Οι υποδοχείς της γεύσης στο στόμα
Διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην πείνα, στέλνοντας αισθήσεις γεύσης στον εγκέφαλο, πληροφορώντας τον για το θρεπτικό περιεχόμενο της τροφής που γευτήκαμε.
Ο εγκέφαλος
Επιλέγει τις γεύσεις των φαγητών που περιέχουν θρεπτικές ουσίες που ίσως μας λείπουν. Αν μας λείπει πρωτεΐνη, επιθυμούμε πολύ μια μπριζόλα. Αν μας λείπει σάκχαρο, μπορεί να ανακαλύψουμε ότι επιθυμούμε πολύ αμυλούχα φαγητά όπως το ψωμί.
Το στομάχι
Οι επιστήμονες έχουν οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι οι στομαχικές συσπάσεις προκαλούν πείνα. Κύτταρα-υποδοχείς στο στομάχι ανιχνεύουν τόσο την ποσότητα όσο και το είδος της τροφής που περιέχει. Οι υποδοχείς στο στομάχι επηρεάζουν, λοιπόν, την πείνα, εντοπίζοντας την παρουσία θρεπτικών ουσιών και μεταβιβάζοντας την πληροφορία αυτή στον εγκέφαλο.
Αυτό εξηγεί το γιατί όταν γεμίζουμε το στομάχι μας με μαρουλοσαλάτα δεν είμαστε τόσο ικανοποιημένοι όπως όταν το γεμίζουμε με αρκετά κομμάτια πίτσα. Η πίτσα είναι πλουσιότερη σε θρεπτικές ουσίες, αλλά και πιο παχυντική…
Λεπτό έντερο
Η τροφή που είναι αποθηκευμένη στο στομάχι τελικά καταλήγει στο λεπτό έντερο, την κυρία έδρα της πέψης. Η παρουσία τροφής στο λεπτό έντερο στέλνει «σήμα» στον εγκέφαλο ώστε να μειώσει την ένταση της πείνας μας. Γι΄ αυτό ίσως οι διατροφολόγοι μας συμβουλεύουν ότι εάν θέλουμε να χάσουμε βάρος πρέπει να τρώμε πολλά και μικρά γεύματα. Το μυστικό είναι, δηλαδή, να κρατάμε, το λεπτό έντερο απασχολημένο…
Συκώτι
Ένα ακόμη όργανο που ρυθμίζει την πείνα είναι το συκώτι, το οποίο αποθηκεύει γλυκόζη ως γλυκονόνο. Οι υποδοχείς γλυκόζης στο συκώτι στέλνουν νευρικές διεγέρσεις στον εγκέφαλο, πληροφορώντας τον για μεταβολές στο επίπεδο του σακχάρου στο αίμα. Το χαμηλό επίπεδο σακχάρου στο αίμα μας επιφέρει αίσθημα πείνας, ενώ το υψηλό επίπεδο επιφέρει αίσθημα κορεσμού.
Πάγκρεας
Ειδικής σημασίας για τη ρύθμιση της πείνας είναι και η ορμόνη ινσουλίνη, που εκκρίνεται από το πάγκρεας. Η ινσουλίνη βοηθάει το σάκχαρο του αίματος να εισχωρήσει στα κύτταρα του σώματος για να χρησιμοποιηθεί στο μεταβολισμό, προωθεί τη μετατροπή της γλυκόζης σε λίπος, κάνει τα γλυκά να έχουν καλύτερη γεύση και επιφέρει αισθήματα πείνας. Άτομα με ιδιαίτερα βαρύ «φορτίο» ινσουλίνης στον οργανισμό τους αναφέρουν αυξημένη ένταση της πείνας.
Υποθάλαμος
Μεταγενέστερες έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η πείνα επηρεάζεται και από τον υποθάλαμο. Φανταστείτε τον σαν ένα «μπουτόν» ηλεκτρικού ρεύματος. Όταν είναι πατημένος στη θέση ΟΝ, τότε πεινάμε. Όταν είναι πατημένος στη θέση OFF, μας κόβεται η πείνα. Οι επιστήμονες, όμως, ακόμη δεν έχουν καταλήξει σε συμπέρασμα για το ποιος…ανοιγοκλείνει αυτόν τον διακόπτη κατανάλωσης τροφής.
Φάτε μάτια ψάρια…
Η πείνα, όμως, ρυθμίζεται και από εξωτερικούς παράγοντες. Η τροφή μπορεί να ενεργήσει ως έναυσμα για να μας κάνει να πεινάσουμε. Η γεύση, η οσμή, η όψη, ο ήχος και η υφή της τροφής μπορεί να μας…τραβήξουν προς αυτήν. Έχετε ποτέ παρακολουθήσει τηλεόραση, χωρίς να αισθάνεστε πείνα, για να πεινάσετε στη συνέχεια μόνο και μόνο επειδή παρακολουθήσατε ένα διαφημιστικό που δείχνει μια ελκυστική βιτρίνα με χάμπουργκερ;
Όμως, πώς είναι δυνατόν και μόνον η θέα του φαγητού να επιφέρει αισθήματα πείνας; Ένας τρόπος είναι αυξάνοντας το επίπεδο της ινσουλίνης στο αίμα μας. Πράγματι, ακόμα κι όταν ονειροπολούμε σκεπτόμενοι το φαγητό, είναι δυνατό να διεγερθεί απ’ αυτό το πάγκρεας ώστε να εκκρίνει ινσουλίνη, κάνοντας μας να πεινάσουμε και πιθανώς στέλνοντας μας σε αναζήτηση μιας πάστας ή μιας τυρόπιτας…