Με αγνά, τοπικά, αγροτικά προϊόντα, παλιές συνταγές, μα πάνω απ΄όλα μεράκι, γυναίκες του Τριγώνου Έβρου, παρασκευάζουν χειροποίητα παραδοσιακά προϊόντα, που φέρουν τη σφραγίδα ποιότητας του Αγροτουριστικού Συνεταιρισμού Γυναικών Τριγώνου "ΓΑΙΑ". Αυτό που ήθελαν, και απ' ό,τι φαίνεται το κατάφεραν, είναι να κάνουν το όνομα της "ΓΑΙΑΣ" συνώνυμο της γευστικής απόλαυσης και της ποιότητας. Η έδρα του συνεταιρισμού είναι στο χωριό Σπήλαιο, όπου λειτουργεί και το εργαστήριο παραδοσιακών εδεσμάτων.
"Η δημιουργία του Συνεταιρισμού ήρθε ως αναγκαιότητα πριν από περίπου δώδεκα χρόνια", επισημαίνει η οικονομολόγος, Ζωή Φραγκούδη και πρόεδρος του Συνεταιρισμού, με πρωτοβουλία της οποίας ξεκίνησε η όλη προσπάθεια. Και προσθέτει: "Αναζητώντας λύση για τη δημιουργική απασχόληση γυναικών, σε μία απομακρυσμένη περιοχή όπου δουλειές εκτός σπιτιού δεν υπήρχαν, αναλάβαμε την πρωτοβουλία να ιδρύσουμε το Συνεταιρισμό μας, αξιοποιώντας προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, 21 γυναίκες, με πολλή όρεξη για δουλειά, καταστρώσαμε σχέδιο ανάπτυξης μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας, με διάρκεια χρόνου. Και τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερα οι γυναίκες μας από το να παρασκευάζουν παραδοσιακά προϊόντα, μία απασχόληση που θα ενίσχυε τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό".
Τα προϊόντα
Τυπικός, θρακιώτικος, κόκκινος τραχανάς, ξινός και καυτερός, ζυμωμένος με ζωμό λαχανικών, ούματς (άσπρος τραχανάς), ιφκάδια (χυλοπίτες), κους-κους, χειροποίητες, παραδοσιακές πίτες (κολοκυθόπιτα, σουσαμόπιτα, σπανακοπρασόπιτα, τυρόπιτα), χειροποίητο φύλλο, γλυκά κουταλιού, όπως ρετσέλι (κολοκύθι με μέλι) και σύκο, μαρμελάδες από δαμάσκηνο, κορόμηλο, φραγκοστάφυλο, κράνα, αλλά και σπιτικά λικέρ (ακόμα κι από δυόσμο), είναι μερικά από τα χειροποίητα προϊόντα της "ΓΑΙΑΣ", που έχουν πλέον καθιερωθεί.
Οι συνταγές συγκεντρώθηκαν, μέσα από καταγραφή παραδοσιακών συνταγών από γιαγιάδες της περιοχής, οι οποίες ακολουθούσαν τον παραδοσιακό τρόπο μαγειρέματος των προσφύγων από τη Βόρεια και Ανατολική Θράκη. Στη συνέχεια, οι γυναίκες του Συνεταιρισμού δοκίμασαν όλες τις συνταγές, από τις οποίες επέλεξαν αυτές με τις οποίες παράγουν μέχρι σήμερα τα προϊόντα τους.
"Όλα μας τα προϊόντα είναι χειροποίητα, παρασκευάζονται με παραδοσιακό τρόπο, από τοπικά αγροτικά προϊόντα. Προσπαθούμε να βάζουμε τα καλύτερα υλικά, κάτι που ενισχύει την προστιθέμενη αξία των χειροποίητων προϊόντων μας. Όλες οι πρώτες ύλες των προϊόντων μας καλλιεργούνται με βιολογικό τρόπο, σε ιδιόκτητες εκτάσεις του Συνεταιρισμού ή μελών του. Το εργαστήριο μας είναι πιστοποιημένο με ISO 22000: 2005, ενώ όλα τα παραγόμενα προϊόντα είναι βιολογικά πιστοποιημένα από την εταιρία ΔΙΩ", σημειώνει η κ. Φραγκούδη.
Η Πρόεδρος κ. Ζωή Φραγκούδη, γεννημένη στο Σπήλαιο Τριγώνου, επέλεξε να επιστρέψει στον τόπο όπου γεννήθηκε, μετά τις σπουδές της στη Πάντειο Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια στο πανεπιστήμιο Κλίμεντ Όχριτσικι της Σόφιας. Το δημοτικό σχολείο όπου πήγαινε η ίδια, έχει γίνει σήμερα, έδρα του συνεταιρισμού που ίδρυσε."Είναι δύσκολο, σε μία απομακρυσμένη περιοχή, που έχει αδειάσει από κόσμο, να κάνεις σχέδια", τονίζει η κ. Φραγκούδη. Και προσθέτει: "Στο χωριό μας κατοικούσαν κάποτε 1.800 άτομα. Στο σχολείο, τότε, πηγαίναμε 160 παιδιά. Εδώ και πολλά χρόνια, πια, δεν έχουμε σχολείο στο Σπήλαιο. Η κόρη μου πηγαίνει σε ένα σχολικό κέντρο στην Πλάτη, το οποίο επίσης ετοιμάζεται να κλείσει, όπως έχουν κλείσει και άλλα σχολεία στην περιοχή. Είναι τραγικό αυτό που συμβαίνει. Ουσιαστικά, θα μείνουμε χωρίς σχολεία στο Τρίγωνο. Η περιοχή δεν είναι ελκυστική για τους νέους. Μόνο μεσήλικες και γέροι έχουν απομείνει. Με την καλλιέργεια λιγοστών στρεμμάτων γης, σίγουρα δεν μπορείς να επιβιώσεις. Θα ήθελα να δω κάποιες συντονισμένες προσπάθειες, για να ζωντανέψει ξανά ο τόπος. Έπειτα από δώδεκα χρόνια, παρ' όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στο χρόνο, όταν μάλιστα άλλοι, παρόμοιοι συνεταιρισμοί, έχουν βάλει λουκέτο, η "ΓΑΙΑ" έχει ήδη γίνει γνωστή και πέρα από τα στενά όρια του νομού."
Από την ίδρυσή του έως σήμερα, ο συνεταιρισμός έχει λάβει μέρος με τα προϊόντα του σε εκθέσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπου έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές για την ποιότητα των προϊόντων του. Μία από τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού είναι και η μαζική εστίαση (catering) με παραδοσιακά προϊόντα, σε εκδηλώσεις γάμων, βαπτίσεων, συνεδρίων κ.ά.
Το μεγαλύτερο μέρος των προϊόντων διατίθεται στην αγορά της Θράκης, ενώ παραγγελίες μπορούν να γίνουν απ' όλη την Ελλάδα, μέσω της ιστοσελίδας www.gaia-evros.gr.
"Η δημιουργία του Συνεταιρισμού ήρθε ως αναγκαιότητα πριν από περίπου δώδεκα χρόνια", επισημαίνει η οικονομολόγος, Ζωή Φραγκούδη και πρόεδρος του Συνεταιρισμού, με πρωτοβουλία της οποίας ξεκίνησε η όλη προσπάθεια. Και προσθέτει: "Αναζητώντας λύση για τη δημιουργική απασχόληση γυναικών, σε μία απομακρυσμένη περιοχή όπου δουλειές εκτός σπιτιού δεν υπήρχαν, αναλάβαμε την πρωτοβουλία να ιδρύσουμε το Συνεταιρισμό μας, αξιοποιώντας προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, 21 γυναίκες, με πολλή όρεξη για δουλειά, καταστρώσαμε σχέδιο ανάπτυξης μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας, με διάρκεια χρόνου. Και τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερα οι γυναίκες μας από το να παρασκευάζουν παραδοσιακά προϊόντα, μία απασχόληση που θα ενίσχυε τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό".
Τα προϊόντα
Τυπικός, θρακιώτικος, κόκκινος τραχανάς, ξινός και καυτερός, ζυμωμένος με ζωμό λαχανικών, ούματς (άσπρος τραχανάς), ιφκάδια (χυλοπίτες), κους-κους, χειροποίητες, παραδοσιακές πίτες (κολοκυθόπιτα, σουσαμόπιτα, σπανακοπρασόπιτα, τυρόπιτα), χειροποίητο φύλλο, γλυκά κουταλιού, όπως ρετσέλι (κολοκύθι με μέλι) και σύκο, μαρμελάδες από δαμάσκηνο, κορόμηλο, φραγκοστάφυλο, κράνα, αλλά και σπιτικά λικέρ (ακόμα κι από δυόσμο), είναι μερικά από τα χειροποίητα προϊόντα της "ΓΑΙΑΣ", που έχουν πλέον καθιερωθεί.
Οι συνταγές συγκεντρώθηκαν, μέσα από καταγραφή παραδοσιακών συνταγών από γιαγιάδες της περιοχής, οι οποίες ακολουθούσαν τον παραδοσιακό τρόπο μαγειρέματος των προσφύγων από τη Βόρεια και Ανατολική Θράκη. Στη συνέχεια, οι γυναίκες του Συνεταιρισμού δοκίμασαν όλες τις συνταγές, από τις οποίες επέλεξαν αυτές με τις οποίες παράγουν μέχρι σήμερα τα προϊόντα τους.
"Όλα μας τα προϊόντα είναι χειροποίητα, παρασκευάζονται με παραδοσιακό τρόπο, από τοπικά αγροτικά προϊόντα. Προσπαθούμε να βάζουμε τα καλύτερα υλικά, κάτι που ενισχύει την προστιθέμενη αξία των χειροποίητων προϊόντων μας. Όλες οι πρώτες ύλες των προϊόντων μας καλλιεργούνται με βιολογικό τρόπο, σε ιδιόκτητες εκτάσεις του Συνεταιρισμού ή μελών του. Το εργαστήριο μας είναι πιστοποιημένο με ISO 22000: 2005, ενώ όλα τα παραγόμενα προϊόντα είναι βιολογικά πιστοποιημένα από την εταιρία ΔΙΩ", σημειώνει η κ. Φραγκούδη.
Η Πρόεδρος κ. Ζωή Φραγκούδη, γεννημένη στο Σπήλαιο Τριγώνου, επέλεξε να επιστρέψει στον τόπο όπου γεννήθηκε, μετά τις σπουδές της στη Πάντειο Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια στο πανεπιστήμιο Κλίμεντ Όχριτσικι της Σόφιας. Το δημοτικό σχολείο όπου πήγαινε η ίδια, έχει γίνει σήμερα, έδρα του συνεταιρισμού που ίδρυσε."Είναι δύσκολο, σε μία απομακρυσμένη περιοχή, που έχει αδειάσει από κόσμο, να κάνεις σχέδια", τονίζει η κ. Φραγκούδη. Και προσθέτει: "Στο χωριό μας κατοικούσαν κάποτε 1.800 άτομα. Στο σχολείο, τότε, πηγαίναμε 160 παιδιά. Εδώ και πολλά χρόνια, πια, δεν έχουμε σχολείο στο Σπήλαιο. Η κόρη μου πηγαίνει σε ένα σχολικό κέντρο στην Πλάτη, το οποίο επίσης ετοιμάζεται να κλείσει, όπως έχουν κλείσει και άλλα σχολεία στην περιοχή. Είναι τραγικό αυτό που συμβαίνει. Ουσιαστικά, θα μείνουμε χωρίς σχολεία στο Τρίγωνο. Η περιοχή δεν είναι ελκυστική για τους νέους. Μόνο μεσήλικες και γέροι έχουν απομείνει. Με την καλλιέργεια λιγοστών στρεμμάτων γης, σίγουρα δεν μπορείς να επιβιώσεις. Θα ήθελα να δω κάποιες συντονισμένες προσπάθειες, για να ζωντανέψει ξανά ο τόπος. Έπειτα από δώδεκα χρόνια, παρ' όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στο χρόνο, όταν μάλιστα άλλοι, παρόμοιοι συνεταιρισμοί, έχουν βάλει λουκέτο, η "ΓΑΙΑ" έχει ήδη γίνει γνωστή και πέρα από τα στενά όρια του νομού."
Από την ίδρυσή του έως σήμερα, ο συνεταιρισμός έχει λάβει μέρος με τα προϊόντα του σε εκθέσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπου έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές για την ποιότητα των προϊόντων του. Μία από τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού είναι και η μαζική εστίαση (catering) με παραδοσιακά προϊόντα, σε εκδηλώσεις γάμων, βαπτίσεων, συνεδρίων κ.ά.
Το μεγαλύτερο μέρος των προϊόντων διατίθεται στην αγορά της Θράκης, ενώ παραγγελίες μπορούν να γίνουν απ' όλη την Ελλάδα, μέσω της ιστοσελίδας www.gaia-evros.gr.
ΑΠΕ-ΜΠΕ