Το ελαιόδεντρο, σύμβολο σοφίας και ειρήνης ανέκαθεν για τους Έλληνες, αποτελεί προϊόν της κρητικής γης τουλάχιστον από το 3000 π.Χ., αφού το ξηρό και υποτροπικό κλίμα της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου προσφέρει ιδανικές συνθήκες ζωής για το αειθαλές δέντρο Olea europaea από το οποίο προέρχεται το ελαιόλαδο.
Το επιστημονικό ενδιαφέρον για το ελαιόλαδο αναζωπυρώθηκε όταν η «Μελέτη των Εφτά Χωρών» (δεκαετία 1960) ανέδειξε τη μεσογειακή διατροφή, και κατ’ επέκταση το ελαιόλαδο ως βασικό συστατικό αυτής, ως παράγοντα μείωσης της θνητότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα και της επίπτωσης του καρκίνου.
Τι είναι αυτό που κάνει το ελαιόλαδο τόσο ξεχωριστό;
Το ελαιόλαδο αποτελείται κατά 80% από μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, ένα είδος λιπαρών οξέων των οποίων η κατανάλωση έχει επανειλημμένα συσχετισθεί με επιθυμητές αλλαγές στο λιπιδαιμικό προφίλ. Ένα ακόμη στοιχείο που αναδεικνύει την θρεπτική αξία του ελαιολάδου είναι οι φαινόλες, οι οποίες εμφανίζουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Ενδιαφέρον έχει ότι το extra παρθένο ελαιόλαδο είναι πολλαπλά πιο πλούσιο σε αντιοξειδωτικά από το απλό ελαιόλαδο, πράγμα που τονίζει τη σημασία της παραγωγικής διαδικασίας. Πολλές έρευνες ακόμη και σήμερα, δεν είναι σε θέση να διακρίνουν αν είναι τα μονοακόρεστα λιπαρά ή οι φαινολικές ενώσεις που συνδέουν το ελαιόλαδο με καταστάσεις υγείας.
Ποιες οι ευεργετικές επιδράσεις του ελαιολάδου στην υγεία;
Χάρη στα παραπάνω συστατικά, το ελαιόλαδο φαίνεται να επιδρά θετικά σε δείκτες καρδιαγγειακής λειτουργίας κυρίως.
Πιο συγκεκριμένα, αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών της διατροφής μας με μονοακόρεστα λιπαρά βελτιώνει τα λιπίδια του αίματος επιφέροντας μείωση στην ολική και LDL χοληστερόλη, ενώ έχει επίσης φανεί ότι μια τέτοια διατροφή υψηλή σε μονοακόρεστα είναι ίσως προτιμότερη από μια συνολικά χαμηλού λίπους διατροφή όσον αφορά στη λειτουργία των αρτηριών.
Επιπλέον, οι φαινόλες του ελαιολάδου αποτελούν μια καλή διατροφική πηγή αντιοξειδωτικών τα οποία και προσφέρουν μεγαλύτερη αντοχή του ελαίου στις αλλοιώσεις της θερμικής επεξεργασίας κατά το μαγείρεμα, όπως το τηγάνισμα, πράγμα που το καθιστά ίσως την πλέον υγιεινή επιλογή γι' αυτό.
Παράλληλα, σε συνδυασμό με τους ενδογενείς αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς του οργανισμού, προστατεύουν τα λιπίδια του αίματος, και δει την LDL χοληστερόλη, από τη βλαβερή οξείδωσή τους στο αίμα, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο για δημιουργία αθηρωματικής πλάκας.
Μάλιστα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων έχει αναγνωρίσει την υδροξυ-τυροσόλη (επικρατούσα φαινολική ένωση του ελαιολάδου) για την προστατευτική της δράση στην οξείδωση της LDL. Έχει φανεί επιπλέον ότι δίαιτες όπου άνω του 12% της συνολικής ενέργειας παρέχεται από μονοακόρεστα λιπαρά οξέα έχουν ευεργετικές επιδράσεις στον λιπώδη ιστό και την αρτηριακή πίεση, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση του Μεταβολικού Συνδρόμου.
Παρόμοιες επιδράσεις έχουν παρατηρηθεί στο διαβήτη αλλά και τον καρκίνο όπου μια πρόσφατη μετανάλυση έδειξε ότι άτομα που είχαν την μεγαλύτερη παρατηρούμενη κατανάλωση ελαιολάδου, είχαν και τη μικρότερη πιθανότητα να πάσχουν από οποιασδήποτε μορφής καρκίνου.
Επιστροφή στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο
Το ελαιόλαδο κατέχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά αλλά και στην διατροφή των Ελλήνων. Η αξία του, που χαρακτηρίζεται από το μοναδικό συνδυασμό θρεπτικών στοιχείων που αναφέρθηκαν πιο πάνω, αυξάνεται παράλληλα με την αύξηση της ποιότητάς του η οποία και είναι απαραίτητο να τηρείται αυστηρά.
Αυτό όμως δεν διασφαλίζεται μόνο από το έδαφος και τις συνθήκες που καλλιεργείται η ελιά, αλλά και από το μεράκι στη διαλογή του καρπού και τον σεβασμό στην επεξεργασία του.
Αυτές λοιπόν τις αρχές, γνωρίζουν πολύ καλά οι Κρητικοί ήδη από την περίοδο της «Μελέτης των Εφτά Χωρών» και συνεχίζουν και σήμερα να μας δίνουν το πολύτιμο ελαιόλαδο με τα πλουσιοπάροχα οφέλη του.
Πηγή: mednutrition.gr