Η νέα «γεωγραφία» του ακαδημαϊκού χάρτη διαφέρει σε αρκετά σημεία, όχι όμως στη βασική του φιλοσοφία, από την αρχική πρόταση που είχε παρουσιάσει το υπουργείο Παιδείας στις 31 Ιανουαρίου, ως αποτέλεσμα της περιόδου διαβούλευσης.
Οι αλλαγές
• Σύμφωνα με την τελική πρόταση, τα Ιδρύματα από 40 (24 στα Πανεπιστήμια και 16 στα ΤΕΙ) θα μειωθούν στα 34 (21 στα Πανεπιστήμια και 13 στα ΤΕΙ).
• Σήμερα τα ιδρυθέντα Τμήματα είναι 534 εκ των οποίων στο Μηχανογραφικό Δελτίου της Ακαδημαϊκής χρονιάς 2012-2013 είχαν συμπεριληφθεί τα 481.
• Μετά την αναδιάταξη του σχεδίου «Αθηνά» τα Τμήματα είναι 384, δηλαδή καταργούνται συνολικά 150 και 97 από αυτά που βρίσκονταν στο μηχανογραφικό δελτίο του 2012.
Περίοδος μεταβατικής λειτουργίας
Η σημαντικότερη αλλαγή σε σύγκριση με το αρχικό σχέδιο είναι η μεταβατική περίοδος λειτουργίας που δίνεται σε 28 τμήματα τα οποία θα συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους έως την ολοκλήρωση του Ακαδημαϊκού έτους 2017-2018, για την αποφοίτηση των εισακτέων 2012-2013 και προηγούμενων ετών.
Λιγότεροι οι μετακινούμενοι φοιτητές
Με αυτή την κρίσιμη αλλαγή «ψαλιδίζεται» σημαντικά ο αριθμός των φοιτητών και σπουδαστών που πρέπει να μετακινηθούν άμεσα περιορίζοντας σημαντικά για χιλιάδες οικογένειες το κόστος της μετακίνησης του φοιτητικού νοικοκυριού από τη μία πόλη στην άλλη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η μεταβατική περίοδος λειτουργίας στα 28 τμήματα περιορίζει τον αριθμό των πραγματικά μετακινούμενων φοιτητών σε περίπου 5.000 από τις 15.000 που είχαν αρχικά υπολογιστεί.
Οι αλλαγές του τελικού σχεδίου -σε σύγκριση με την αρχική πρόταση του υπουργείου- μπορεί να θεωρούνται ήσσονος σημασίας, αλλά με δεδομένη την οικονομική κρίση που μαστίζει χιλιάδες οικογένειες φοιτητών και σπουδαστών το υπουργείο Παιδείας προτίμησε να προτάξει κοινωνικά κριτήρια και μεγαλύτερη σημασία δόθηκε στην ανακούφιση των οικογενειών δεκάδων χιλιάδων σπουδαστών από το κόστος των μετακινήσεων.
Ο αριθμός των διδασκόντων και των διοικητικών υπαλλήλων δεν μεταβάλλεται, όπως προέβλεπε και το αρχικό σχέδιο.
Μειώνονται οι εισακτέοι αυξάνονται οι βάσεις
Ευρείες ανακατατάξεις στον αριθμό των εισακτέων φέρνει η τελική μοφή του σχεδίου «Αθηνά». Συγκεκριμένα μειώνεται ο αριθμός των εισακτέων στα ΤΕΙ κατά 5.000 άτομα, ενώ αυξάνεται ο αριθμός των εισακτέων στα πανεπιστήμια κατά 3.550.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η τάση των βάσεων για φέτος θα ακολουθήσει ανοδική πορεία. Μάλιστα και εδώ η οικονομική κρίση αφήνει το στίγμα της καθώς λόγω οικονομικών δυσχερειών οι μαθητές εκτιμάται ότι θα προτιμήσουν ιδιαίτερα σχολές πλησίον του τόπου διαμονής τους. Η τάση αυτή, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα επιφέρει γενικά ανοδική κίνηση των βάσεων για φέτος στις περισσότερες σχολές και ειδικά εκείνες που βρίσκονται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
«Σπαζοκεφαλιά» θα είναι για τους υποψήφιους των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων η συμπλήρωση του μηχανογραφικού καθώς σε αυτό θα περιλαμβάνονται περίπου 150 λιγότερα τμήματα, κάτι που θα περιορίσει το πιθανό εύρος των επιλογών των μαθητών.
Πηγές του υπουργείου Παιδείας τονίζουν από την πρώτη στιγμή που παρουσιάστηκε το σχέδιο «Αθηνά» ότι το σχέδιο ανασυγκρότησης δεν σχετίζεται και πολύ περισσότερο δεν επιβλήθηκε από την τρόικα. Αντιθέτως, όπως υποστηρίζουν, η ανάγκη για πιο ανταγωνιστικά πανεπιστήμια και ΤΕΙ, ο εξορθολογισμός των γνωστικών αντικειμένων και η ποιοτική ενίσχυση των ελληνικών ανώτατων ιδρυμάτων επέβαλαν τις αλλαγές στο διοικητικό χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.