως βάσει των διατάξεων του άρθρ. 4 του Ν. 4093/2012, θεμελιωμένο δικαίωμα μέχρι 31/12/2012 δεν θίγεται, οι ασφαλισμένοι που μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία έχουν συμπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις και το 60ο έτος της ηλικίας τους, διατηρούν το δικαίωμα συνταξιοδότησης στο όριο αυτό.
Αναγνώριση Βαρέων
Παράλληλα καθορίζεται ο τρόπος αναγνώρισης χρόνου πραγματικής απασχόλησης περιόδου από 1/1/2012 έως 31/12/2015 σε εργασίες ή ειδικότητες που εξαιρέθηκαν από το νέο Πίνακα Β.Α.Ε., προκειμένου να συμπληρώσουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης, για τη συνταξιοδότησή τους με το καθεστώς των Β.Α.Ε. Έτσι για την αναγνώριση οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να συγκεντρώνουν αθροιστικά τις κάτωθι προϋποθέσεις:
α) Δεν έχουν συμπληρώσει έως 31/12/2011 στα Β.Α.Ε. 3.600 ημέρες ασφάλισης οι «παλαιοί ασφαλισμένοι» ή 3.375 ημέρες ασφάλισης οι «νέοι ασφαλισμένοι» (σημ. συνυπολογίζεται χρόνος ασφάλισης που διανύθηκε σε Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα, σε Οικοδομοτεχνικές Εργασίες ή σε απασχόληση ως προσωπικό καθαριότητας των Ο.Τ.Α.).
β) Κατά την χρονική περίοδο από 1/1/2012 έως 31/12/2015 απασχολήθηκαν ή θα απασχοληθούν πραγματικά σε εργασίες ή ειδικότητες, που εξαιρέθηκαν από το νέο Πίνακα Β.Α.Ε., ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1/1/2012.
Η αναγνώριση αφορά την συμπλήρωση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης για συνταξιοδότηση με το καθεστώς του Κ.Β.Α.Ε. και όχι των ελάχιστων προϋποθέσεων χρόνου ασφάλισης στα Β.Α.Ε. έως 31/12/2011 (3.600 ημέρες ασφάλισης οι «παλαιοί ασφαλισμένοι» ή 3.375 ημέρες ασφάλισης οι «νέοι ασφαλισμένοι»), για όσους απασχολούνται σε εργασίες ή ειδικότητες που εξαιρέθηκαν από τον ισχύοντα από 1/1/2012 νέο πίνακα Β.Α.Ε., ώστε οι εργοδότες τους να τους ασφαλίζουν και στο κλάδο Βαρέων.
Η συγκεκριμένη αναγνώριση προϋποθέτει την υποβολή αιτήματος για απονομή σύνταξης με το καθεστώς των Β.Α.Ε..
Η παρεχόμενη με αυτές δυνατότητα αναγνώρισης, με εξαγορά, χρόνου ασφάλισης στα Β.Α.Ε. αφορά αποκλειστικά όσο χρόνο είναι απολύτως απαραίτητος (υπολειπόμενος) τόσο στη κύρια, όσο και στην επικουρική ασφάλιση, για να συμπληρωθούν οι ελάχιστες ειδικές προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης για συνταξιοδότηση με το καθεστώς των Β.Α.Ε. (κύρια και επικουρική σύνταξη). Επομένως, όσον αφορά την κύρια σύνταξη, για μεν τους παλαιούς ασφαλισμένους τις προϋποθέσεις των 3.600 ημερών ασφάλισης στον Κ.Β.Α.Ε., από τις οποίες 1.000 τα τελευταία 13 χρόνια πριν από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας ή την αίτηση συνταξιοδότησης, για δε τους ασφαλισμένους από 1.1.1993, τις 3.3.75 ημέρες ασφάλισης στον ανωτέρω κανονισμό.
Στον αναγνωριζόμενο χρόνο, ο οποίος σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβεί τις 1.200 ημέρες ασφάλισης για περίοδο απασχόλησης από 1/1/2012 έως 31/12/2015, μπορεί να συμπεριληφθούν και χρόνοι κανονικής άδειας ή ασθένειας μέχρι ένα μήνα κατ’ έτος για κάθε περίπτωση (άρθρο 12 παρ.4 του Ν.1469/1984), εφόσον αφορούν απασχόληση κατά την ανωτέρω χρονική περίοδο σε εργασίες ή ειδικότητες που εξαιρέθηκαν από το νέο πίνακα Β.Α.Ε.. Η θέσπιση ανώτατου συνολικού και όχι κατ’ έτος ορίου αναγνωριζόμενων ημερών ασφάλισης συνεπάγεται ότι, είναι δυνατόν να αναγνωρισθούν και περισσότερες από 300 ημέρες ασφάλισης κατ’ έτος.
Εξαγορά
Η εξαγορά, ανεξάρτητα από το χρόνο υποβολής του αντίστοιχου συνταξιοδοτικού αιτήματος και έκδοσης της απόφασης αναγνώρισης, γίνεται με βάση το κατώτατο ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί στις 31/12/2011 (33,57 €) και με ποσοστά 3,60% για το κλάδο κύριας σύνταξης (Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.) και 2% για την επικουρική ασφάλιση (Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης- Ε.Τ.Ε.Α. /τέως Ε.Τ.Ε.Α.Μ.)..
Δηλαδή, 1,21 € (33,57 € Χ 3,60%) για κάθε ημέρα αναγνώρισης στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και 0,67 € (33,57€ Χ 2% ) για κάθε ημέρα αναγνώρισης στo Ε.Τ.Ε.Α..
Η εξόφληση γίνεται είτε εφάπαξ (εντός τριμήνου, από την επόμενη της κοινοποίηση της απόφασης ημέρα), οπότε παρέχεται έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις, ο αριθμός των οποίων ισούται με τον αριθμό των αναγνωριζόμενων μηνών, με παρακράτηση του ποσού κάθε δόσης από το ποσό της σύνταξης (το ποσό κάθε μηνιαίας δόσης είναι αυτό που αντιστοιχεί σε 25 αναγνωριζόμενες ημέρες).